VUCA Worldกับ การบริหาร “คน” บนโลกแห่งความผันผวน

VUCA Worldกับ การบริหาร “คน” บนโลกแห่งความผันผวน

 

ศุภภัทรวริศรา เกตุสุนทร

คณะรัฐศาสตร์และรัฐประศาสนศาสตร์  สถาบันรัชต์ภาคย์

VUCA Worldคืออะไร

คำว่า VUCA  ถูกใช้ครั้งแรกใน U.S. Army War College ซึ่งนักศึกษาทหารได้ใช้คำย่ออธิบายสถานการณ์ที่เต็มไปด้วยความผันผวน ยากจะคาดเดา มีความซับซ้อนสูง และคลุมเครือเกินกว่าจะอธิบายได้ ซึ่งใช้คำอธิบายสถานการณ์หลังจากเหตุการณ์สงครามเย็น ในปี 1991 ที่เต็มไปด้วยความรุนแรงต่อเนื่องในช่วงที่มีสงครามอัฟกานิสถานและอิรัก ต่อมา คำว่า VUCA เริ่มแพร่หลาย เพื่อนำมาอธิบายสถานการณ์ที่ยากจะอธิบายไม่แน่นอนมีการเปลี่ยนแปลงอยู่ตลอดเวลา รวดเร็ว และยากจะคาดเดาได้VUCA เป็นคำย่อและมีความหมาย คือV- Volatility ความผันผวน คาดเดายากเป็นสถานการณ์ที่เกิดขึ้นอย่างฉับพลันไม่ทันตั้งตัว U-Uncertainty มีความไม่แน่นอนสูงไม่ชัดเจน ยากจะอธิบาย C-Complexity มีความซับซ้อนสูงมีปัจจัยมากมายที่ต้องนำมาพิจารณาประกอบการตัดสินใจ A-Ambiguity มีความซับซ้อนคลุมเครือเต็มไปด้วยความไม่แน่นอนยากจะคาดเดาผลลัพธ์ได้ VUCA Would ทั่วโลกให้ความสำคัญมากเพราะทำให้สภาพแวดล้อมเปลี่ยนแปลงอย่างฉับพลันทำให้ต้องเผชิญอยู่ตลอดเวลาและมีแนวโน้มผันผวนสูงขึ้น (Volatile) ไม่แน่นอน (Uncertain) ซับซ้อน (Complex) และเป็นไปในทิศทางที่คาดเดาได้ยาก (Ambiguous)

VUCA World กับ การบริหาร “คน”

