ผู้สื่อข่าวรายงานว่า ที่บริเวณ เขานางเอ  ในเขตวัดธารน้ำไหลหรือสวนโมกขพลาราม  หมู่ที่ 6   ต.เลม็ด (ละ-เม็ด) อ.ไชยา  จ.สุราษฎร์ธานี  มีชาวบ้านพบวัตถุโบราณเป็นแท่งโยนี  (คล้ายอวัยวะเพศหญิงพระแม่อุมา จึงแจ้ง นายอำเภอให้รับทราบ  หลังจากที่รับแจ้ง นายชวลิต โรจนรัตน์ นายอำเภอไชยา ประสานไปยังนาย กิตติ ชินเจริญธรรม หัวหน้าพิพิธภัณฑ์สถานแห่งชาติ  พระมหาธงชัย วรรณะวีโร เจ้าอาวาสวัดรัตนราม ( วัดแก้ว)เดินทางไปดูวัตถุโบราณดังกล่าว ซึ่งก็มีชาวบ้านที่รับทราบว่ามีวัตถุโบราณ แต่งกายชุดขาวเดินทางมาพร้อมกับพราหมณ์ และเดินเท้าประมาณ 2 กม.เพื่อที่จะไปทำพิธี

เมื่อถึงจุดที่พบวัตุโบราณดังกล่าว เป็นแท่งโยนี (หรืออวัยวะเพศหญิงพระแม่อุมา)เป็นลักษณะแท่งคล้ายศิวลึงเป็นแท่ง 2แท่งเหมือนกับการวางซ้อนกันบนแท่นอิฐ มีก้อนหินน้อยใหญ่ วางอยู่รอบๆ ซึ่งคาดว่าอายุหลายร้อยปี สมัยศรีวิชัย โดยชาวบ้านได้นำบายศรีพร้อมกับสิ่งของเพื่อทำพิธีสักการะตามความเชื่อ  ว่าเป็นศิวลึงเปรียบเสมือนพระศิวะและพระแม่อุมา หลังจากนั้น หลังจากเสร็จพิธีกันแล้วต่างพากันขอโชคขอลาภ

พระมหาธงชัย วรรณะสีโร เจ้าอาวาสวัดรัตนราม(วัดแก้ว)   เปิดเผยว่า สถานที่แห่งนี้ เป็นเขาศักดิ์สิทธิ์ เพราะด้านล่างเป็นวัดศักดิ์สิทธิ์ มีบ่อน้ำเจ็ดแห่งซึ่งเชื่อว่า เป็นที่ตั้งของกษัตริย์สมัย ศรีวิชัย ซึ่ง บนเทือกเขาบริเวณนี้เต็มไปด้วยเจดีย์ต่างๆ ก็ถือว่าเป็นที่ศักดิ์สิทธิ์แห่งหนึ่ง เพราะเป็นที่เก็บกระดูกของเจ้าเมือง ของกษัตริย์ ของพระตั้งแต่แรก จากการสำรวจที่ตรงนี้พบ ว่า เป็นศิวลึงค์ ( ตามที่นักวิชาการกล่าว) แต่ เป็นศิวลึงค์ตามธรรมชาติ ร่องรอยการขุดเป็น ฐานแกะสลักเป็นหินทรายแดง มีร่องน้ำของโยนี เต็มไปด้วยเศษอิฐ คาดว่าเป็นที่ศักดิ์สิทธิ์เมื่อตอนสมัยก่อนเพราะเป็น แนวดิน ที่ไม่ใช่แนวดินตามธรรมชาติ เพราะอำเภอไชยาจะเจอของพวกนี้เยอะ คาดว่าที่บริเวณนี้ จะมีก่อนเกิดพุทธศักราช

ด้านนายกิตติ ชินเจริญธรรม หัวหน้าพิพิธภัณฑ์สถานแห่งชาติไชยา กล่าวว่า บริเวณตรงนี้เป็นจุดที่มีหินทรายแดง ที่นำไปสร้างพระพุทธรูป สร้างโบราณวัตถุ ในสมัยก่อน  ตามความเชื่อ ของชาวบ้านก็คิดว่า เป็นศิวลึงค์ โยนี เบื้องต้น ก็มีการเก็บภาพเก็บหลักฐานเพื่อที่จะนำไป ศึกษา ดูองค์ประกอบต่างๆ หาข้อมูล เพื่อที่จะเป็นคำตอบให้กับชาวบ้าน  ทั้งนี้อำเภอไชยา นั้นเป็นเมืองยุคโบราณในสมัยดึกดำบรรพ์ ยุคก่อนประวัติศาสตร์ ที่สำรวจค้นอยู่บ่อยครั้ง จึงวอนให้ชาวบ้านช่วยกันดูแลรักษาทรัพย์สมบัติครั้งก่อนประวัติศาสตร์ เพื่ออนุรักษ์ไว้ให้ลูกหลานได้ได้ศึกษาต่อไป

สำหรับ“ฐานโยนิโทรณะ”หรือที่มักเรียกกันว่า “ฐานโยนี” โดยคำว่า “โยนี” หมายถึง “อวัยวะเพศหญิง” และ “โทรณะ” หมายถึง “ทางเข้าออก” ซึ่งก็คือร่องน้ำของฐานโยนีที่ยื่นออกมา โดยฐานโยนีโทรณะ เป็นสัญลักษณ์แทนพระนางปารวตี ซึ่งใช้เป็นฐานรองรับการประดิษฐานองค์ศิวลึงค์ซึ่งเป็นสัญลักษณ์แทนพระศิวะ สวามีของพระนางปารวตี บริเวณตรงกลางของฐานโยนีโทรณะเจาะรูตรงกลางเพื่อให้เดือยขององค์ศิวลึงค์ด้านล่างเสียบเข้าไปได้ ส่วนบริเวณโดยรอบสลักเป็นร่องน้ำและรูน้ำไหลออกเพื่อให้น้ำศักดิ์สิทธิ์จากการทำพิธีไหลลงมายังร่องน้ำดังกล่าว ซึ่งคติการสร้างฐานโยนิโทรณะ คือการแสดงถึงการให้กำเนิดชีวิต ในคติความเชื่อของศาสนาฮินดู นอกจากคำว่าโยนีโทรณะแล้ว ยังมีการใช้คำว่า “ปีฐะ” ที่แปลว่า “ฐาน” ซึ่งใช้เรียก ฐานรูปเคารพทุกชนิด ทั้งที่มีร่องรองรับการทรงน้ำและที่ไม่มีร่องรองรับน้ำ โดยฐานรูปเคารพที่มีร่องรองรับน้ำน้ำยังมีอีกชื่อหนึ่งว่า “สนานโทรณี"