วันที่ 5 ส.ค.2562  ดร.ยุทธพล อังกินันทน์ ที่ปรึกษารัฐมนตรีว่าการกระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม และผู้บริหารในสังกัดกระทรวงฯ เป็นประธานเปิดศูนย์อนุรักษ์พื้นที่ชุ่มน้ำและนกกระเรียนพันธุ์ไทย จ.บุรีรัมย์ โดยมี นายธีรวัฒน์ วุฒิคุณ ผู้ว่าราชการจังหวัดบุรีรัมย์  และเจ้าหน้าที่ที่เกี่ยวข้องให้การต้อนรับ โดยนายเบญจพล นาคประเสริฐ ผู้อำนวยการองค์การสวนสัตว์ในพระบรมราชูปถัมภ์ฯ กล่าวรายงานความเป็นมาและความคืบหน้าของโครงการ

ดร.ยุทธพล ได้กล่าวชื่มชมทีมงานและเจ้าหน้าที่ผู้มีส่วนเกี่ยวข้องทุกภาคฝ่ายรวมทั้งองค์การสวนสัตว์ โดยเฉพาะคนในพื้นที่ ที่ร่วมแรงร่วมใจกันอนุรักษ์ธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมในชุมชน ซึ่งท่านวราวุธ ศิลปอาชา รมว.ทส ก็เคยได้พูดเน้นย้ำทุกครั้งในยามที่ลงไปเยี่ยมข้าราชการหรือพี่น้องประชาชน ให้คน ต้นไม้ และสัตว์ป่ามีสิ่งแวดล้อมอยู่ร่วมกันได้อย่างยั่งยืน พร้อมทั้งกล่าวว่า 

“ศูนย์อนุรักษ์พื้นที่ชุ่มน้ำและนกกระเรียนพันธุ์ไทยจังหวัดบุรีรัมย์แห่งนี้  เกิดจากความสำเร็จของโครงการนำนกกระเรียนพันธ์พันธุ์ไทย คืนสู่ธรรมชาติ ซึ่งได้รับพระมหากรุณาจากราชวงศ์ไทย  ซึ่งทรงให้ความสำคัญกับการอนุรักษ์สิ่งแวดล้อมและทรัพยากรธรรมชาติของประเทศ และทรงได้มอบนกกระเรียนพันธุ์ไทยแก่องค์การสวนสัตว์ จนนำไปสู่ความสำเร็จคือในการนำประชากรนกกระเรียนพันธุ์ไทย คืนสู่ธรรมชาติ รวมถึงการร่วมมือของหลายหน่วยงานโดยเฉพาะชุมชนท้องถิ่นที่ตระหนักถึงความสำคัญของการอนุรักษ์สัตว์ป่า จึงถือว่าเป็นเรื่องที่น่าชื่นชมอย่างยิ่ง“ 

ภายในงานยังมีความร่วมมือจากภาคเอกชน นายอนันต์ ตั้งตรงเวชกิจ บริษัทน้ำตาลบุรีรัมย์ ดร.ธีรพล ถนอมศักดิ์ยุทธ์ บมจ.ทรู คอร์ปอเรชั่น นายโกวิท  ธรรมธนวิทย์ สายการบินไทยแอร์เอเชีย  รวมถึง มิส โลวิต้า แลมกุตเต้  รองเลขาธิการสำนักงานโครงการพัฒนาแห่งสหประชาชาติ ประจำประเทศไทย และนายเบญจพล นาคประเสริฐ  ผู้อำนวยการสวนสัตว์ในพระบรมราชูปถัมภ์ 

จากความสำเร็จในการดำเนินงานดังกล่าว ทำให้ในปี 2559 ได้พบนกกระเรียนพันธุ์ไทย Eastern Darius Crane ( Grus Antigone Sharpii)  กลับมาทำรังวางไข่ในธรรมชาติเป็นครั้งแรกในรอบ 50 ปี ของประเทศไทย จำนวน 7 คู่ และ ปี ๒๕๖๐ พบนกกระเรียนทำรังวางไข่ อีกจำนวน 12 คู่   ในปี 2561 พบนกกระเรียนทำรังวางไข่ จำนวน 6 คู่  รวมทั้งสิ้นมี ลูกนกที่ เกิดในธรรมชาติแล้วจำนวน 13 ตัว และทำให้ปัจจุบันนกกระเรียนพันธุ์ไทย ถูกยกระดับสถานภาพจากสัตว์ที่เคยสูญพันธุ์จากธรรมชาติของประเทศไทย (Extinct in the wild; EW) เป็นสัตว์ที่ใกล้สูญพันธุ์เป็นอย่างยิ่ง (Critically endangered; CR) 

ภายหลังจากทางองค์การสวนสัตว์แห่งประเทศไทย ร่วมกับสวนสัตว์ จ.นครราชสีมา มหาวิทยาลัยมหาสารคาม มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล และองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นในพื้นที่ ได้นำนกกระเรียนพันธุ์ไทยซึ่งเป็นสัตว์คุ้มครองที่อดีตเคยสูญพันธุ์จากป่าธรรมชาติไปแล้วกว่า 50 ปี มาทดลองปล่อยคืนสู่ธรรมชาติ ในพื้นที่ชุ่มน้ำ 3 แห่งที่ผ่านการคัดเลือกว่ามีความเหมาะสมและอุดมสมบูรณ์ ประกอบด้วย อ่างเก็บน้ำห้วยจระเข้มาก อ่างเก็บน้ำห้วยตลาด อ.เมือง และอ่างเก็บน้ำสนามบิน อ.ประโคนชัย ตั้งแต่ปี 2554 ถึงปี 2561 รวมจำนวน 115 ตัว

จากโครงการปล่อยนกกระเรียนพันธุ์ไทยคืนสู่ธรรมชาติอันโดดเด่น  ได้ถูกยกให้เป็นโครงการด้านการอนุรักษ์สัตว์ป่าดีเด่น   ได้รับงบประมาณสนับสนุนจากกองทุนสิ่งแวดล้อมโลก (Global Environment Facility; GEF) ซึ่งให้การสนับสนุนแก่ประเทศที่กำลัง พัฒนา และประเทศที่กำลังปรับเปลี่ยนระบบเศรษฐกิจ ให้สามารถดำเนิน โครงการที่เน้นการปกปักรักษาสิ่งแวดล้อมโลก ในนาม “โครงการอนุรักษ์ ถิ่นอาศัยของพันธุ์พืชและพันธุ์สัตว์ที่มีความสำคัญระดับโลกในพื้นที่ภาคการ ผลิต (Flora and Fauna project)” โดยการดำเนินงานของสำนักงานแผนและ นโยบายสิ่งแวดล้อม ร่วมกับองค์การสวนสัตว์ ภายใต้การกำกับดูแลของ โครงการพัฒนาแห่งสหประชาชาติ (UNDP) ระยะเวลาดำเนินงาน 4  ซึ่งมีเป้าหมายสำคัญในการอนุรักษ์ความหลาย หลายของพันธ์พืชและพันธุ์สัตว์ที่มีความสำคัญระดับโลกในพื้นที่ที่อยู่นอก เขตพื้นที่คุ้มครอง หรือในพื้นที่ภาคการผลิต โดยการพัฒนาระบบการจัดการถิ่นอาศัย การดำเนินงานเริ่มในสามชนิดพันธุ์แรก คือ นกกระเรียนพันธุ์ไทย