พระมหาวชิรวิชญ์ วชิรเมธี ชวน "ปลูกปัญญา" 

 ในการอยู่ร่วมกันในสังคม ต้องใช้ปัญญาในการบริหารชีวิต พระมหาวชิรวิชญ์ วชิรเมธี ผู้ช่วยเจ้าอาวาสวัดนิมมานรดี กรุงเทพฯ ได้มาชี้แนะวิธีในการสร้างปัญญา บนเวทีธรรมบรรยาย "เรายกวัดมาไว้ที่เซเว่นฯ" จัดโดย บริษัท ซีพี ออลล์ จำกัด (มหาชน) ผู้บริหารเซเว่น อีเลฟเว่น และเซเว่น เดลิเวอรี่ ในหัวข้อ "ปลูกปัญญา" 

พระมหาวชิรวิชญ์กล่าวนำว่า คนเราเกิดปัญญาทำให้พ้นทุกข์ได้ ชีวิตที่มีปัญญาจะไม่ค่อยมีปัญหากับใคร การบริหารจัดการคน ครอบครัวต้องใช้ปัญญา ต้องใช้สติและปัญญาบริหารงานเป็นอันมาก  

 ท่านยกตัวอย่างจากการเรียนรู้กาละเทศะจากคนที่ไม่มีกาละเทศะ ยกตัวอย่างในธรรมบท มีสุนัขจิ้งจอกผัวเมีย อยากได้เหยื่อ ก็อออกกลอุบายหลายอย่าง แต่ไม่สามารถล่อเหยื่อได้เพราะเหยื่อรู้ทัน เลยออกอุบายให้จิ้งจอกตัวเมียไปตีสนิทกับแม่แพะ ไปหลอกแม่แพะว่าสามีตาย จิ้งจอกตัวผู้แกล้งตาย จิ้งจอกตัวเมียเดินไปหาแม่แพะร้องไห้ว่าสามีตาย ให้ช่วยกันไปทำศพ แม่แพะก็ตามไป แต่ด้วยสติปัญญาของแม่แพะก็จับสังเกตว่าจิ้งจอกตัวผู้ไม่ทันระวังชะโงกหัวมาดู แม่แพะเห็นว่ายังไม่ตาย จึงวิ่งหนีไป  

 ต่อมาคือการเรียนรู้อารมณ์จากคนที่ไม่รู้จักบริหารอารมณ์ ความโกรธคือไฟ เมื่อจุดได้ต้องดับเป็น ยิ่งอยู่บ้านโกรธง่ายอะไรกไม่ถูกใจ นั่นนิด นี่หน่อยมากระทบ ต้องระลึกว่า หากเราได้ทุกอย่างอย่างที่คิด ชั่วชีวิตจะเอาของกองไว้ไหน มีได้บ้างเสียบ้างช่างปะไร ได้เท่าไหร่ก็เท่านั้นแหละท่านเอย รู้จักบริหารอารมณ์ เวลาตนเองทำเองแล้วลืม แต่เวลาคนอื่นทำก็เกะกะบ้างอะไรบ้าง โกรธได้ต้องดับได้เพราะปัญญาบริหารอารมณ์ พอความโกรธมันเผา ความร้อนข้างในมันเกิดปะทุ ถ้าโกรธมากจะป่วย รู้จักบริหารอารมณ์ความโกรธ  

ท่านยกตัวอย่างพราหมณ์คนนึงในพุทธกาลว่านับถือศรัทธาในศาสนาของตนมาก ต่างจากนางพราหมณีซึ่งนับถือพระพุทธเจ้า นอบน้อมต่อพระพุทธเจ้า วันหนึ่งพราหมณ์ผู้นั้นจะเชิญพราหมณ์หลายคนมาทานอาหารสมโภชน์ในบ้านของตน จึงสั่งนางพราหมณีว่าอย่าเผลอเปล่งวาจาเอ่ยถึงพระพุทธเจ้าออกมา พราหมณ์นั้นเอามีดมาขู่นางพราหมณี แต่พราหมณีก็ไม่สนใจเพราะนางนับถือพระพุทธเจ้า ในระหว่างที่นางพราหมณีกำลังส่งอาหารก็เผลอทำถาดหล่น แล้วอุทานว่า "นะโมตัสสะฯ" พราหมณ์ที่ได้ยินจึงคายข้าวทิ้งเสียหมดว่า นางพรามหณีผู้นี้เป็นคนศาสนา ไม่พอใจและออกจากบ้านไป ทำให้พิธีเสีย พราหมณ์ก็ไม่พอใจถามนางพราหมณีว่าทำไมเป็นเช่นนี้ นางพราหมณีจึงตอบว่านางศรัทธาในพระพุทธเจ้ามาก เมื่อตกใจไม่รู้นึกถึงอะไร ก็นึกถึงพระพุทธเจ้า พราหมณ์จึงสงสัยว่าทำไมนางจึงศรัทธาพระพุทธเจ้า จึงได้เดินทางไปพบพระพุทธเจ้าในวันนั้น อยากถามพระพุทธเจ้าว่าเวลาคนโกรธควรทำอย่างไร พระพุทธเจ้าก็ตอบว่าถ้าคนเราฆ่าความโกรธได้จึงจะเป็นสุข "โกธํ ฆตฺวา สุขํ เสติ" เพียงประโยคนี้ พรามหณ์ก็บรรลุธรรม ความโกรธเป็นไฟ จุดได้ต้องดับเป็น  

