เมื่อวันที่ 4 ตุลาคม 2568 ดร.นิยม เวชกามา หรือ “ดร.มหานิยม” อดีตผู้ช่วยรัฐมนตรีประจำสำนักนายกรัฐมนตรี และอดีต ส.ส.พรรคเพื่อไทย ออกมาแสดงความเห็นต่อข้อเสนอปฏิรูปพระพุทธศาสนาของศาสตราจารย์กิตติคุณ ดร.บวรศักดิ์ อุวรรณโณ รองนายกรัฐมนตรี ที่เพิ่งมอบนโยบายแก่สำนักงานพระพุทธศาสนาแห่งชาติ (พศ.) เมื่อวันที่ 1 ตุลาคมที่ผ่านมา

ดร.บวรศักดิ์เสนอแนวทางปฏิรูป เช่น การคัดกรองผู้บวชโดยแยกบวชชั่วคราว–ถาวร กำหนดให้ผู้บวชใหม่ผ่านขั้นตอน “ผ้าขาวถือศีล 8” ก่อนบรรพชา และบังคับให้พระยื่นบัญชีทรัพย์สินต่อ ป.ป.ช. พร้อมตั้งสำนักงานปราบปรามการประพฤติมิชอบในพระศาสนา และเปิดให้ สตง. ตรวจสอบบัญชีวัดได้

อย่างไรก็ตาม ดร.มหานิยมเห็นว่า แนวคิดดังกล่าว “ไม่เข้าใจวิถีชีวิตพระสงฆ์” และสุ่มเสี่ยงจะสร้างแรงต้านรุนแรงจากคณะสงฆ์และพุทธศาสนิกชน พร้อมตั้งข้อสังเกตว่า

“การให้พระแสดงบัญชีทรัพย์สินเหมือนเจ้าหน้าที่รัฐ ถือว่าไม่สอดคล้องกับความจริง เพราะรายได้ของพระคือเงินบริจาคจากศรัทธา ไม่ใช่งบประมาณหลวง แค่คิดก็ดูแปลกแล้ว”

เขาย้ำว่าความเร่งด่วนที่แท้จริงคือการแก้วิกฤตศรัทธาในพระศาสนา ไม่ใช่การตั้ง “กำแพงกีดกัน” ผู้ประสงค์บวช โดยชี้ว่าพระเถระผู้ยิ่งใหญ่หลายรูปในอดีต รวมถึงพระอรหันต์ในพุทธกาล และแม้แต่พระอาจารย์พุทธทาสภิกขุ ต่างก็เริ่มบวชด้วยเหตุผลเพียงชั่วคราว แต่กลับอยู่ในสมณเพศจนตลอดชีวิต

ดร.มหานิยมยังเตือนว่า การนำปัญหาของพระผู้ใหญ่ไม่กี่รูปมาเป็นบรรทัดฐานปฏิรูปทั้งระบบ อาจบั่นทอนพระพุทธศาสนา มากกว่าจะช่วยส่งเสริม พร้อมทิ้งท้ายว่า

“ขอให้ท่านรองนายกฯ กลับไปอ่านรัฐธรรมนูญปี 2560 มาตรา 67 ซึ่งระบุไว้อย่างชัดเจนเกี่ยวกับการคุ้มครองพระพุทธศาสนา การปฏิรูปต้องอยู่บนพื้นฐานความเข้าใจ ไม่ใช่การเซาะกร่อนศาสนา”