ดร. มหานิยม เวชกามา ลงพื้นที่ตรวจสอบตามการร้องขอที่วัดป่าโสมพนัสสถาน ปฏิบัติธรรมสายมหานิกาย ที่ใหญ่ที่สุดในจังหวัดสกลนครหลังพบปัญหาขออนุญาตจัดตั้งวัดและขอกรรมสิทธิ์ในที่ดินยังไม่คืบหน้าและไม่ได้จัดตั้งวัดนานกว่า 40 ปี เนื่องจากพื้นที่วัดอยู่ในเขตป่าอุทยาน เตรียมชงเข้าคณะอนุบาลกรรมาธิการศาสนาสภาผู้แทนราษฎรให้เข้าช่วยเหลืออย่างเร่งด่วนเนื่องจากเป็นสถานปฎิบัติธรรมที่ครบและพร้อมมากที่สุดในจังหวัดสกลนครสามารถรองรับผู้มาปฏิบัติธรรมได้กว่า 1,000 คน เป็นศูนย์รวมปฏิบัติดีปฏิบัติชอบภาวนาเจริญศีลสมาธิ 

เมื่อวันที่ 24   พฤษภาคม 2567   ดร.นิยม เวชกามา พรรคเพื่อไทย เขต 2 จ.สกลนคร ที่ปรึกษารองนายกรัฐมนตรี (คนที่1) และรัฐมนตรีว่าการกระทรวงพาณิชย์ (ฯพณฯ ภูมิธรรม เวชยชัย) เข้ากราบนมัสการพร้อมหารือท่านพระอาจารย์สุริยา มหาปัญฺโญ ประธานสงฆ์และเจ้าอาวาสวัดป่าโสมพนัส เพื่อหารือในกรณีข้อพิพาทการขอจัดตั้งวัดในเขตป่าอุทยานแห่งชาติและขอกรรมสิทธิ์ในที่ดินยังไม่สามารถดำเนินการได้รอคอยนานกว่า 40 ปี แต่ได้มีการประสานไปยังสำนักพระพุทธศาสนาจังหวัดสกลนคร เพื่อแจ้งความประสงค์จะขอให้มีการจัดตั้งวัดป่าโสมพนัส 

แม้ว่าทางวัดจะส่งเอกสารประกอบการประชุมหารือและมอบนโยบายการแก้ไขปัญหาในกรรมสิทธิ์ที่ดินของวัดให้แก่สำนักงานพระพุทธศาสนาจังหวัดสกลนครโดยได้ขึ้นบัญชีชื่อวัดที่พักสงฆ์ที่ขออนุญาตเข้าทำประโยชน์ในพื้นที่ป่าไม้ตามมติคณะรัฐมนตรีเมื่อวันที่ 23 มิถุนายน 2563 และเมื่อวันที่ 11 พฤษภาคม 2564 โดยวัดป่าโสพนัสอยู่ในลำดับที่ 212 ที่แจ้งประสงค์ต่อสำนักงานพระพุทธศาสนาจังหวัดสกลนครเพื่อสร้างวัดป่าโสมนัสประเภทป่าสงวนแห่งชาติจำนวน 15 ไร่บ้านภูเพ็ก หมู่ 12 ตำบลนาหัวบ่ออำเภอพรรณานิคมจังหวัดสกลนครซึ่งปัจจุบันพื้นที่ภายในวัดป่าโสมพนัส ได้รับการบริจาคพื้นที่ให้ทำเป็นสถานปฏิบัติธรรมเพิ่มขึ้นเป็นจำนวน 60 ไร่ 