ประการต่อมาคือ เรียนรู้ความหลงระเริงจากคนที่ไม่รู้จักถ่อมตน เวลาเราเข้าสังคม เราต้องรู้จักอ่อนน้อมถ่อมตน ท่านยกตัวอย่างพราหมณ์จะใช้โค โคต้องการช่วยพราหมณ์หาเงินเพื่อตอบแทนที่เลี้ยงดู จึงแนะให้พราหมณ์ไปลงพนันท้าแข่งพละกำลัง โคนั้นก็เทียมเกวียนร้อยเล่ม แต่พราหมณ์นั้นพูดจาไม่ดีกับโค โคนั้นไม่พอใจจึงไม่ออกแรงลากเกวียนให้ ทำให้เสียพนันไป หลายวันต่อมาโคจึงมาบกพราหมณ์ว่า เป็นเพราะท่านพูดไม่ดีจึงแพ้เสีย ให้ไปพนันใหม่ วันต่อมาพราหมณ์จึงพูดจาดีกับโคนั้น เพียงชั่วพริบตาโคก็ลากเกวียนร้อยเล่ม จึงชนะพนัน  

หลวงพ่อกล่าวประเด็นถัดมาคือ เรียนรู้การมีเกียรติจากคนที่รู้จักให้เกียรติผู้อื่น เราต้องรู้จักให้เกียรติซึ่งกันและกัน คนที่มีปัญญาต้องรู้การให้เกียรติซึ่งกันและกัน คนที่ไม่ให้ค่าเรา เราคงจะไม่เห็นค่าของบุคคลคนนั้น คนที่ให้ค่าเรา เราจงพึงเห็นค่าของคนคนนั้น เราต้องเรียนรู้ให้เกียรติซึ่งกันและกันเราจึงจะอยู่ได้ในสังคมปัจจุบัน 

สุดท้ายท่านได้สรุปให้ฟังว่า เรียนรู้ประสบการณ์จากหนังสือชีวิตตามงานศพ เวลาไปงานศพได้รับหนังสือชีวประวัติคนมากมาย ลองเปิดอ่านดู เพราะชีวประวัติ ประสบการณ์คนเหล่านี้สอนคนให้ได้เรียนรู้ ชีวิตมีปัญญาจะไม่เกิดปัญหากับใครทั้ง 5 ประเด็น เรียนรู้กาลเทศะ เรียนรู้การบริหารอารมณ์ เรียนรู้การหลงระเริงจากคนไม่อ่อนน้อมถ่อมตน เรียนรู้จากการมีเกียรติ และเรียนรู้จากประสบการณ์ชีวิตจากหนังสืองานศพ จะทำให้เราเกิดปัญญา  

พบกับเรายกวัดมาไว้ที่เซเว่นฯ ในหัวข้อ "ธรรมวโรดม" โดย พระเมธีวชิโรดม (ว.วชิรเมธี) รองเจ้าอาวาสวัดพระสิงห์ จ.เชียงราย ผ่านช่องทาง facebook fanpage CPALL วันศุกร์ที่ 27 พฤษภาคม 2565 เวลา 12:00-13:30 น. และสามารถรับฟังย้อนหลังได้ที่ช่องทางเดียวกัน พร้อมรับฟังคติธรรมดี ๆ ในช่องทาง TikTok ได้ที่ ธรรมะ TikTok