พลิกโฉม “คลองดำเนินสะดวก” ต้นแบบแหล่งท่องเที่ยวทางน้ำ

“บิ๊กฉัตร” ปลื้ม การพัฒนาเส้นทางท่องเที่ยวทางน้ำต้นแบบ “วิถีคลอง วิถีไทย ตามรอยเสด็จคลองดำเนิน” คืบหน้า ผลจากความร่วมมือของทุกภาคส่วนตามแนวทางประชารัฐ สั่ง อพท. ลุยต่อตั้งคณะทำงานด้านสิ่งแวดล้อม ขีดเส้น 2 เดือนต้องเรียบร้อย พร้อมโปรโมทเชิญชวนนักท่องเที่ยว

พลเอก ฉัตรชัย สาริกัลยะ รองนายกรัฐมนตรี เปิดเผยภายหลังเป็นประธานการประชุมคณะกรรมการขับเคลื่อนการพัฒนาคูคลองให้เป็นแหล่งท่องเที่ยวและพักผ่อนหย่อนใจว่า เห็นชอบผลการดำเนินงานพัฒนาเส้นทางท่องเที่ยว และแนวทางการพัฒนาชุมชนในคลองดำเนินสะดวก ตามที่องค์การบริหารการพัฒนาพื้นที่พิเศษเพื่อการท่องเที่ยวอย่างยั่งยืน (องค์การมหาชน) หรือ อพท. นำเสนอ พร้อมมอบหมายให้ อพท. ไปดำเนินการยกร่างจัดตั้งคณะทำงานด้านสิ่งแวดล้อมในพื้นที่ดังกล่าว ซึ่งจะประกอบด้วยตัวแทนจากหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง อาทิ  กรมควบคุมมลพิษ กรมส่งเสริมคุณภาพสิ่งแวดล้อม  องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น จังหวัดราชบุรี และชุมชนในคลองดำเนินสะดวก เป็นต้น โดยคณะทำงานดังกล่าวจะเป็นคณะย่อยของคณะทำงานระดับจังหวัด มีหน้าที่ดูแลและจัดการด้านสิ่งแวดล้อมในพื้นที่ดังกล่าวโดยตรง

ทั้งนี้โครงการพัฒนาแหล่งท่องเที่ยวทางน้ำต้นแบบ “วิถีคลอง วิถีไทย ตามรอยเสด็จคลองดำเนิน” เกิดจากแนวคิดของ พลเอก ประยุทธ์ จันทร์โอชา นายกรัฐมนตรี ที่ต้องการพัฒนาแหล่งท่องเที่ยวทางน้ำคลองดำเนินสะดวก ให้เป็นแหล่งท่องเที่ยวทางน้ำต้นแบบการพัฒนาคลองสวยน้ำใส ชูจุดขายการท่องเที่ยวย้อนอดีตตามรอยเสด็จ 3 กษัตริย์แห่งราชวงศ์จักรี และการท่องเที่ยวเชิงเกษตร ศึกษาวิถีชีวิตชุมชน  จากนั้นมีแนวคิดที่จะขยายการพัฒนาสู่ 77 จังหวัดทั่วประเทศ ดำเนินงานโดยคณะทำงานประชารัฐขับเคลื่อนการพัฒนาคูคลองให้เป็นแหล่งท่องเที่ยวและพักผ่อนหย่อนใจ จังหวัดราชบุรี มีผู้ว่าราชการจังหวัดราชบุรีเป็นประธาน พร้อมด้วยภาคีเครือข่ายจากทุกภาคส่วนเป็นคณะทำงาน มี อพท. เป็นหน่วยงานประสานให้องค์ความรู้ด้านการจัดการการท่องเที่ยวอย่างยั่งยืนโดยชุมชนมีส่วนร่วม ยึดหลักการให้ประชาชนและชุมชนในพื้นที่มีความรู้ ความเข้าใจและเข้ามามีส่วนร่วมในการดำเนินการให้มากที่สุด เป้าหมายคือใช้การท่องเที่ยวโดยชุมชนฟื้นฟูวิถีชีวิตริมน้ำคลองดำเนินสะดวกและกระจายประโยชน์จากการท่องเที่ยวไปยังชุมชนท้องถิ่นอย่างทั่วถึงและเป็นธรรม ซึ่งคณะทำงานประชารัฐฯระดับจังหวัดได้ตั้งชมรมส่งเสริมการท่องเที่ยวโดยชุมชนในพื้นที่ต้นแบบ 5 ชมรม รวมกันเป็นชมรมเครือข่าย มีนายอำเภอเป็นประธานเพื่อขับเคลื่อนการทำงานระดับชุมชนอย่างเป็นรูปธรรม

