วันศุกร์ ที่ 26 เมษายน พ.ศ. 2567 17:37 น.

ภูมิภาค

ศิลปินดีดอีเต่งบนหลังควายเผือก ทำเครื่องดนตรีอีสานขายสู้โควิด

วันอังคาร ที่ 15 มิถุนายน พ.ศ. 2564, 20.29 น.

ดนตรีไม่มีวันตายอดีตครูเกษียณ ศิลปินดีดอีเต่งบนหลังควายเผือกนำลูกศิษย์ทำเครื่องดนตรีอีสานขายสร้างรายได้สู้โควิด

 


อดีตข้าราชการครูวัยเกษียณ นักอนุรักษ์วิถีชีวิต ประเพณีอีสาน-ดนตรีพื้นบ้าน-ดีดพิณบนหลังควายเผือก-ดำนา-เกี่ยวข้าว นำลูกศิษย์ตั้งแต่อายุ15-50ปีฝึกเป็นช่างทำพิณเครื่องดนตรีอีสานได้หลายรูปแบบ ไม่ว่าจะเป็นพิณโปร่ง ไปจนถึงพิณไฟฟ้า รูปแบบต่าง ๆ ตามใจลูกค้าเสริมสร้างรายได้ แม้โควิด-19 ระบาด มียอดสั่งทำพิณไม่มีตกจนมีลูกค้าที่อยู่ต่างประเทศสั่งทำไม่ขาดสาย เป็นสินค้าโอท็อปมีชื่อของจังหวัดชัยภูมิ ทั้งยังปลูกฝัง สืบสาน ถ่ายทอดวัฒนธรรมประเพณีวิถีชีวิตของชาวอีสาน ให้ลูกศิษย์ที่เป็นช่างทำพิณประจำ ได้มีรายได้เลี้ยงครอบครัวอีกทาง ดั่งคำดนตรีไม่มีวันตาย

 


15 มิ.ย.2564   นายโสโชค สู้โนนตาด อดีตข้าราชการครูที่ได้เกษียณราชการเมื่อ 3 ปี วัย 63 ปี บ้านเลขที่ 155 บ้านหนองบัวขาว หมู่ 17 ต.ชีลอง อ.เมือง จ.ชัยภูมิ ปัจจุบัน และลูกศิษย์ได้มีการทำพิณรูปแบบต่าง ๆ ตามที่ลูกค้าสั่งทำ และได้ทำพิณเป็นที่เรียบร้อยแล้ว รอส่งให้ลูกค้าทางไปรษณีย์ หรือลูกค้ามารับเองถึงที่บ้านอาจารย์โสโชค ซึ่งอาจารย์โสโชค ได้ชื้นชอบเสียงพิณมาตั้งแต่วัยเด็ก มาจนถึงรับราชการครู ก็ไม่เคยทอดทิ้งการดีดพิณ ซึ่งเป็นเครื่องดนตรีประเภทสายดีดอีสาน ที่มีมาช้านานแล้ว นานจนไม่อาจทราบได้ว่าใครเป็นผู้ประดิษฐ์คิดค้นเป็นคนแรก จ.ชัยภูมิ  เรียกว่า  เต่ง หรือ อีเต่ง

 

 

ในขณะที่แถบ จ.อุบลราชธานีเรียกว่า พิณ ในสมัยก่อนมีเฉพาะพิณโปร่ง  นิยมทำจากไม้ขนุน  เนื่องจากให้เสียงกังวานใสดี  ไม้ขนุนเนื้อไม่แข็งมาก  ใช้มีดใช้สิ่วเจาะทำพิณได้ไม่ยาก  มีเสียงกังวานสดใส  สามารถบรรเลงเพลงได้ทั้งจังหวะอ่อนหวาน  เศร้ารันทด  และสนุกสนานครื้นเครง  เข้าถึงอารมณ์แบบพื้นบ้าน พิณจึงเป็นเครื่องดนตรีชิ้นเอกอีกชิ้นหนึ่งของคนอีสานมาจนถึงปัจจุบัน หลังจากที่อาจารย์โส สู้โนนตาด เกษียณอายุราชการครูแล้ว ได้หันมาเอาดีทางเครื่องดนตรีอีสานอย่างจริงจัง รวมทั้งยังสอน ลูกศิษย์ทั่วไปที่สนใจในเสียงดนตรีอีสาน และในการทำพิณนำออกขายสร้างรายได้เลี้ยงครอบครัวและฝึกสอน ฝึกฝนคนรุ่นใหม่ให้รู้จักการดีดพิณสืบทอดดนตรีอีสานให้คงอยู่เป็นมรดกอีสานตลอดไป

