GISTDA เปิดตัว แพลตฟอร์มเกษตรอัจฉริยะ Dragonfly พลิกเกษตรไทยสู่ยุคดิจิทัล ยกระดับผลผลิตทั่วไทย

26 พฤศจิกายน 2568 กระทรวงการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัย และนวัตกรรม หรือ อว. โดยสำนักงานพัฒนาเทคโนโลยีอวกาศและภูมิสารสนเทศ (องค์การมหาชน) หรือ GISTDA เปิดตัวแพลตฟอร์มเกษตรอัจฉริยะ หรือDragonfly ที่นำเทคโนโลยีอวกาศและภูมิสารสนเทศ มาเสิร์ฟถึงมือผู้ใช้งานในระดับบุคคล โดยเฉพาะ “เกษตรกรไทย” ที่ต้องการก้าวผ่านจากการประกอบอาชีพด้วยวิธีการดั้งเดิมไปสู่การเป็น “เกษตรกรยุคใหม่” หรือ “Smart Farmer” โดยมี ดร.ปกรณ์ อาภาพันธุ์ ผู้อำนวยการ GISTDA ขึ้นกล่าว “อนาคตเกษตรดิจิทัลสู่การใช้ประโยชน์จาก Dragonfly อย่างยั่งยืน” รวมถึง Special Talk แลกเปลี่ยนความคิดเห็นจากนักวิชาการผู้เชี่ยวชาญมาก ประสบการณ์ในหัวข้อ “AgriTech & Climate Change Management: นวัตกรรม เพื่ออนาคตของเกษตรกรไทย” โดย นายชิษณุชา บุดดาบุญ อดีตรองอธิบดีกรมการข้าว ดร.ปกรณ์ เพ็ชรประยูร ผู้อำนวยการสำนักประยุกต์และพัฒนาภูมิสารสนเทศจาก GISTDA และ นางนิติภา วรพันธ์ตระกูล ผู้อำนวยการกลุ่มประเมินผลการลดก๊าซเรือนกระจก จากกรมการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศและสิ่งแวดล้อม ณ สามย่านมิตรทาวน์ กรุงเทพฯ

ปัจจุบันเทคโนโลยีอวกาศและภูมิสารสนเทศได้เข้ามามีบทบาทสำคัญในภาคเกษตรกรรมของประเทศไทย โดยเฉพาะแอปพลิเคชันด้านการเกษตร ที่ช่วยให้เกษตรกรเข้าถึงข้อมูล ข่าวสาร และการจัดการฟาร์มหรือแปลงเพาะปลูกได้อย่างมีประสิทธิภาพ สำหรับภาคการเกษตรเป็นรากฐานสำคัญของเศรษฐกิจไทย โดยมีเกษตรกรเป็นกำลังหลักในการผลิตอาหารและวัตถุดิบต่าง ๆ ทั้งภายในประเทศและเพื่อส่งออก ภาคการเกษตรของประเทศไทยเองก็ต้องเผชิญกับความท้าทายจากการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศที่คาดเดาได้ยาก (Climate Change) และความผันผวนของราคาผลผลิต การที่เราจะอยู่รอดและเติบโตอย่างยั่งยืนได้นั้น เราต้องนำ "นวัตกรรม" และ "เทคโนโลยีดิจิทัล" มาเป็นเครื่องมือสำคัญในการปรับตัว

ดร.ปกรณ์ อาภาพันธุ์ ผู้อำนวยการ GISTDA กล่าวว่า GISTDA มีเป้าหมายชัดเจนในการผลักดันเกษตรกรไทยสู่เกษตรดิจิทัล โดยใช้ข้อมูลจากดาวเทียมเป็น “ดวงตาใหม่” ที่ช่วยมองเห็นข้อมูลสำคัญที่ตาเปล่ามองไม่เห็น ไม่ว่าจะเป็นสุขภาพพืช ความชื้นในดิน ระดับความเสียหายจากศัตรูพืช ไปจนถึงความเสี่ยงด้านสภาพอากาศ  ข้อมูลเชิงลึกเหล่านี้มีบทบาทสำคัญต่อการวางแผน รับมือภัยพิบัติ และเพิ่มความแม่นยำในการจัดการแปลงของเกษตรกร เป้าหมายของ GISTDA คือทำให้เกษตรกรทุกคนเข้าถึงข้อมูลที่ถูกต้อง ทันสมัย และต่อเนื่องได้ง่ายจากมือของตัวเอง เพื่อช่วยลดต้นทุน เพิ่มผลผลิต และสร้างความยั่งยืนให้ภาคเกษตรไทยในระยะยาว