“คณะกรรมการขับเคลื่อน ได้ดำเนินการพัฒนาคลองดำเนินสะดวกได้คืบหน้าไปมาก แต่ก็ยังมีส่วนที่ยังต้องดำเนินการต่อ จึงขอให้ อพท. และหน่วยงานที่เกี่ยวข้องเร่งรัดดำเนินการให้เสร็จภายใน 2 เดือน  พร้อมเปิดเชิญชวนให้นักท่องเที่ยวร่วมเดินทางไปสัมผัสการท่องเที่ยววิถีคลองในลำดับต่อไป ซึ่งคาดว่าจะประมาณเดือนมีนาคมศกนี้  และมีแนวคิดต่อไปอีกว่าจะขอให้ อพท. พิจารณาเพิ่มพื้นที่ต้นแบบในภาคอื่นๆ ภาคละ 1 แห่งต่อไป”

ด้านนายทวีพงษ์ วิชัยดิษฐ ผู้อำนวยการ อพท. กล่าวว่า สำหรับพื้นที่คลองดำเนินสะดวก อพท. เข้าไปดำเนินการในฐานะเลขานุการคณะกรรมการขับเคลื่อนการพัฒนาคูคลองให้เป็นแหล่งท่องเที่ยวและพักผ่อนหย่อนใจ ได้นำ “เกณฑ์การพัฒนาการท่องเที่ยวโดยชุมชนของประเทศไทย” ซึ่งได้รับการรับรองจากสภาการท่องเที่ยวอย่างยืน (Global Sustainable Tourism Council : GSTC) มาเป็นเครื่องมือในการสร้างการมีส่วนร่วมของชุมชนเพื่อความเข้มแข็งของชุมชนในการบริหารจัดการการท่องเที่ยวโดยชุมชน ตลอดจนพาชุมชนเดินทางไปศึกษาดูงานในชุมชนพื้นที่ต้นแบบของ อพท.  

“จากการลงพื้นที่คลองดำเนินสะดวกตลอด 4 เดือนที่ผ่านมา ได้ทำงานร่วมกับจังหวัดราชบุรี กรมส่งเสริมการเกษตร กรมชลประทาน กรมเจ้าท่า ในการที่จะใช้องค์ความรู้และอำนาจหน้าที่ของแต่ละหน่วยงาน ฟื้นฟูและพัฒนา เกิดเป็นเส้นทางท่องเที่ยวชุมชน ที่เรียนรู้ได้ทั้งประวัติศาสตร์ เรื่องการเกษตร ตลอดจนการปรับภูมิทัศน์คูคลอง และด้านความปลอดภัยของนักท่องเที่ยวในการใช้บริการท่าจอดเรือ การขึ้นและลงเรือนำเที่ยว เป็นต้น”

ทั้งนี้พื้นที่ต้นแบบเส้นทางท่องเที่ยวทางน้ำวิถีคลองดำเนินสะดวก ประกอบด้วย  4 จุดท่องเที่ยว ได้แก่ วัดโชติทายการาม บ้านมหาดเล็กเจ๊กฮวด สวนเกษตรแม่ทองหยิบและตลาดเหล่าตั๊กลัก โดยรองนายกรัฐมนตรีขอให้ อพท. ไปเพิ่มการออกแบบกิจกรรมท่องเที่ยวในแต่ละจุดให้มีเสน่ห์ ดึงดูดใจให้นักท่องเที่ยวได้เข้าร่วมกิจกรรมท่องเที่ยวกับชุมชน โดยเฉพาะอย่างยิ่ง กิจกรรมการท่องเที่ยวเชิงเกษตร 

อย่างไรก็ตามในเดือนมกราคมนี้ อพท. ได้เตรียมจัดกิจกรรมทดสอบสินค้าการท่องเที่ยว (Product testing) นำผู้ประกอบการนำเที่ยวที่ส่งเสริมการตลาดท่องเที่ยวโดยชุมชน ทั้งตลาดในประเทศและต่างประเทศ ลงพื้นที่ทดลองเที่ยวชุมชนในเส้นทางต้นแบบ เพื่อนำข้อเสนอแนะจากผู้ประกอบการนำเที่ยวไปปรับปรุงเพิ่มเติม ก่อนจะนำไปประชาสัมพันธ์และส่งเสริมการตลาดในลำดับต่อไป