"วราวุธ"  ชี้ไทยเจอวิกฤตเชิงซ้อน "โลกร้อน-ประชากร"  มหันตภัยร้ายแรงของคนไทยไปอีก 10 ปี แนะปรับตัวพร้อมกันทั่วโลก ย้ำ จะทำหน้าที่ฝ่ายค้าน เสนอแนวคิดให้กับรัฐบาล-ทำงานให้ชาวสุพรรณบุรีต่อไป 

เมื่อวันที่ 4 ตุลาคม 2568 ที่ศูนย์การประชุมแห่งชาติสิริกิติ์ นายวราวุธ ศิลปอาชา หัวหน้าพรรคชาติไทยพัฒนา ในฐานะอดีตรัฐมนตรีว่าการกระทรวงการพัฒนาสังคมและความมั่นคงของมนุษย์ และอดีตรัฐมนตรีว่าการกระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม ร่วมกิจกรรมในงาน SUSTAINABILITY EXPO 2025  บนเวทีเสวนา SX TALK หัวข้อ Global Adaptation แสดงมุมมองโลกเปลี่ยนไวแค่ไหน…เราพร้อมปรับตัวหรือยัง ในวันที่ Climate Change ไม่ใช่แค่เรื่องสิ่งแวดล้อม แต่กระทบตั้งแต่เศรษฐกิจ ชุมชน ไปจนถึงชีวิตประจำวัน ถึงเวลาเรียนรู้การ “ปรับตัว“ ที่ไม่ใช่ทางเลือก แต่คือทางรอดของทุกประเทศ รวมทั้งแนวคิดการสร้างสังคมใหม่ด้วยความเชื่อที่ว่าเราทุกคนมีศักยภาพที่มากพอ และสามารถเป็นส่วนสำคัญในการรับมือวิกฤตต่าง ๆ ได้

นายวราวุธ กล่าวว่า ในปัจจุบันปัญหาการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ เกิดจากการปล่อยก๊าซเรือนกระจกที่สูงเกินสมดุลมานาน ทำให้อุณหภูมิโลกสูงขึ้น สภาพภูมิอากาศแปรปรวน พายุเกิดถี่ขึ้นและรุนแรงขึ้น น้ำท่วมน้ำแล้งเกิดขึ้นอย่างต่อเนื่องทุกภูมิภาคทั่วโลก ระดับน้ำทะเลสูงขึ้นทั่วโลกอันเนื่องมาจากน้ำแข็งขั้วโลกละลาย ส่งผลกระทบต่อผู้คนทั้งชีวิตและทรัพย์สิน รวมทั้งสุขภาพอนามัยการเปลี่ยนแปลงวิถีชีวิตและการอพยพย้ายถิ่นฐาน ประเทศไทยก็มีความเสี่ยงสูงที่ได้รับผลกระทบโดยเฉพาะกรุงเทพ ที่ราบลุ่มภาคกลาง และพื้นที่ชายฝั่งทะเลที่เสี่ยงน้ำท่วม หรือแม้แต่กระทั่งจมน้ำหายไป เช่น บริเวณบางขุนเทียน สมุทรปราการ ภาคเหนือและอีสานเสี่ยงเกิดภัยแล้งซ้ำซากและไฟป่า ภาคการเกษตรจะถูกกระทบอย่างหนัก ส่งผลกระทบต่อเนื่องไปยังระบบเศรษฐกิจและสังคมของประเทศ และท้ายที่สุดก็จะส่งผลกระทบต่อความมั่นคงของประเทศ

นายวราวุธ กล่าวว่า ผลกระทบจากการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศทวีความรุนแรงขึ้นอย่างต่อเนื่อง ประเทศที่มีความเสี่ยงสูงและความสามารถในการปรับตัวต่ำจะได้รับผลกระทบมากกว่าประเทศอื่น ๆ มีความจำเป็นอย่างยิ่งที่จะต้องเตรียมความพร้อมและพัฒนาขีดความสามารถในการปรับตัว ต้องมีแผนการดำเนินงานที่ชัดเจนเหมาะสมกับสถานการณ์สามารถดำเนินการได้อย่างรวดเร็ว มีแผนเฉพาะหน้าและแผนระยะยาวที่ต้องมีการสนับสนุนทั้งทางเทคโนโลยีและการเงินจากประเทศที่พัฒนาแล้วและองค์กรระหว่างประเทศ ในส่วนของประเทศไทยมีความตื่นตัวเรื่องการปรับตัวต่อผลกระทบดังกล่าวไม่น้อยไปกว่าประเทศอื่น โดยไทยมีแผนปรับตัวต่อการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศแห่งชาติ หรือ Thailand’s National Adaptation Plan หรือ ที่เรียกกันสั้น ๆ ว่า “NAP” และไทยได้นำส่ง NAP ให้สำนักเลขาธิการ UNFCCC แล้วตั้งแต่ ปี พ.ศ. 2566 เพื่อเป็นกรอบแนวทางสำคัญในการเสริมสร้างภูมิคุ้มกันให้ประเทศและพร้อมรับมือ โดยจะครอบคลุม 6 ด้าน ได้แก่ การจัดการทรัพยากรน้ำ เกษตรและความมั่นคงทางอาหาร การท่องเที่ยว สาธารณสุข การจัดการทรัพยากรธรรมชาติ การตั้งถิ่นฐานและความมั่นคงของมนุษย์