ณ วันนี้ทางวัดยังไม่มี หน่วยงานใดเข้ามาตรวจสอบและช่วยเหลือดำเนินการซึ่งวันนี้ในการหารือเบื้องต้นพร้อมเดินชมทั่วพื้นที่สถานปฏิบัติธรรมมีพระภิกษุภิกษุณี  แม่ชีและผู้ที่มาปฎิบัติธรรมใช้พื้นที่เต็มบริเวณจำนวนมากปัจจุบันในวัดป่าโสมพนัสมีพระสงฆ์จำพรรษาทั้งสิ้น 25 รูป และมีผู้มาปฎิบัติธรรมแต่ละเดือนเป็นจำนวนมากจัดเป็นคอร์สในการฝึกอบรมเป็นรอบละ 7 วัน 15วัน และ 30 วัน มีผู้เลื่อมใสศรัทธาแวะเวียนมาปฏิบัติธรรมที่นี่เป็นจำนวนมากหนึ่งเดือนประมาณ 1000 กว่าคนโดยสถานปฎิบัติธรรมวัดป่าโสมพนัสมาฝึกปฎิบัติธรรม โดยไม่มีค่าใช้จ่ายใดไม่เคยคิดเรียกเก็บเงินจากผู้เข้าฝึกอบรมปฎิบัติธรรมแม้แต่บาทเดียวส่วนผู้มีจิตศรัทธาที่จะถวายปัจจัยก็สามารถทำได้และสามารถติดต่อติดตามทาง YouTube ของทางวัดได้โดยตรงซึ่งมีการทำวัตรเช้าวัดเย็นในทุกๆวันอย่างเคร่งครัดเดินจงกรมโดยมีพระอาจารย์สุริยาออกเทศนาในทุกๆวันและมีพระวิปัสสนาจารย์จำนวนนับ 10 รูปเพื่อขัดเกลาจิตใจ ณวันนี้ทางวัดมีความต้องการที่จะให้มีใบตาตั้งเพื่อจัดตั้งเป็นวัดป่าโสมนัสอย่างเร่งด่วนจึงได้หารือกับ ดร.นิยม เวชกามา เพื่อหาแนวทางในการดำเนินการช่วยเหลือต่อไป

ด้าน ดร.นิยม  เปิดเผยว่าหลังจากการลงพื้นที่ตรวจสอบพื้นที่ภายในวัดป่าโสมนัสพบว่าเป็นสถานปฎิบัติธรรมในสายพระสงฆ์สายมาหานิกาย ที่เพียบพร้อมและสามารถรองรับ ผู้ที่สนใจมาปฎิบัติธรรมได้จำนวนมากถือว่าวัดมีความพร้อมมากแต่วัดแห่งนี้ยังอยู่ในพื้นที่เขตป่าอุทยานแห่งชาติจึงจำเป็นต้องนำเรื่องนี้เตรียมเสนอเข้าสู่คณะอนุกรรมธิการการศาสนา ศิลปะและวัฒนธรรม สภาผู้แทนราษฎรในครั้งต่อไปอย่างเร่งด่วนเพื่อให้พื้นที่ตรวจสอบและเข้ามาช่วยเหลือเนื่องจากพบว่าเป็นวัดที่เคร่งครัดเป็นอย่างมาก และหากไม่มีวัดแห่งนี้ป่าบริเวณทั้งหมดอาจถูกบุกรุกและทำลายจนหมดแล้วก็เป็นได้และอาจมีชาวบ้านมาตัดไม้ไปทำฟืนปัจจุบันพื้นที่โดยรอบของบริเวณวัดโสมพนัสทั้งหมดมีการปลูกป่าขึ้นมาใหม่อย่างสมบูรณ์และเต็มไปด้วยธรรมชาติที่ร่มเย็นเป็นที่เหมาะแก่การปฎิบัติธรรมเป็นอย่างมาก ขณะเข้าไปในวัดมีพระภิกษุ ภิกษณี  แม่ชี อุบาสก อุบาสิกา จำนวนเกือบ 200 รูป/คน กำลังปฎิบัติธรรมแบบเดินจงกรม แต่เงียบเสียงสนิท

ประวัติความเป็นมาวัดป่าโสมพนัส ตั้งอยู่ที่ บ้านภูเพ็ก ต.นาหัวบ่อ อ.พรรณานิคม จ.สกลนคร เมื่อปี พศ. 2492 โดยพระอาจารย์โสม เป็นประธานสงฆ์รูปแรก ปัจจุบันมีพระอาจารย์สุริยา มหาปญฺโญ เป็นประธานสงฆ์ได้ดําเนินการเผยแผ่พุทธธรรมด้วยการเจริญสติปัฏฐานแบบเคลื่อนไหวตามแนวหลวงพ่อเทียน จิตฺตสุโภ มาตั้งแต่ปี พ.ศ. 2538 โดยมีผู้ที่เข้ามารับการฝึกปฏิบัติในแต่ละปีเป็นจํานวนมาก

หลักการสอนของวัด เน้นการเจริญภาวนาสติปัฏฐานแบบเคลื่อนไหว ให้ระลึกรู้อยู่กับอิริยาบถปัจจุบัน รู้เท่าทันความคิด ไม่ปรุงแต่งจิต ไม่ยึดติดรูปนาม รู้จักตนเอง รู้จักความทุกข์ รู้สาเหตุและทางออกจากทุกข์ สอนให้เข้าใจพระพุทธศาสนาอย่างถูกต้อง ไม่ยึดติดประเพณีพิธีกรรม โดยพระอาจารย์สุริยา จะดูแลทําการสอนอย่างจริงจัง แต่เรียบง่าย และให้ความเอาใจใส่ผู้ปฏิบัติอย่างใกล้ชิด เพื่อให้ผู้ปฏิบัติได้รู้ได้เห็น ได้เป็นได้สัมผัสในหลักธรรมคําสอนขององค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้าสู่การดับทุกข์อย่างแท้จริง

