ชวนคุยกับแชมป์หนูน้อยเล่านิทาน

ย้อนไปเมื่อสองปีก่อน เด็กหญิง ขวัญตะวัน กีรติเสริมสิน หรือน้องแซลมอน ได้สร้างเซอร์ไพรส์ให้แก่เหล่านักอ่านโดยการเป็นผู้ชนะเลิศโครงการลับสมองประลองปัญญาสรรหาหนูน้อยนักเล่านิทานที่อายุน้อยที่สุด (เมื่อตอนอายุ 4 ขวบ) ปัจจุบันอายุ 6 ขวบ และกลับมาพร้อมกับหนังสือเล่มใหม่ “สาระท้องถิ่นลำปาง” หนึ่งในสื่อการเรียนรู้ในรูปแบบนิทานภาพที่สถาบันอุทยานการเรียนรู้ร่วมกับนักวิชาการท้องถิ่นในจังหวัดต่างๆ พัฒนาขึ้นเพื่อให้เด็กและเยาวชน รวมทั้งประชาชนทั่วไปได้รับความรู้ ความภาคภูมิใจในวัฒนธรรมและท้องถิ่นของตน

การออกแบบหนังสือชุดสาระท้องถิ่นลำปางตั้งอยู่บนพื้นฐานของการสร้างแรงบันดาลใจให้เยาวชนรักการอ่าน ผ่านเรื่องราวภูมิปัญญาท้องถิ่นใกล้ตัวที่สอดคล้องกับวัย พร้อมสอดแทรกแนวคิดด้านคุณธรรม จริยธรรม มาเป็นเนื้อหาของสื่อการเรียนรู้ ซึ่งประกอบหนังสือนิทานด้วย 3 เล่มได้แก่ เล่าเรื่องเมืองของเรา นิทานภาพบอกเล่าประวัติที่มาของลำปางตั้งแต่ยุคเขลางค์นคร ยุคเวียงละกอน จนมาถึงยุคนครลำปางในปัจจุบัน รวมถึงอธิบายภูมิปัญญาท้องถิ่นน่ารู้อย่างการทำชามตราไก่ที่ต้องใช้ดินขาว ที่แสดงถึงความเป็นวัฒนธรรมลำปางโดยแท้ ผ่านรูปแบบอินโฟกราฟิกที่เข้าใจง่าย

ประเพณีแสนงาม นิทานภาพวาดเกี่ยวกับประเพณีต่างๆ ที่ชาวลำปางสืบทอดต่อกันมา ตั้งแต่ การฟ้อนผีมด การฟ้อนผีเม็ง ซึ่งเป็นพิธีกรรมศักดิ์สิทธิ์ที่ชาวลำปางให้ความสำคัญ รวมถึงทำความรู้จักสลุง ภาชนะโลหะใส่น้ำท้องถิ่นที่ยังถูกใช้งานในประเพณีสำคัญอย่างการทรงน้ำพระแก้วดอนเต้าแห่งเมืองลำปาง  บ้านสนุกเวียงละกอน นิทานภาพที่เป็นเสมือนเป็นไกด์บุ๊ค ที่จะพาทุกคนท่องเมืองลำปาง ผ่านสถานที่ท่องเที่ยวเชิงวัฒนธรรม อาทิ เยียนซีไท้ลีกี อาคารหลังใหญ่สไตล์จีนที่สมัยเคยเป็นห้างสรรพสินค้ากลางตลาดจีน ภายในมีตู้เซฟโบราณซ่อนในกำแพงที่ปัจจุบันหาชมได้ยาก รวมถึงบ้านหลุยส์ บ้านฝรั่งสร้างจากไม้อายุกว่าร้อยปี ที่มีจุดเด่นคือการออกแบบซุ้มประตูโค้งแบบฝรั่งพร้อมช่องระบายอากาศไม้แกะสลัก ถือเป็นมรดกล้ำค่าที่ควรแวะมาชมสักครั้ง  ซึ่งน้องแซลมอนได้เผยความประทับใจจากการอ่านสาระท้องถิ่นลำปาง พร้อมแนะนำเทคนิครักการอ่านดังนี้

เริ่มชอบการอ่านหนังสือได้อย่างไร?

เพราะตอนเด็กๆ อายุประมาณ 3 ขวบ คุณพ่อกับคุณแม่พาเข้าไปที่ร้านหนังสือ คุณแม่ถามว่าอยากฟังนิทานไหมคะ พอหนูเปิดดูมันมีภาพสีสันสวยงาม น่ารัก ไม่ว่าจะเป็นสัตว์ เด็ก การ์ตูนน่ารักๆ และธรรมชาติที่มีสีสวยๆ เลยอยากรู้ว่ามันคืออะไร คุณพ่อคุณแม่เลยซื้อกลับบ้านและอ่านให้หนูฟังทุกคืนก่อนนอน พอตอนอายุ 4 ขวบ หนูสามารถจำนิทานได้เกือบทุกเล่มจนสามรถพูดเล่าได้ด้วยตนเองต่อหน้าขุมชนได้

ปกติแล้วชอบอ่านหนังสือประเภทไหนบ้าง?