ทว่าด้วยเรื่องของการบริหาร คน บนโลกแห่งความผันผวน ต้องรีบปรับตัวหนีจากการบริหารแบบเดิมที่คนทำงานแบบวันต่อวัน การบริหารคนในโลก VUCA “ต้องรีบปรับปรุงเปลี่ยนแปลงก่อน มิฉะนั้นก่อนที่ถูกบังคับให้เปลี่ยนแปลง” จึงต้องเรียนรู้สิ่งใหม่ๆ ตลอดเวลาต่อไปอย่างไม่หยุดนิ่ง เพื่อให้เท่ากันกับสถานการณ์ที่ผันผวน หากไม่เปลี่ยนแปลงจะไม่สามารถรับมือกับโลก VUCAได้ผู้เขียนมองว่าน่าจะเป็นโจทย์ข้อใหญ่ที่จะต้องหาวิธีการหรือเครื่องมือใหม่ๆ มาใช้ให้ตอบโจทย์ในการบริหาร “คน” บนโลกแห่งความผันผวนนี้ซึ่งถือว่าเป็นกุญแจดอกสำคัญที่ต่างต้องเผชิญในทุกมิติพร้อมกันแบบที่ไม่เคยมีมาก่อนหลายองค์กรเลือกที่จะยกระดับศักยภาพของ“คน”ให้เป็นรูปธรรมมากขึ้นโดยกำหนดกรอบความคิดใหม่หรือปรับวิธีคิด Mindset ให้เป็น“Lifelong Learning ” ให้คนเกิดการเรียนรู้ตลอดชีวิตเพื่อค้นพบทักษะใหม่ๆ “New Skills”ในการทำงานและการดำรงชีวิตควบคู่กันไป การบริหาร “คน” บนโลกแห่งความผันผวนย่อมส่งผลเชิงบวกต่อการพัฒนาศักยภาพของคนให้เกิดการเรียนรู้ตลอดชีวิตกับสถานการณ์ที่ไม่มีแน่นอนในโลกVUCA ด้วยกระบวนการคิดเชิงระบบ (Systematic Thinking) เพราะตั้งแต่มีการเปลี่ยนแปลงของเทคโนโลยี เศรษฐกิจ สังคม การเมือง สิ่งแวดล้อม ที่ไม่สามารถคาดเดาสิ่งเหล่านี้ที่จะเกิดขึ้นในอนาคตได้ดังเช่นอดีตและความสำเร็จในอดีตก็ไม่สามารถนำมาปรับใช้ได้เช่นกันสิ่งนี้อาจเป็นเครื่องมือพิสูจน์และสร้างความสำเร็จในการบริหาร คน บนโลกแห่งความผันผวนก็เป็นได้ซึ่งสังเกตหรือดูได้จาก “คน” ในองค์กรพร้อมรับมือได้ทุกสถานการณ์ไม่ว่าจะมีตัวแปรส่งผลกระทบ (Effects) หรือแม้แต่แนวทางการแก้ไขใหม่ที่ไม่เหมือนเดิมผลจากความผันผวนสูงไม่นิ่งเหมือนอดีตการปรับมุมมองและการเตรียมความพร้อมล่วงหน้าในอนาคตจากการมองสถานการณ์แบบองค์รวมในสถานการณ์ที่ไม่แน่นอนซับซ้อนเพื่อพลิกสถานการณ์และสามารถควบคุมได้ (Game Theory)

VUCA World การบริหาร “คน” มีวงจรชีวิตLifeCycle สั้นลง

ผลกระทบจากโลกVUCA การบริหาร “คน” จะมีวงจรชีวิต LifeCycle สั้นลงหรือล้าสมัยไวกว่าในอดีตทำให้ “คน” ต้องเรียนรู้ตลอดชีวิตและมีความสำคัญมากอาจกล่าวได้ว่าในอนาคตการทำงานในโลก VUCA ต้องการกลุ่มคนที่มี “ทักษะหลากหลายมิติ (Versatility)” มากกว่า “ทักษะเฉพาะทาง (Specialists)” หรือ “ทักษะทั่วไป (Generalists)” เพราะรูปแบบการทำงานใหม่มีความยึดหยุ่นสูงมากที่ถูกออบแบบให้สอดคล้องกับผันผวน (Volatile) ไม่แน่นอน (Uncertain) ซับซ้อน (Complex) และเป็นไปในทิศทางที่คาดเดาได้ยาก (Ambiguous)นับเป็นตัวแปรที่มีอิทธิพลต่อโลก VACA การบริหาร “คน” ต้องสอดรับกับคนทำงาน 4 เจนเนอเรชั่นที่ต้องมาทำงานร่วมกันโดยเฉพาะการต้อนรับGen Z ที่เติบโตมาพร้อมกับเทคโนโลยีสิ่งอำนวยความสะดวกและทันสมัยนับเป็นโจทย์ที่ท้าทายการบริหารคน“ต้องทำอย่างไร”เพราะระบบการทำงานแบบเดิมอาจไม่สามารถใช้กับ Gen Z ได้หรือวิธีการสื่อสารใดที่สามารถตอบโจทย์การทำงานให้ทั้ง 4 Generations ให้สามารถทำงานด้วยกันเกิดประสิทธิภาพสูงสุดได้โดยมีตัวแปรที่สำคัญคือสถานที่และทุกเวลาในการทำงานในโลก VUCA ที่เกิดการเปลี่ยนแปลงทางเทคโนโลยีและสังคมนิยมอาจไม่ใช่เป็นคำตอบของการทำงานใน Office อีกต่อไปเพราะหลายองค์กรหันมาทำงานแบบ Work From Home หรือทำงานที่ไหนก็ได้ Lifestyleใหม่ของวัยทำงานแบบ Remote Work หรือ Workcation มากขึ้นที่ไม่ใช่แค่ความสะดวกสบายหรือลดเวลาในการเดินทางมาทำงานเพียงอย่างเดียวแต่สามารถลดค่าใช้จ่ายให้กับองค์การได้เป็นอย่างดีบวกกับวิถีการชีวิตใหม่จึงเป็นโจทย์ให้คิดต่อกันว่าการบริหาร “คน” แบบนี้ต้องทำอย่างไร? และสามารถสร้าง Engagement ได้ระหว่างคนและองค์กรที่ Lifestyle การทำงานต่างสถานที่กันและมีเทคโนโลยีเข้ามาสนับสนุนในการทำงานบนโลกชุมชนเสมือนจริงที่มากกว่าการประชุมผ่านแอปพลิเคชั่นที่ใช้กันอยู่ทุกวันนี้ และการสื่อสารภายในองค์กรยังมีความไม่แน่นอนโจทย์สำคัญคือ จะสื่อสารกันอย่างไรให้มีประสิทธิภาพเพราะช่องทางการสื่อสารมีหลากหลายผสมผสานถูกกลืนไปกับการทำงานและการดำเนินชีวิตส่วนตัวเข้าด้วยกันทำอย่างไรให้การทำงานและการดำเนินชีวิตสามารถเป็นเรื่องเดียวกัน(Work Life Integration)  ซึ่งกว่า 80% ขององค์กรระดับโลกให้ความสนใจและเริ่มหันมาทำเรื่องนี้อย่างจริงจัง เช่น ใช้ช่วงเวลากลางวันในการติดต่อประสานงานกับลูกค้า ประชุมกับเพื่อนร่วมงานและไปรับส่งลูกในเวลาเดียวกัน ใช้ช่วงเวลากลางคืนทำงานหรือการเคลียร์งาน