นายวราวุธ กล่าวว่า เมื่อเทียบกับประเทศในภูมิภาคเดียวกัน Global Climate Resilience Ranking ของไทยถูกจัดให้อยู่ในอันดับที่ 80 ของโลก อันดับที่ 18 ของเอเชีย อันดับที่ 4 ของอาเซียน รองจากสิงคโปร์ บรูไน มาเลเซีย มีงานวิจัยระบุว่า การลงทุนใน Adaptationให้ผลตอบแทนคุ้มค่า เช่น ลดความเสียหายจากภัยพิบัติ สร้าง resilience supply chain ภาครัฐ และเอกชนไทยมีการลงทุนเหล่านี้ยังไม่เพียงพอ และถ้าดูจากนโยบายของรัฐบาลปัจจุบัน ให้ความสำคัญกับการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศมิติในเรื่องของ Adaptation และการรับมือกับผลกระทบที่เกิดขึ้นไม่เห็นชัดเจน โดยเฉพาะในมิติทางสังคม ในการดูแลประชาชนทุกกลุ่ม โดยเฉพาะกลุ่มคนเปราะบาง ซึ่งได้แก่ เด็กและเยาวชน ผู้สูงอายุ และคนพิการ คนกลุ่มนี้ได้รับผลกระทบก่อนกลุ่มอื่น ๆ และเป็นระดับที่รุนแรงกว่า เห็นจากอุทกภัย วาตภัย และภัยพิบัติ ที่เกิดขึ้นอย่างต่อเนื่อง และทวีความรุนแรงยิ่งขึ้น และหลายครั้งที่ยังไม่ทันจะฟื้นฟูก็ต้องเผชิญภัยพิบัติระลอกใหม่

นายวราวุธ กล่าวว่า ในอีก 10 ปีข้างหน้าประเทศไทยเราต้องวางแผนว่าทำอย่างไรจะรอดพ้นจากวิกฤตโลกร้อนได้โดยมีผลกระทบต่อการพัฒนาเศรษฐกิจ สังคม และสิ่งแวดล้อมน้อยที่สุด ทำอย่างไรจะดูแลประชาชนคนไทยทุกกลุ่มภายใต้วิกฤตโลกร้อนนี้ได้อย่างเหมาะสม และเรายังเผชิญวิกฤตใหญ่ใกล้ตัวที่ส่งผลกระทบโดยตรงต่อครอบครัว สังคม และระบบเศรษฐกิจของประเทศ คือ วิกฤตประชากร ปัจจุบันไทยเข้าสู่สังคมผู้สูงอายุโดยสมบูรณ์แล้ว 1 ใน 3 ของประชากรไทยเป็นผู้สูงอายุ อัตราการเกิดต่ำมาก ขาดแคลนคนวัยทำงาน บางคนต้องแบกภาระครอบครัวจนทำให้ไม่อยากมีลูก ดังนั้น เมื่อวิกฤตทั้งสองเกิดขึ้นในห้วงเวลาเดียวกันกลายเป็นวิกฤตเชิงซ้อนที่เป็นมหันตภัยที่สำคัญของประเทศไทยในห้วงเวลา 10 ปีจากนี้อย่างแน่นอน คำว่า Global Adaptation หรือ "การปรับตัวให้เข้ากับสภาพภูมิอากาศในระดับโลก" จึงสำคัญ บางเรื่องเราสามารถปรับตัวได้ด้วยตัวเอง แต่ส่วนใหญ่แล้วจะต้องมีการวางแผนและดำเนินการร่วมกันหลายฝ่าย ต้องมีการลงทุนจากหลายภาคส่วนทั้งภาครัฐ เอกชน ประชาสังคม และอีกหลาย ๆ เรื่องที่ประเทศใดประเทศหนึ่งโดยเฉพาะประเทศกำลังพัฒนาไม่สามารถดำเนินการได้เพียงลำพัง จำเป็นต้องมีความร่วมมือระหว่างประเทศ การสนับสนุนทางด้านเทคโนโลยี และการเงินจากประเทศที่พัฒนาแล้วรวมถึงองค์กรระหว่างประเทศ

“วันนี้ผมมีหน้าที่อยู่ในฝ่ายค้าน เป็นหัวหน้าพรรคชาติไทยพัฒนา ผมก็จะทำหน้าที่ที่ได้รับมอบหมาย ไม่ว่าจะเป็นการเสนอแนวคิดและข้อคิดให้กับรัฐบาล ขณะเดียวกันผมยังเป็นสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรที่ดูแลพี่น้องชาวจังหวัดสุพรรณบุรี เราทำหน้าที่ของเราให้เต็มที่ ทำหน้าที่ของเราให้ดีที่สุดอย่าให้บกพร่อง ส่วนอนาคตจะเป็นอย่างไรเป็นเรื่องของอนาคต ความรู้ไม่ได้มากับตำแหน่ง  ไม่ได้แปลว่าพอเป็นรัฐมนตรีแล้วผมมีความรู้เรื่องนั้นเรื่องนี้ขึ้นมาทันที แต่ตรงกันข้ามเป็นรัฐมนตรีแล้วยังไม่รู้เรื่องอีกหลายเรื่องก็มี เช่นวันแรกที่เข้าไปในกระทรวง พม. ไม่รู้เรื่องอะไร ก็เอาความรู้ที่มีมาประยุกต์ใช้กับองค์ความรู้ใหม่ การทำงานในแต่ละกระทรวงไม่จำเป็นว่าเรารู้หรือไม่รู้งานกระทรวงนั้นๆ แต่สำคัญตรงที่ว่าเมื่อไม่รู้แล้วจะทำอย่างไร แล้วสามารถนำสิ่งที่รู้นั้นมาประยุกต์ใช้อย่างไรกับสิ่งที่กำลังจะเรียนรู้ใหม่ได้มากน้อยเพียงใด ดังนั้นอยู่ที่ไหนทำงานได้หมด ขอให้มีงานมาเถิดผมจะทำให้ดู และยังจะทำต่อไป“นายวราวุธ กล่าว