อดีตนายกฯ "ทักษิณ" ปรากฏตัวต่อสาธารณะครั้งแรกในรอบหลายเดือน โชว์วิสัยทัศน์ "Crafting the Future"  ดันเศรษฐกิจสร้างสรรค์-OTOP ทันสมัยสู่ตลาดโลก ชี้การเมืองไทยยังวุ่นวาย ขัดขวางการพัฒนาประเทศ สร้างอุตสาหกรรมประจำหมู่บ้าน

เมื่อวันที่ 9 กรกฎาคม 2568 เวลา 12.45 น. ณ ศูนย์การประชุมแห่งชาติสิริกิติ์ นายทักษิณ ชินวัตร อดีตนายกรัฐมนตรี ปรากฏตัวต่อสาธารณชนอย่างเป็นทางการในงาน SPLASH - Soft Power Forum 2025 ซึ่งจัดขึ้นระหว่างวันที่ 8–11 กรกฎาคม โดยรัฐบาลไทยร่วมกับสำนักงานส่งเสริมวัฒนธรรมสร้างสรรค์ (THACCA) โดยนายทักษิณขึ้นเวทีในหัวข้อ “Crafting the Future: From OTOP to ThaiWORKS and Beyond” เพื่อแสดงวิสัยทัศน์ด้าน Soft Power ไทยในโลกอนาคต

การปรากฏตัวของนายทักษิณครั้งนี้ได้รับความสนใจจากสื่อมวลชนทั้งไทยและต่างประเทศอย่างล้นหลาม หลังจากห่างหายจากการให้สัมภาษณ์ตั้งแต่เกิดข้อพิพาทคลิปเสียงผู้นำไทย-กัมพูชา โดยเจ้าตัวเลือกเพียงทักทายแฟนคลับที่มารอต้อนรับอย่างเป็นกันเอง โดยไม่ได้ให้สัมภาษณ์กับสื่อ

ในงานเดียวกันนี้ยังมีบุคคลสำคัญในครอบครัวร่วมรับฟัง ได้แก่ นางสาวแพทองธาร ชินวัตร นายกรัฐมนตรีและรัฐมนตรีว่าการกระทรวงวัฒนธรรม พร้อมนายปิฎก สุขสวัสดิ์ สามี รวมถึงนางสาวพินทองทา ชินวัตร คุณากรวงศ์ และนายณัฐพงศ์ คุณากรวงศ์ สามี

ทักษิณชูแนวคิด “ดาวบนฟ้า เท้าติดดิน” พัฒนา OTOP สู่เวทีโลก
นายทักษิณกล่าวว่า แนวคิด OTOP ได้แรงบันดาลใจจากญี่ปุ่น และประสบความสำเร็จในสมัยดำรงตำแหน่งนายกฯ เมื่อสามารถสร้างรายได้ให้กับชุมชน และส่งออกไปยังต่างประเทศ เช่น ญี่ปุ่น โดยเสนอให้ยกระดับโครงการ OTOP สู่ระดับสากลภายใต้แบรนด์ “ThaiWORKS” ที่เน้นการตลาด การพัฒนาแบรนด์ และการเชื่อมโยงเศรษฐกิจสร้างสรรค์กับการท่องเที่ยวและวัฒนธรรมไทย

เขาย้ำว่าประเทศไทยยังเผชิญข้อจำกัดจากระบบการศึกษาแบบ “คิดแบบแท่ง” ที่ขวางการคิดสร้างสรรค์ และมีปัญหาทางการเมืองที่ยังคงวนเวียนอยู่กับเรื่องไร้สาระ ไม่สามารถพาประเทศก้าวข้ามไปสู่ยุคใหม่ได้

“เศรษฐกิจสร้างสรรค์ไม่ใช่แค่ศิลปะ แต่คืออนาคตของไทย” นายทักษิณกล่าว พร้อมเสนอให้ตั้งศูนย์พัฒนาสินค้า GDC และส่งเสริม SME สร้างแบรนด์ท้องถิ่นควบคู่กับการสร้างแบรนด์ “Thailand” ให้แข็งแรงในระดับนานาชาติ

ทั้งนี้ นายทักษิณยังเล่าย้อนถึงแนวคิด “ThaiWORKS” ที่ริเริ่มระหว่างใช้ชีวิตในตะวันออกกลาง โดยเห็นศักยภาพของสินค้าไทย และการต่อยอดจากฐานวัฒนธรรมที่แข็งแกร่ง จึงเสนอให้ใช้ Soft Power ไทยขับเคลื่อนเศรษฐกิจอย่างเป็นรูปธรรม โดยสร้างอุตสาหกรรมประจำหมู่บ้าน

ทั้งนี้คำว่า “คิดใหม่ ทำใหม่” สะท้อนถึงการรับมือกับโลกที่เปลี่ยนแปลงรวดเร็ว ขณะที่ “ตาดูดาว เท้าติดดิน” คือแนวคิดฝันไกลโดยไม่ละทิ้งรากเหง้าและวัฒนธรรมของตน

จากร้านเล็กในสันกำแพงสู่โมเดล “โอทอป”
แนวคิด OTOP (หนึ่งตำบล หนึ่งผลิตภัณฑ์) เกิดจากแรงบันดาลใจที่ทักษิณได้รับจากโมเดล “One Village, One Product” ของญี่ปุ่น ผนวกกับประสบการณ์วัยเด็กที่เติบโตในร้าน “ชินวัตรใหม่ไทย” ซึ่งขายงานหัตถกรรมในอำเภอสันกำแพง จังหวัดเชียงใหม่ จึงมองเห็นศักยภาพของงานฝีมือไทย