งานวันนี้จัดขึ้นเพื่อส่งเสริมสร้างการรับรู้วงกว้างต่อการใช้งานแอปพลิเคชัน “DRAGONFLY : เพื่ออนาคตเกษตรไทย สู่เกษตรดิจิทัล” เพื่อเน้นย้ำถึงความสำคัญของการนำเทคโนโลยีอวกาศและภูมิสารเทศ หรือ ข้อมูลจากดาวเทียม มาช่วยยกระดับภาคการเกษตรไทยให้ก้าวทันต่อการเปลี่ยนแปลงหลากหลายมิติของโลกในปัจจุบัน เพื่อให้พวกเขาสามารถใช้ข้อมูลจากแอปพลิเคชันให้เกิดประโยชน์สูงสุด แม้เทคโนโลยีจะพร้อม แต่การเปลี่ยนผ่านจากการทำเกษตรเชิงประสบการณ์ไปสู่การทำเกษตรที่ ใช้ข้อมูลเป็นฐาน (Data-Driven) โดยเฉพาะข้อมูลที่ซับซ้อนอย่างภูมิสารสนเทศ จำเป็นต้องอาศัยการสร้างความเชื่อมั่นอย่างต่อเนื่อง การยกระดับความรู้ทางเทคโนโลยีให้เกษตรกร จึงต้องร่วมมือกับทุกภาคส่วนที่เกี่ยวข้องเพื่อการพัฒนาและถ่ายทอดทักษะด้านดิจิทัล  และพิสูจน์ให้เห็นว่าข้อมูลจากดาวเทียมใน DRAGONFLY สามารถเพิ่มขีดความสามารถของเกษตรกรในการรับมือกับการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศที่รุนแรงและคาดเดาได้ยากในอนาคตได้จริง

Dragonfly ไม่ใช่แค่เทคโนโลยีเกษตรสมัยใหม่ แต่เป็นเครื่องมือที่ช่วยให้เกษตรกร “เห็นข้อมูลสำคัญที่ตาเปล่ามองไม่เห็น ผ่านภาพดาวเทียมและการวิเคราะห์เชิงลึก เช่น ความสมบูรณ์ของพืช ความชื้นในดิน และสภาพอากาศรายแปลงแบบเรียลไทม์ ทำให้ตัดสินใจได้แม่นยำขึ้น ทั้งการดูแลแปลง การใช้ปุ๋ยเฉพาะจุด ไปจนถึงการประเมินน้ำท่วมหรือภัยแล้ง 

การใช้งานจริงในพื้นที่อำเภอเดิมบางนางบวช จังหวัดสุพรรณบุรี ชี้ชัดว่า Dragonfly ช่วยลดเวลาและต้นทุนได้อย่างมีประสิทธิภาพ เกษตรกรผู้ปลูกข้าวกว่า 70 ไร่สามารถติดตามแปลงจากภาพดาวเทียมได้ทันที ลดการลงพื้นที่จากทุกวันเหลือเพียงสัปดาห์ละ 2–3 ครั้ง ขณะที่ระบบแนะนำการใส่ปุ๋ยแบบรายจุดช่วยลดการใช้ปุ๋ยและประหยัดค่าใช้จ่ายได้จริง

แม้ปัจจุบัน Dragonfly จะตอบโจทย์การใช้งานหลากหลายอยู่แล้ว เกษตรกรยังคาดหวังฟังก์ชันเพิ่มเติม เช่น การแนะนำพื้นที่เหมาะสมต่อการเพาะปลูก หรือการเชื่อมโยงข้อมูลกับโดรนเพื่อวางแผนในอนาคต ทั้งนี้ ในพื้นที่นำร่องได้มีการจัดกลุ่มสอนการใช้งาน เพื่อให้เกษตรกรเข้าถึงเทคโนโลยีได้ง่ายขึ้น และช่วยขยายองค์ความรู้สู่ชุมชนอื่นต่อไป ผู้อำนวยการ GISTDA กล่าว

“DRAGONFLY” จึงไม่ใช่แค่แอปพลิเคชันเกษตร แต่คือ เครื่องมือเชื่อมโยง คน-พื้นที่-เทคโนโลยี เข้าด้วยกันเป้าหมายสำคัญเพื่อยกกระดับภาคการเกษตรไทยสู่เกษตรอัจฉริยะอย่างแท้จริง ทุกท่านสามารถดาวน์โหลดได้แล้วทั้งระบบ IOS และ ระบบ Android