เมื่อวันที่ 31 กรกฎาคม 2568  จากกรณีนักข่าวชาวกัมพูชาโพสต์ภาพผ่านเฟซบุ๊กพร้อมข้อความว่า ปราสาทตาควาย 30 ก.ค.68 ในทำนองว่าเขมรยึดปราสาทตาควายได้แล้ว ล่าสุด พลตรี วินธัย สุวารี โฆษกกองทัพบก แถลงยอมรับว่า ตัวปราสาทตาควาย ทหารไทยยังไม่สามารถควบคุมได้ 100% แต่ทหารไทยสามารถควบคุมพื้นที่รอบปราสาทตาควายได้ตามเป้าหมาย และมากกว่าก่อนเกิดเหตุปะทะ ซึ่งเราควบคุมคนละด้านกันฝั่งกัมพูชา เนื่องจากถึงเที่ยงคืนตามเวลาหยุดยิงก่อน และทหารเขมรมีการวางทุ่นระเบิด PMN-2 จำนวนมากรอบปราสาท จน "หมวดบุ๊ค" ถูกระเบิดจนสูญเสียขาขวาขณะกรุยทางเข้าไป

ทำให้ผู้บัญชาการทหารแนวหน้า ต้องเลือกรักษาชีวิตทหาร เนื่องจากพบวางไว้ทั่ว ซึ่งการวางทุ่นระเบิด PMN-2 เป็นการวางระเบิดชนิดนี้ถือเป็นการละเมิดอนุสัญญาออตตาวา

ทั้งนี้เวลา 11.55 น. นายจิรายุ ห่วงทรัพย์ โฆษกประจำสำนักนายกรัฐมนตรี และคณะกรรมการศูนย์เฉพาะกิจบริหารสถานการณ์ชายแดนไทย–กัมพูชา (ศบ.ทก.) เปิดเผยว่ากองทัพบกเตรียมแถลง กรณีกระแสข่าวว่าไทยสูญเสียการควบคุม "ปราสาทตาควาย" ให้แก่กัมพูชา ว่าไม่เป็นความจริง พร้อมยืนยันว่าทั้งฝ่ายไทยและกัมพูชายังไม่มีฝ่ายใดยึดครองปราสาทดังกล่าวได้ เนื่องจากข้อตกลงหยุดยิงที่มีผลอยู่ในขณะนี้ ทำให้ทหารของทั้งสองฝ่ายควบคุมพื้นที่คนละด้านของโบราณสถาน ซึ่งฝ่ายไทยยังคงปฏิบัติตามข้อตกลงและเคารพกติกาสากลอย่างเคร่งครัด โดยไม่มีการดำเนินการทางทหารในพื้นที่มรดกทางวัฒนธรรม

ก่อนการประชุม ศบ.ทก. เวลา 09.20 น. พล.อ.ณัฐพล นาคพาณิชย์ รัฐมนตรีช่วยว่าการกระทรวงกลาโหม และผู้อำนวยการ ศบ.ทก. ให้สัมภาษณ์สื่อมวลชน ย้ำถึงข่าวลือและข้อมูลบิดเบือนที่เผยแพร่ในโซเชียลมีเดียอย่างต่อเนื่องว่า เป็นเพียงกระแสที่พยายามปลุกปั่นความเข้าใจผิดในสังคม พร้อมขอให้ประชาชนติดตามข้อมูลจากกองทัพหรือหน่วยงานราชการที่เกี่ยวข้องเท่านั้น ซึ่งจะเป็นแหล่งข่าวที่ถูกต้องและเป็นทางการ

เพจ “Thailand FACT Today” ได้ออกมาโพสต์ข้อความข้อเท็จจริงเกี่ยวกับปราสาทตาควาย โดยได้ระบุข้อความว่า

“Fact กรณีปราสาทตาควาย

ตามที่มีการเผยแพร่ข้อมูลเกี่ยวกับการยึดพื้นที่ “ปราสาทตาควาย” ล่าสุด ข้อเท็จจริงสามารถสรุปได้ดังนี้

1. ตำแหน่งและสภาพพื้นที่

ปราสาทตาควายตั้งอยู่บนหุบเขากลางป่า ลักษณะพื้นที่โดยรอบมีความสูงชันและจำกัด ทำให้การตรึงกำลังในระยะยาวมีข้อจำกัดด้านยุทธศาสตร์

2. การปฏิบัติการยึดพื้นที่

กำลังพลไทยสามารถยึดพื้นที่ได้ในช่วงกลางดึกถึงเที่ยงคืนของวันปฏิบัติการ และมีการหยุดยิงพร้อมประกาศชัยชนะ

จากนั้นถอนกำลังกลับไปตั้งรับในพื้นที่ราบด้านล่าง ห่างจากตัวปราสาทประมาณ 500 เมตร ซึ่งเป็น “ฐานที่มั่นตาควายเดิม” ของไทย

3. เหตุผลที่ไม่ตรึงกำลังบนตัวปราสาท

พื้นที่รอบปราสาทมีขนาดจำกัด ไม่เหมาะสมต่อการจัดตั้งฐานทัพหรือเสริมกำลัง

ฝ่ายกัมพูชามีจุดยุทธศาสตร์อยู่บนเนินที่สูงกว่า ห่างเพียงประมาณ 400 เมตร สามารถยิงลงมาบริเวณปราสาทได้ทันที

มีความเสี่ยงจากทุ่นระเบิดรอบบริเวณปราสาท ฝั่งกัมพูชา ซึ่งยังไม่สามารถระบุตำแหน่งได้ชัดเจน

เพื่อหลีกเลี่ยงความเสียหายต่อโบราณสถาน หากใช้การตอบโต้ด้วยอาวุธหนัก

4. สถานการณ์ปัจจุบัน

ฝ่ายไทยสามารถควบคุมพื้นที่โดยรอบปราสาทได้แล้ว และฝ่ายกัมพูชาทราบถึงการยึดพื้นที่ดังกล่าว ขณะนี้อยู่ระหว่างรอการประชุมเพื่อกำหนด “เส้นแบ่งเขต” อย่างเป็นทางการ

หากคู่เจรจาไม่ปฏิบัติตามข้อตกลง ไทยมีความพร้อมดำเนินการตามมาตรการที่จำเป็น

5. หลักการดำเนินการ

การปฏิบัติทั้งหมดดำเนินการเพื่อปกป้องอธิปไตยของชาติ ภายใต้กรอบกฎหมายและความรอบคอบ เพื่อหลีกเลี่ยงผลกระทบในเวทีระหว่างประเทศ

นี่คือข้อเท็จจริง เบื้องต้น