“ถ้าสินค้าออกแบบใหม่ และทำตลาดดี ๆ โดยให้ชาวบ้านมีส่วนร่วม นอกจากรายได้เพิ่มขึ้น ยังสามารถพัฒนาให้ส่งออกไปต่างประเทศได้” เขากล่าว พร้อมยกตัวอย่างว่า ในปีแรก โอทอปสร้างรายได้กว่า 2,000 ล้านบาท และเพิ่มขึ้นเป็น 40,000 ล้านบาทในปีถัดมา โดยมีการส่งออกไปญี่ปุ่นด้วย

อุปสรรคจากการเมือง – พัฒนาไม่ต่อเนื่อง
นายทักษิณกล่าวว่า ปัญหาหลักของไทยไม่ใช่ศักยภาพ แต่คือ การเมืองที่ไร้สาระและขาดเสถียรภาพ ทำให้โครงการที่มีสาระต้องหยุดชะงัก เช่น ในช่วงรัฐบาลของยิ่งลักษณ์ ชินวัตร แม้จะมีแผนต่อยอด OTOP แต่ถูกยกเลิกหลังรัฐประหาร

“ไม่ว่าผมจะอยู่หรือลาออกจากการเมือง โครงการนี้ต้องเดินหน้าต่อไป เพราะมันเป็นของประชาชน ไม่ใช่ของนักการเมือง” เขากล่าว พร้อมย้ำว่า การพัฒนาฝีมือชาวบ้านสู่สากล ต้องไม่ละทิ้งดีไซน์และเอกลักษณ์ไทย

ดึงคนรุ่นใหม่ด้วยการทำให้ OTOP เป็นอาชีพที่ทำเงินได้
เขายอมรับว่า ปัจจุบันคนรุ่นใหม่อาจมองว่า OTOP เป็นเรื่องของผู้สูงอายุ แต่หาก ดีไซน์ไทยสามารถสร้างรายได้ คนรุ่นใหม่จะหันกลับมาให้ความสนใจ พร้อมระบุว่า “ถ้าเศรษฐกิจดี อะไรก็ขายได้” และเตือนว่าการฟื้นเศรษฐกิจวันนี้ยากกว่าสมัยก่อน เพราะปัญหาหมักหมมมาก แต่ก็จำเป็นต้องแก้

ขอให้ “กระทรวงมหาดไทย” เอาจริง
นายทักษิณเน้นย้ำว่า กระทรวงมหาดไทยมีบทบาทสำคัญอย่างยิ่งในการผลักดันนโยบายไปสู่ประชาชนผ่านผู้ว่าราชการจังหวัด นายอำเภอ และผู้นำท้องถิ่น จึงขอให้ทุกฝ่ายร่วมมือกับรัฐบาล เพื่อให้ Soft Power เป็นกลไกขับเคลื่อนเศรษฐกิจอย่างแท้จริง

กังวลไทยตาม AI ไม่ทัน – เสนอตั้ง Virtual Training
เขาแสดงความกังวลว่า AI กำลังพัฒนาเร็วมาก ขณะที่ไทยอาจตามไม่ทัน พร้อมเปิดเผยว่า นายกรัฐมนตรีได้หารือกับตนถึงแนวคิดจัดการเรียนรู้แบบเสมือนจริง (Virtual Training) ซึ่งจะเป็นเครื่องมือสำคัญในการยกระดับฝีมือแรงงานไทยให้แข่งขันในระดับโลกได้

มอง Soft Power ไทยต้องหลากหลาย – ไม่ทิ้งภาพยนตร์และดนตรี
นายทักษิณกล่าวว่า แม้เขาจะผ่านประสบการณ์หลายบทบาทในชีวิต ตั้งแต่มวยวัด สายนักธุรกิจ จนเป็นนายกฯ แต่เขายังให้ความสำคัญกับภาพยนตร์และดนตรี โดยเฉพาะในยุคใหม่ที่ไทยมีนักเขียนบทฝีมือดีจำนวนมาก

เขาแนะว่าควรมีความร่วมมือระหว่างกระทรวงวัฒนธรรมของไทยกับประเทศอื่น ๆ เพื่อเปิดตลาดต่างประเทศให้ภาพยนตร์ไทย พร้อมย้ำว่า ภาครัฐและภาคธนาคารต้องสนับสนุน ให้ไทยมีระบบการผลิตหนังที่มีคุณภาพและยั่งยืน

ส่งเสริมบริษัทเล็ก – ขจัดอิจฉาริษยาในสังคม
นายทักษิณฝากถึงบริษัทผลิตสื่อและดนตรีว่า “บริษัทใหญ่ต้องมีบริษัทเล็กค้ำ” และสนับสนุนการสร้างคน สร้างอาชีพ ให้เศรษฐกิจสร้างสรรค์เติบโตจากฐานราก พร้อมย้ำว่า Soft Power จะไม่เกิดพลัง หากไทยยังขาดความสามัคคีและเต็มไปด้วยความอิจฉาริษยา

“Soft Power จะมีพลังยิ่งกว่าฮาร์ดพาวเวอร์ หากเราลดทิฐิ ลงมือจริง และรู้จักเข้าวัดบ้าง” อดีตผู้นำทิ้งท้ายด้วยรอยยิ้มและน้ำเสียงเรียบง่าย

งาน SPLASH Soft Power Forum 2025 ยังมีผู้นำทางความคิดร่วมแสดงวิสัยทัศน์ อาทิ นายเศรษฐา ทวีสิน นายกรัฐมนตรีคนที่ 30 ในหัวข้อ “Rethinking Thai Sports in Disruptive Era” วันที่ 10 กรกฎาคม และกิจกรรมเวิร์กช็อป-นิทรรศการจาก 14 อุตสาหกรรมซอฟต์พาวเวอร์ ตลอด 4 วันเต็ม ณ QSNCC.