 


ปัจจุบันอาจาย์โส สู้โนนตาด วัย 63 ปี ได้มีการทำพิณออกขาย ตั้งแต่พิณโปรง ซึ่งเต้าพิณมีรูโพรง  เพื่อให้เกิดเสียงดังตามธรรมชาติ  พิณไฟฟ้าซึ่งเต้าพิณไม่มีรูโพรง แต่ติดอุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์ที่เรียกว่า คอนแท็ก และอื่นๆ ที่เต้าพิณแทน โดยพิณไฟฟ้า จะต้องต่อกับอุปกรณ์กำเนิดเสียงไฟฟ้าเท่านั้น จึงจะให้เสียงดัง เมื่อดีดเปล่า แทบจะไม่ได้ยินเสียงเลย พิณโปร่งไฟฟ้า เป็นการผสมผสานระหว่างพิณโปร่งกับพิณไฟฟ้า คือนำพิณโปร่งมาติดคอนแท็กเพื่อให้สามารถนำพิณโปร่ง ไปต่อเข้าเครื่องเสียงได้ ซึ่งพิณโปร่งมีเสียงกังวานอยู่แล้ว เมื่อติดคอนแท็กเข้าไปก็จะให้เสียงกังวาน ไพเราะไปอีกแบบ โดยพิณที่ทำให้ลูกค้า มีทั้งพิณ 2 สาย พิณ 3 สาย และพิณ 4 สาย นอกจากนั้นยังมีพิณหัวเดียวและพิณ 2 หัว หรือทำตามลูกค้าสั่งทำเป็นหัวพญานาค ราคาเริ่มต้นที่ 4,500 บาท ไปจนถึง 12,000 บาท

 

 

ซึ่งเป็นพิณไฟฟ้า ทำจากวัสดุชั้นดีจากต่างประเทศ ปัจจุบันแม้โควิด-19ระบาด แต่ยอดสั่งทำสั่งซื้อไม่ขาด ตลาดต่างประเทศมีลูกค้าจากประเทศฝรั่งเศสสั่งเข้ามาอย่างต่อเนื่องไม่ขาด ซึ่งสามารถทำพิณส่งให้ลูกค้าได้ประมาณเดือนละ 20 ตัวเท่านั้น ขณะนี้ยังต้องการช่างไม้เป็นลูกมือทำพิณ

 

 

ขณะที่นายศรีรัตน์ ทัพพีรัฐ อายุ 43 ปี หรือช่างโหน่ง ช่างไม้ลูกมือในการทำพิณที่โรงทำพิณของอาจารย์โส สู้โนนตาด บอกว่า เดิมทีตนเองเป็นชาว จ.บึงกาฬ ได้มาแต่งงานกับสาวชัยภูมิ จึงย้ายมาทำงานที่ จ.ชัยภูมิ ตนเองมีความมถนัดด้านช่างไม้ เริ่มจากทำโรงงานเฟอร์นิเจอร์ไม้ ด้วยใจมีความรักในเสียงดนตรี จึงมาสมัครเป็นลูกมืออาจารย์โส ในการทำพิณพร้อมแฟนมาแล้ว 3 ปี ซึ่งมีงานทำพิณลูกมืออาจารย์โสทุกวันไม่ขาด ทั้งกินทั้งอยู่ ที่บ้านอาจารย์โสทำห้องพักให้พักอาศัยกับแฟน มีรายได้เลี้ยงครอบครัวเดือนละประมาณ 20,000บาท ดีกว่าไปทำงานที่โรงงานไม้เฟอร์นิเจอร์

 

สำหรับผู้ที่สนใจพิณของอาจารย์โสโชค สู้โนนตาด ไปดีดสามารถติดต่อได้ที่บ้านเลขที่ 155 บ้านหนองบัวขาว หมู่ 17 ต.ชีลอง อ.เมือง จ.ชัยภูมิ หมายเลขโทรศัพท์ 081-0608850 หรือ083-3033565

หน้าแรก » ภูมิภาค