น้ำตกห้วยหลวง ตั้งอยู่ในอุทยานแห่งชาติภูจองนายอย ในท้องที่ตำบลนาจะหลวย อำเภอนาจะหลวย จังหวัดอุบลราชธานี เป็นน้ำตกขนาดใหญ่เกิดจากลำธารห้วยหลวงไหลตกจากหน้าผาที่มีความสูง ประมาณ 45 เมตร เบื้องล่างมีลักษณะเป็นแอ่งน้ำขนาดใหญ่พื้นน้ำเป็นสีเขียวมรกตและมีหาดทรายขาวสะอาดเหมาะสำหรับการลงเล่นน้ำด้านบนมีจุดชมทิวทัศน์และถ่ายภาพด้านล่างมีบันไดสำหรับขึ้นลงจำนวน 315 ขั้น ตัวน้ำตกอยู่ห่างจากที่ทำการอุทยานแห่งชาติภูจองนายอย ประมาณ 3.5 กิโลเมตร รถยนต์สามารถเข้าถึงได้โดยสะดวกด้วยทางลาดยาง ช่วงเวลาที่เหมาะแก่การท่องเที่ยวอยู่ระหว่างเดือนสิงหาคม-เดือนกุมภาพันธ์

น้ำตกห้วยหลวง หรือน้ำตกถ้ำบักเตว มีตำนานเล่าขานสืบต่อกันมาว่า ผาน้ำตกหรือน้ำตกแห่งนี้ มีนายเตวกับพวก 2-3 คน ได้เข้ามาตีผึ้ง ณ ผาน้ำตกแห่งนี้ ได้นำเถาวัลย์มาฝั้นเป็นเชือกหย่อนลงไปเบื้องล่างของน้ำตก “นายเตว” อาสาโรยตัวลงไปเพื่อตีผึ้ง ซึ่งมีรังผึ้งเกาะติดอยู่ตามหน้าผาหลายร้อยรัง โดยมิได้บอกกล่าวเจ้าที่เจ้าทาง ในระหว่างที่นายเตวกำลังตีผึ้งอยู่นั้นได้เกิดอาเพศขึ้น เพื่อนที่อยู่ด้านบนมองเห็นเถาวัลย์กลายเป็นงูขนาดยักษ์เลื้อยพันขึ้นมา ด้วยความตกใจกลัวจึงได้ใช้มีดตัดฟันลงไปตรงเถาวัลย์นั้นขาดสะบั้น ทำให้ร่างของนายเตวที่ห้อยโหนอยู่นั้นร่วงหล่นลงไปเบื้องล่างของน้ำตกเสียชีวิต ณ ผาน้ำตกแห่งนี้ จึงได้เรียกชื่อน้ำตกนี้ว่า “น้ำตกถ้ำบักเตว”        
 

ต่อมา ได้มีการประกาศจัดตั้งเป็นอุทยานแห่งชาติภูจองนายอย ขึ้นเมื่อปี พ.ศ. 2530 และได้มีนักท่องเที่ยวเดินทางเข้ามาท่องเที่ยวน้ำตกมักจะเกิดอุบัติเหตุเสียชีวิตจากการลงเล่นน้ำตกแห่งนี้ จนกระทั่งมีญาติของผู้เสียชีวิตบอกว่าผู้เสียชีวิตได้มาเข้าฝันตนว่า นายเตวไม่ต้องการให้ใครมาเรียกชื่อน้ำตกแห่งนี้ว่า “น้ำตกถ้ำบักเตว” เนื่องจากเป็นคำที่ไม่สุภาพ จึงได้ให้เปลี่ยนชื่อน้ำตกแห่งนี้เสียใหม่ เมื่อปี พ.ศ. 2535 ตามชื่อของลำห้วยที่ไหลพาดผ่านผาน้ำตกแห่งนี้ว่า “น้ำตกห้วยหลวง” ตั้งแต่นั้นเป็นต้นมา
 