VUCA World การบริหาร “คน” มุ่งพัฒนาSoft Skills และ Mindset

เปลี่ยนแปลงของโลกVUCA การ Reskill & Upskill มุ่งพัฒนา Soft Skills และ Mindset องค์กรส่วนใหญ่ใช้เป็นเครื่องมือในการบริหาร “คน” เริ่มจากการ Transformation ผ่านการวางแผน Roadmap ที่ชัดเจนว่าคนแต่ละคนแต่ละส่วนจะต้อง Upskills เรื่องอะไรบ้าง Reskill เรื่องอะไรบ้าง และสิ่งที่องค์กรให้ความสำคัญมากขึ้นคือเรื่องของ Soft Skills และ Mindset เพื่อที่จะเป็นตัวขับเคลื่อนในการทำงานตามหน้าที่และความรับผิดชอบที่ซับซ้อน ไม่แน่นอน ไม่สามารถคาดเดาได้ที่ทำให้การทำงานของแต่ละคนมากขึ้น “ยุคนี้เป็นยุคที่มีความเปลี่ยนแปลงเกิดขึ้นตลอดเวลา คนทำงานก็ต้องปรับตัวเร็วมีความ Agile มี Growth Mindset กล้าทดลองทำสิ่งใหม่ กล้าเปลี่ยนแปลง กล้าล้มเหลว เพื่อค้นหาสิ่งใหม่หรือทักษะใหม่ที่ดีขึ้น” จึงทำให้หัวใจของการบริหาร “คน” บนโลกVUCA ต้องมองถึง “ความเป็นมนุษย์” ให้มากยิ่งขึ้นเพราะการบริหาร “คน” บนโลกที่ผันผวนเป็นวัฏจักรชีวิตที่คนทำงานที่ถูกกำกับด้วยบทบาทหน้าที่และความรับผิดชอบใหม่ที่มีแต่ความซับซ้อน ผันผวนไม่แน่นอนหรือแม้แต่ทิศทางที่คาดเดาได้ยากเพราะในโลก VUCA เคลื่อนไหวตลอดเวลาอย่างไม่หยุดนิ่งนั่นเอง