"วิชา มหาคุณ" ประธานคณะกรรมการตรวจสอบผลประเมินคุณธรรมและความโปร่งใส (ITA) เดินหน้าเปิดตัวคณะอนุกรรมการ 5 ชุด ปรับหลักเกณฑ์ใหม่ให้สอดคล้องสถานการณ์จริง มุ่งยกระดับมาตรฐานคุณธรรม–จริยธรรมในหน่วยงานรัฐ ยอมรับระบบประเมินเดิมมีข้อบกพร่อง พร้อมสั่งตรวจซ้ำหน่วยงานขาประจำที่ได้คะแนนสูง หลังเกิดเหตุ “ตึกถล่ม” ฉุดความเชื่อมั่น

เมื่อวันที่ 17 ตุลาคม นายวิชา มหาคุณ ประธานคณะกรรมการตรวจสอบผลการประเมินคุณธรรมและความโปร่งใสในการดำเนินงานของหน่วยงานภาครัฐ (Integrity and Transparency Assessment : ITA) แถลงเปิดตัวคณะกรรมการตรวจสอบฯ และอนุกรรมการ 5 ชุด เพื่อทบทวนและปรับปรุงเกณฑ์การประเมิน ITA ให้มีประสิทธิภาพ โปร่งใส และตอบโจทย์สถานการณ์ปัจจุบันมากขึ้น

นายวิชา เปิดเผยว่า การประเมิน ITA ของสำนักงาน ป.ป.ช. ดำเนินมาต่อเนื่องกว่า 13 ปี ครอบคลุมหน่วยงานภาครัฐกว่า 8,000 แห่ง ทั้งองค์กรอิสระและองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น แต่พบว่ามีข้อจำกัดและอุปสรรคหลายประการ จึงจำเป็นต้องปรับหลักเกณฑ์และระบบการประเมินใหม่ เพื่อยกระดับสู่มาตรฐานสากล และให้เกิดความเชื่อมั่นจากสังคม

คณะอนุกรรมการทั้ง 5 ชุด ประกอบด้วย

คณะอนุกรรมการตรวจสอบกลุ่มองค์กรอิสระ มีนายประสาท พงษ์ศิวาภัย อดีตกรรมการ ป.ป.ช. เป็นประธาน

คณะอนุกรรมการตรวจสอบกลุ่มหน่วยงานภาครัฐ มีพลเอก ธีระเดช ฉัตรเสถียรพงศ์ เป็นประธาน

คณะอนุกรรมการตรวจสอบกลุ่มองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น มีว่าที่ร้อยตรี สุพีร์พัฒน์ จองพานิช เป็นประธาน

คณะอนุกรรมการตรวจสอบระบบและกระบวนการประเมิน ITA มีนางศิริรัตน์ วสุวัต เป็นประธาน

คณะอนุกรรมการพัฒนาระบบการประเมิน ITA มีนางเสาวณีย์ แสงสุพรรณ เป็นประธาน

ทั้งนี้ คณะกรรมการจะประชุมทุก 2 สัปดาห์ เพื่อเร่งพัฒนาเครื่องมือประเมินใหม่ โดยคาดว่าจะเห็นผลรูปธรรมภายใน 2 เดือน และจะมีการรายงานผลการดำเนินงานให้สาธารณชนทราบเป็นระยะ

นายวิชา กล่าวต่อว่า การประเมิน ITA ในอดีตมักสะท้อนภาพไม่ตรงกับความเป็นจริง เช่น บางหน่วยงานได้รับคะแนนระดับดีเยี่ยม แต่กลับมีกรณีทุจริตเกิดขึ้นภายหลัง เช่น เหตุอาคารถล่มของสำนักงานตรวจเงินแผ่นดิน (สตง.) ซึ่งแม้ได้คะแนนสูง แต่กลับถูกตั้งคำถามถึงมาตรฐานการตรวจสอบ “ดังนั้นจำเป็นต้องมีการตรวจซ้ำ เพื่อให้มั่นใจว่าผลการประเมินสะท้อนความจริง ไม่ใช่เพียงตัวเลขหรือเอกสาร” นายวิชา กล่าว

พร้อมระบุว่า “ความโปร่งใส” และ “คุณธรรม” เพียงอย่างเดียวอาจไม่พอ แต่ต้องยกระดับสู่ “จริยธรรม” ที่หมายถึงการเสียสละเพื่อส่วนรวม ยึดมั่นในความถูกต้อง และไม่ยอมอ่อนข้อให้กับการทุจริต ซึ่งเป็นสิ่งที่ไทยควรเรียนรู้จากประเทศเกาหลีใต้ ที่นักการเมืองยังยอมสละชีวิตเพื่อรักษาศักดิ์ศรีความซื่อสัตย์

นายวิชา กล่าวย้ำว่า องค์กรที่พร้อมเปิดเผยข้อมูลและยอมรับการตรวจสอบเท่านั้น จึงจะเป็นองค์กรที่พัฒนาได้จริง โดย ป.ป.ช. ตั้งเป้าให้ทุกหน่วยงานเปิดเผยข้อมูลต่อสาธารณะ 100% จากปัจจุบันที่เพิ่มขึ้นร้อยละ 65 และเตรียมทบทวนคำถามการประเมินบางข้อที่กระทบต่อจิตใจเจ้าหน้าที่ เช่น ข้อร้องเรียนจากประชาชน ซึ่งก่อนหน้านี้บางหน่วยงานไม่ต้องการให้นำมาพิจารณาคะแนน

“ถึงเวลาหยุดเกรงใจและทำงานแบบผลัดกันเกาหลัง ต้องยอมให้ตรวจสอบ เพื่อให้ระบบราชการโปร่งใสและประชาชนเชื่อมั่น” นายวิชา กล่าว พร้อมย้ำว่า คณะกรรมการตรวจสอบฯ จะมุ่งผลักดันให้ระบบประเมิน ITA สะท้อนความจริง สร้างความศรัทธา และนำไปสู่การพัฒนาทั้งด้านเศรษฐกิจ การเมือง และสังคมอย่างยั่งยืน