นอกจากน้ำตกห้วยหลวงแล้ว ที่อุทยานแห่งชาติภูจองนายอย ยังมีแหล่งท่องเที่ยวเส้นทางศึกษาธรรมชาติที่น่าสนใจอีกแห่ง ได้แก่ แก่งกะเลา ซึ่งเป็นแก่งหินกลางลำธารห้วยหลวงที่มีธารน้ำไหลแผ่กว้างไปตามลานหินบรรยากาศร่มรื่นไปด้วยพรรณไม้นานาชนิดและหมู่ผีเสื้อที่บินว่อนทั่วบริเวณเหมาะแก่การศึกษาธรรมชาติและลงเล่นน้ำ แก่งกะเลาอยู่ห่างจากที่ทำการอุทยานแห่งชาติภูจองนายอย ประมาณ 2.5 กิโลเมตร รถยนต์เข้าถึงได้สะดวก
 

แหล่งท่องเที่ยวอีกแห่งบนอุทยานแห่งชาติภูจองนายอย ก็คือ เนิน 500 ซึ่งตั้งอยู่ในท้องที่ตำบลโดมประดิษฐ์ อำเภอน้ำยืน จังหวัดอุบลราชธานี มีลักษณะเป็นเนินสูงจากระดับน้ำทะเลประมาณ 500 เมตร มีวิวทิวทัศน์ที่สวยงาม เป็นจุดชมวิวสามารถมองเห็นได้ถึง 3 ประเทศ ได้แก่ สาธารณรัฐประชาธิปไตยประชาชนลาว ราชอาณาจักรกัมพูชา และราชอาณาจักรไทย อีกทั้งยังเป็นแหล่งประวัติศาสตร์การสู้รบที่สำคัญในช่วงสมรภูมิช่องบก และยังมีน้ำตกประโอนละออ ให้เที่ยวชมอีกด้วย
 

นักท่องเที่ยวสามารถเลือกท่องเที่ยวได้ตามอัธยาศัย ทั้งน้ำตกห้วยหลวง แก่งกะเลา และ เนิน 500 รับรองว่าสนุกและจะต้องประทับใจไปอีกนานแสนนาน ติดต่อสอบถามรายละเอียดเพิ่มเติมได้ที่ ที่ทำการอุทยานแห่งชาติภูจองนายอย หมู่ 3 ต.นาจะหลวย อ.นาจะหลวย จ.อุบลราชธานี โทรศัพท์ 045-210706 อีเมล์ phuchong2550@hotmail.com.
 

นายจิณณะ สามศรี หัวหน้าอุทยานแห่งชาติภูจองนายอย กล่าวว่า ขอความร่วมมือจากพี่น้องประชาชนและนักท่องเที่ยวที่มาเที่ยวชมน้ำตกห้วยหลวง โปรดช่วยกันรักษาความสะอาด ขอให้ทุกท่านให้ช่วยกันดูแลไม่ทิ้งขยะตามสถานที่ท่องเที่ยวโดยที่อุทยานจะมีการณรงค์เรื่องขยะโดยการนำขยะกลับบ้าน เพื่อจะได้ไม่เป็นอันตรายต่อธรรมชาติและสิ่งมีชีวิตที่อาศัยอยู่ และทัศนียภาพที่สวยงาม และก็เรื่องห้ามสูบบุหรี่ในสถานที่ท่องเที่ยว เพราะที่น้ำตกบางวันมีเด็กเล็กมากับผู้ปกครองหรือบางวันที่นักท่องเที่ยวมาเยอะข้างล่างน้ำตกก็จะค่อนข้างแออัด อากาศไม่ถ่ายเท ทำให้กลิ่นและควันบุหรี่รบกวนและเป็นอันตรายต่อสุขภาพนักท่องเที่ยวท่านอื่น อีกด้วย

ภาพ : จนท.อช.ภูจองนายอย

 กิตติภณ เรืองแสน / รายงาน.