ประวัติประธานสงฆ์ พระอาจารย์สุริยา ฉายา มหาปญฺโญ (ญาติโยมผู้ปฏิบัติมักเรียกท่านว่า “หลวงตา”) ชื่อเดิม สุริยา นามสกุล แก้วโงน เกิดเมื่อวันพฤหัสบดี ที่ 6 กุมภาพันธ์ พ.ศ.2507 แรม 8 ค่ำ เดือน 3 ปีเถาะ ณ บ้านเลขที่ 48/1 บ้านนาหัวบ่อ ต.นาหัวบ่อ อ.พรรณานิคม จ.สกลนคร มารดาชื่อ นางสุเกิด บิดาชื่อ นายสีหา แก้วโงน มีพี่น้อง 2 คนคือ
1.น ายสุริยา แก้วโงน
2. นางสาวสายัณห์ แก้วโงน (น้องสาว) ปัจจุบันแต่งงานแล้ว ใช้นามสกุล ก้อนตาล

เมื่อท่านพระอาจารย์อายุได้ 3 ปี (พ.ศ.2510) มารดาก็เสียชีวิตด้วยโรคมะเร็ง ทําให้ครอบครัวต้องใช้ชีวิต 3 คนพ่อลูกโดยทํามาหาเลี้ยงชีพด้วยการทํานา ตามประสาชาวบ้านชนบท
พ.ศ.2513 เข้าเรียนที่โรงเรียนบ้านนาหัวบ่อ (อุดมวิทยาศิลป์) ก่อนที่จะเปลี่ยนชื่อมาเป็นโรงเรียนนาหัวบ่อ บัวหนองเม็ก (ปัจจุบันคือโรงเรียนไทยรัฐวิทยา 62) จบการศึกษาชั้นประถมศึกษาปีที่ 7
พ.ศ.2522 บรรพชาเป็นสามเณรที่วัดโพธิ์คํา บ้านนาหัวบ่อ ต.นาหัวบ่อ อ.พรรณานิคม จ.สกลนคร โดยมีพระครูวิชัยธรรมรัต วัดศรีบุญเรือง บ้านบดมาด ต.พอกน้อย อ.พรรณานิคม จ.สกลนคร เป็นพระอุปัชฌาย์
พ.ศ.2524 จบนักธรรมชั้นเอก
พ.ศ.2528 อุปสมบทที่วัดโพธิ์คํา บ้านนาหัวบ่อ ต.นาหัวบ่อ อ.พรรณานิคม จ.สกลนคร โดยมีพระครูสุวรรณโพธิรัต เป็นพระอุปัชฌาย์
พ.ศ.2531 สําเร็จการศึกษาระดับปริญญาตรี พุทธศาสตร์บัณฑิต (เกียรตินิยม) จากมหาจุฬาลงกรณ์ราชวิทยาลัย 
พ.ศ.2532 ศึกษาอนุบาลชีวิต ด้วยการศึกษาทดลองปฏิบัติธรรมกรรมฐานตามวิธีต่างๆในหลายๆ สํานัก
พ.ศ.2534 สนใจวิธีการเจริญภาวนาสติปัฎฐานแบบเคลื่อนไหว (แนวหลวงพ่อเทียน จิตฺตสุโภ) และได้เข้ารับฝึกปฏิบัติกับหลวงพ่อมหาดิเรก พุทฺธยานนฺโท ณ วัดป่าชัยมงคล อําเภอบ้านแท่น จังหวัดชัยภูมิ และได้ติดตามจําพรรษาอยู่กับท่านเป็นเวลา 5 ปี 
พฤศจิกายน พ.ศ.2538 กลับภูมิลําเนาเดิม ได้พํานักที่วัดป่าโสมพนัส ซึ่งเป็นที่พักสงฆ์ร้าง 
พ.ศ.2539-ปัจจุบัน บูรณปฏิสังขรณ์วัดป่าโสมพนัส เพื่อเป็นศูนย์ปฏิบัติธรรมและให้การฝึกอบรมแก่ผู้สนใจใฝ่ธรรมทั่วไป