หนูชอบอ่านนิทานเรื่องไดโนเสาร์เป็นหนังสือเล่มแรกที่ชอบ แต่พอโตขึ้นมาหนูชอบอ่านหนังสือที่ให้ความรู้เชิงวิทยาศาสตร์ เช่นการเกิดของโลก ดวงดาว ภูเขาไฟ และสิ่งแวดล้อมที่เกี่ยวกับธรรมชาติ ขณะเดียวกันคุณพ่อคุณแม่เคยพาไปเที่ยวในจังหวัดต่างๆ จะมีสถานที่วัด พิพิธภัณฑ์ วันหนึ่งหนูมาเจอหนังสือสื่อการเรียนรู้สาระท้องถิ่น เป็นหนังสือที่ให้ความรู้ในแต่ละจังหวัดมีของดีอะไรบ้าง และเรื่องเกี่ยวกับวัฒนธรรมอาเซียน มันมีความหลากหลาย น่าสนใจ บางครั้งก็คิดว่าอยากจะไปในที่ที่อยู่ในหนังสือสาระท้องถิ่น

รู้สึกอย่างไรบ้าง หลังได้อ่านหนังสือชุดสาระท้องถิ่นลำปาง?

หนูชอบนะคะ เพราะว่ามันบอกเล่าเรื่องราวเมืองของเรา บอกทุกอย่างตั้งแต่ประวัติศาสตร์ สถานที่สำคัญของเมืองลำปางเกือบทุกแห่ง หนูเห็นภาพสะพานเชื่อม 2 ฝั่งแม่น้ำวังอยากไปค่ะ ภาพสวยทั้งพิพิธภัณฑ์ วัด วาดสวยค่ะ

สิ่งที่ชอบที่สุดในหนังสือชุดสาระท้องถิ่นนี้คืออะไร?

หนูชอบที่สุดคือ ขั้นตอนการทำเซรามิก ที่เป็นลายไก่ เพราะหนูเห็นมีชามตราไก่ที่บ้านด้วย รวมทั้งร้านก๋วยเตี๋ยวที่แม่ชอบพาน้องไปกิน อยากลองทำเองถ้าได้ไปจังหวัดลำปางค่ะ หนูจะไปนวดดินทำชามตราไก่ค่ะ มันคงจะสนุกมากเพราะในหนังสือบอกขั้นตอนละเอียดและน่าจะทำได้ไม่ยากค่ะ

จากสถานที่ในหนังสือชุดสาระท้องถิ่นลำปาง เราอยากไปเที่ยวจุดไหนมากที่สุด

จุดที่อยากไป อยากไปถ่ายรูปตรงสะพานรัษฎาภิเศก (พ.ศ.2460) ที่เป็นสะพานยุคแรกเป็นสะพานไม้และสร้างใหม่เป็นสะพานคอนกรีตเสริมเหล็กทาสีขาวสะอาดตา เมื่อ พ.ศ. 2560

ขอให้ช่วยแนะนำเพื่อนๆที่อยากเป็นนักเล่านิทาน ว่าควรเริ่มต้นอย่างไรดี

อันดับแรกเพื่อนๆ เลือกหนังสือที่ชอบก่อนค่ะ และอ่านบ่อยๆ แล้วเพื่อนจะจำได้เอง ส่วนน้องแซลมอนเอง ก่อนเป็นนักเล่านิทาน หนูอ่านหนังสือนิทานทุกวันค่ะ และซ้อมพูดต่อหน้าคุณพ่อคุณแม่ทุกวันในช่วงแข่งขันเล่านิทาน บางทีก็ขนมเป็นรางวัลจากคุณพ่อคุณแม่ก็จะดีใจเป็นพิเศษ และต้องพูดภาษาไทยให้ชัดเต็มคำไม่รีบเร่งค่ะ คุณแม่บอกคนจะได้ฟังเรารู้เรื่องกว่าพูดเร็ว ที่สำคัญทุกวันนี้หนูยังอ่านนิทานและหนังสือที่หนูชอบเป็นประจำ เพราะหนูมีความสุขทุกครั้งที่ได้อ่านและเห็นภาพสวยๆ จากหนังสือทุกๆ เล่มที่หนูชอบค่ะ

ครอบครัวน้องแซลมอนเป็นตัวอย่างที่ดีของการที่ครอบครัวมีส่วนสำคัญในการช่วยส่งเสริมให้ลูกรักการอ่านตั้งแต่ยังเด็ก นอกเหนือจากรางวัลที่ได้รับจากการแข่งขันแล้ว สิ่งที่สำคัญที่สุดคือจินตนาการ และความรู้ที่เกิดจากการอ่าน จะเป็นแรงสำคัญในการให้น้องแซลมอนเติบโตขึ้นอย่างมีคุณภาพ รวมถึงเป็นแรงบันดาลให้ให้ทั้งพ่อแม่ผู้ปกครองให้หันมาให้ความสำคัญกับการอ่านของบุตรหลานมากขึ้น

ยังมีหนังสือสาระท้องถิ่นอีกหลายเล่มของจังหวัดต่างๆ ที่สถาบันอุทยานการเรียนรู้ได้สร้างสรรค์ โดยประชาชนสามารถเข้าไปอ่านได้ฟรี บนแอปพลิเคชัน TK park online library โดยดาวน์โหลดแอปพลิเคชันทาง App Store หรือ Play Store

Email ข่าวการศึกษา เยาวชน ศิลปวัฒนธรรม  saowaporn@hotmail.com   และ  bat_mamsao@ yahoo.com