คณะเกษตรศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น จัดประชุมวิชาการพืชวงศ์ถั่วแห่งชาติครั้งที่ 8 ภายใต้แนวคิด “นวัตกรรมวิจัย พืชวงศ์ถั่วไทย เพื่อความมั่นคงทางอาหาร”พร้อมมอบโล่ประกาศเกียรติคุณบุคคลผู้ทำคุณประโยชน์ต่อพืชวงศ์ถั่วประเทศไทย
 

เมื่อวันที่ 25 กรกฎาคม 2566 ที่ ห้องประชุม 7011 คณะเกษตรศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น (มข.) จัดโดย สมาคมปรับปรุงพันธุ์และขยายพันธุ์พืชแห่งประเทศไทย ร่วมกับ มหาวิทยาลัยขอนแก่น รศ.ดร.ดรุณี โชติษฐยางกูร คณบดีคณะเกษตรศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น เป็นประธานเปิดการประชุม และมอบโล่ประกาศเกียรติคุณบุคคลผู้ทำคุณประโยชน์ต่อพืชวงศ์ถั่วประเทศไทยครั้งที่ 8 ได้แก่ 1. นายสมศักดิ์ อิทธิพงษ์ ข้าราชการบำนาญ กรมวิชาการเกษตร กระทรวงเกษตรและสหกรณ์ ,2. นายสมชาย ผะอบเหล็ก ผู้อำนวยการศูนย์วิจัยและพัฒนาการเกษตร กรมวิชาการเกษตร กระทรวงเกษตรและสหกรณ์,3. ผศ.ดร. จิรวัฒน์ สนิทชน รองคณบดีฝ่ายบริหาร คณะเกษตรศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่นและ 4. ดร.นิสา มีแสง ผู้เชี่ยวชาญด้านการจัดการดินด้วยระบบพืช กองวิจัยและพัฒนาการจัดการที่ดิน กรมพัฒนาที่ดิน กระทรวงเกษตรและสหกรณ์

พืชวงศ์ถั่ว เป็นพืชที่มีบทบาทสำคัญในด้านเศรษฐกิจและสังคมไทยมานาน โดยมี ผศ.ดร.ปิยะ กิตติภาดากุล นายกสมาคมปรับปรุงพันธุ์และขยายพันธุ์พืชแห่งประเทศไทย กล่าวรายงาน ศ.ดร.จินตนาภรณ์ วัฒนธร รักษาการแทนผู้อำนวยการสถาบันวิจัยเพื่อพัฒนาสมรรถนะมนุษย์และการเสริมสร้างสุขภาพ สาขาวิชาสรีรวิทยา คณะแพทยศาสตร์มหาวิทยาลัยขอนแก่น ดร.ศฎาวุฒิ กุลมณี รองกรรมการผู้จัดการบริหารสายงานวิจัยและพัฒนา บริษัท เจริญโภคภัณฑ์โปรดิ๊วส จำกัด คณะผู้บริหารคณาจารย์ และเจ้าหน้าที่ร่วมงาน
 

รศ.ดร.ดรุณี โชติษฐยางกูร คณบดีคณะเกษตรศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น กล่าวว่า เนื่องจากประเทศไทยเป็นทั้งผู้ผลิตและใช้ประโยชน์จากพืชวงศ์ถั่ว อาทิ ถั่วเหลือง ถั่วเขียว ถั่วลิสง และถั่วอื่นๆ ในแต่ละปีจึงมีการหมุนเวียนของเงินตราในภาคส่วนที่เกี่ยวข้องตั้งแต่การผลิต การตลาด การแปรรูป และการใช้ประโยชน์ ทั้งภายในและต่างประเทศ มูลค่ารวมหลายหมื่นล้านบาทต่อปี อย่างไรก็ตาม การผลิตถั่วเหลือง ถั่วเขียว ถั่วลิสง และถั่วอื่น ๆ ของประเทศไทย ยังมีปัญหาผลผลิตต่ำ ไม่เพียงพอต่อความต้องการใช้ในประเทศ จึงจำเป็นต้องนำเข้าจากต่างประเทศ โดยเฉพาะถั่วเหลืองที่นำเข้ามากกว่า 98 เปอร์เซ็นต์ ของความต้องการใช้ จึงมีความจำเป็นอย่างยิ่ง ที่จะต้องมีการวิจัยและพัฒนาพืชวงศ์ถั่วอย่างต่อเนื่อง เพื่อเพิ่มประสิทธิภาพการผลิตพืชตระกูลถั่วของประเทศ ให้ผลผลิตในประเทศเพิ่มขึ้น สามารถลดการนำเข้า นำไปสู่ความมั่นคงทางอาหารของประเทศ ในที่สุด 
 

รศ.ดร.ดรุณี กล่าวอีกว่า การประชุมวิชาการพืชวงศ์ถั่วแห่งชาติ จัดต่อเนื่องมาอย่างยาวนาน โดยจัดครั้งที่ 1 เมื่อปี พ.ศ. 2549 และจัดต่อเนื่องทุก 2 ปี โดยการจัดครั้งล่าสุด ครั้งที่ 7 จัดเมื่อปี 2562 ที่มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลล้านนา พิษณุโลก จังหวัดพิษณุโลก และได้เว้นไปในปี 2564 เนื่องจากสถานการณ์โควิด การประชุมวิชาการพืชวงศ์ถั่วแห่งชาติครั้งที่ 8 จัดโดย สมาคมปรับปรุงพันธุ์และขยายพันธุ์พืชแห่งประเทศไทย ร่วมกับมหาวิทยาลัยขอนแก่น ภายใต้แนวคิด “นวัตกรรมวิจัย พืชวงศ์ถั่วไทย เพื่อความมั่นคงทางอาหาร” โดยมีวัตถุประสงค์ เพื่อเผยแพร่ผลงานวิจัยและนำเสนอความก้าวหน้าของงานวิจัยที่เกี่ยวข้องกับ ถั่วเหลือง ถั่วเขียว ถั่วลิสง และพืชวงศ์ถั่วชนิดอื่นของหน่วยงานต่าง ๆตลอดจน เพื่อแลกเปลี่ยนความคิดเห็นและประสบการณ์ระหว่างผู้เข้าร่วมประชุม นำไปสู่การวางแผนงานวิจัยและพัฒนาการผลิตพืชวงศ์ถั่วของประเทศ อีกทั้งเพื่อสร้างเครือข่ายการวิจัยและพัฒนาระบบการผลิตพืชวงศ์ถั่วเพื่อเศรษฐกิจและความมั่นคงทางอาหารของประเทศ
 

ด้าน ผศ.ดร.ปิยะ กิตติภาดากุล นายกสมาคมปรับปรุงพันธุ์และขยายพันธุ์พืชแห่งประเทศไทย กล่าวว่า โดยการประชุมครั้งนี้ ได้รับเกียรติจาก ผู้ทรงคุณวุฒิจากภาครัฐและเอกชน บรรยายพิเศษ 2 เรื่อง คือ “นวัตกรรมวิจัยพืชวงศ์ถั่ว: พืชอาหารแห่งอนาคต...โอกาสและความท้าทายของประเทศไทย” และ “การขับเคลื่อนถั่วเหลืองของประเทศในมุมมองของภาคเอกชน” นอกจากนี้ มีการบรรยาย 2 เรื่อง คือ “เทคนิคการเขียนข้อเสนองานวิจัยเพื่อให้ได้ทุน” และ “เทคโนโลยีใหม่ในการตรวจสอบความแตกต่างทางพันธุกรรม” และการเสวนา 1 เรื่อง คือ “พืชวงศ์ถั่ว..ทางรอดประเทศไทยกับความมั่นคงทางอาหาร” สำหรับการนำเสนอผลงานวิจัยรวมจำนวน 55 เรื่อง แบ่งเป็น ภาคบรรยาย จำนวน 14 เรื่อง และภาคโปสเตอร์ จำนวน 41 เรื่อง และการจัดแสดงนิทรรศการผลงานวิจัย และแสดงผลิตภัณฑ์ จากภาครัฐและเอกชนผู้เข้าร่วมประชุม ประกอบด้วย นักวิจัย นักวิชาการ อาจารย์ นิสิต นักศึกษา ผู้เกี่ยวข้องและผู้สนใจ จากหน่วยงานต่างๆ ของกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ สถาบันการศึกษา ตลอดจนหน่วยงานภาคเอกชน รวมจำนวนทั้งสิ้น 120 คน

"ผลจากการประชุมจะช่วยพัฒนาต่อยอดงานวิจัย และสร้างเครือข่ายความร่วมมือทางวิชาการด้านพืชวงศ์ถั่วของประเทศไทยให้กว้างขวางยิ่งขึ้น นำมาซึ่งความมั่นคงด้านอาหารและความยั่งยืนให้กับเกษตรกร ซึ่งเป็นพื้นฐานที่สำคัญในการพัฒนาภาคการเกษตร และสามารถเพิ่มขีดความสามารถในการแข่งขันของประเทศในที่สุด".