“สมศักดิ์”ถวายความรู้พระสงฆ์ปลอดโรค NCDs หลังพบ พระสงฆ์เสี่ยงป่วย NCDs ถึง 78% ตั้งเป้าปี 68 ถวายการตรวจคัดกรองพระสงฆ์ทั่วประเทศ ร้อยละ 80 โชว์ ปีที่ผ่านมา “ตรวจสุขภาพพระสงฆ์ 72,000 รูป-ส่งเสริมให้มีกุฏิชีวาภิบาล 140 แห่ง”พร้อมเปิดโครงการรักษ์ไต ล้านนา R1 แนะ ปรับเปลี่ยนพฤติกรรมสุขภาพ “การกิน-ออกกำลังกาย”  

เมื่อวันที่ 2 พฤษภาคม 2568  นายสมศักดิ์ เทพสุทิน รัฐมนตรีว่าการกระทรวงสาธารณสุข เป็นประธานพิธีเปิดโครงการขับเคลื่อน “พระสงฆ์ปลอดโรค NCDs สุขภาพดีทั่วไทย ภาคเหนือ ณ จังหวัดลำปาง” โดยมี พระคุณเจ้าพระจินดารัตนาภรณ์ เป็นประธานฝ่ายสงฆ์ และมี นายชุติเดช มีจันทร์ ผู้ว่าราชการจังหวัดลำปาง นพ.โอภาส การย์กวินพงศ์ ปลัดกระทรวงสาธารณสุข นายกิตติกร โล่ห์สุนทร เลขานุการรัฐมนตรีว่าการกระทรวงสาธารณสุข นายไพโรจน์ โล่ห์สุนทร อดีตรัฐมนตรีช่วยว่าการกระทรวงศึกษาธิการ น.ส.ตวงรัตน์ โล่ห์สุนทร นายก อบจ.ลำปาง นางทิพา ปวีณาเสถียร สส.ลำปาง พรรคประชาชน นายจรัสฤทธิ์ จันทรสุรินทร์ อดีต สส.ลำปาง พรรคเพื่อไทย นพ.พงศธร พอกเพิ่มดี รองปลัดกระทรวงสาธารณสุข ผู้บริหารกระทรวงสาธารณสุข พระสงฆ์ และประชาชน เข้าร่วม ที่อาคารนวัตกรรมบริการ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ศูนย์ลำปาง จังหวัดลำปาง

โดยนายสมศักดิ์ กล่าวว่า ปัจจุบันพระสงฆ์มีปัญหาสุขภาพจำนวนมาก โดยเฉพาะอย่างยิ่ง โรคไม่ติดต่อเรื้อรัง หรือ NCDs กระทรวงสาธารณสุข จึงให้ความสำคัญกับ การดูแลสุขภาพพระสงฆ์ เพื่อให้สามารถปฏิบัติศาสนกิจได้อย่างเต็มที่ โดยในปีที่ผ่านมา กระทรวงสาธารณสุข ได้ดำเนินกิจกรรม วัดส่งเสริมสุขภาพ กว่า 22,000 แห่ง ตรวจสุขภาพพระสงฆ์กว่า 72,000 รูป ส่งเสริมให้มีกุฏิชีวาภิบาลและสถานชีวาภิบาลในวัดกว่า 140 แห่ง เชื่อมโยงข้อมูลพระสงฆ์ ในการเบิกจ่ายร่วมกับ สปสช. กว่า 240,000 รูป 

“สำหรับในปีงบประมาณ 2568 กระทรวงสาธารณสุข จะมุ่งเน้นดูแลเรื่องโรค NCDs โดยตั้งเป้าหมาย ถวายการตรวจคัดกรองโรค NCDs และระบุพิกัดการเจ็บป่วยโรค NCDs ของพระสงฆ์ ให้ได้ร้อยละ 80 ของจำนวนพระสงฆ์ทั่วประเทศ เพื่อให้พระสงฆ์สามารถดูแลสุขภาพตนเอง ได้อย่างเหมาะสม ลดการป่วยโรค NCDs และช่วยให้พระสงฆ์ที่เจ็บป่วย เข้าถึงการดูแลสุขภาพได้อย่างครอบคลุม รวดเร็ว และมีคุณภาพ” รมว.สาธารณสุข กล่าว

นายสมศักดิ์ กล่าวอีกว่า ความท้าทายด้าน NCDs โดยเป้าหมายสำคัญของกระทรวงสาธารณสุข ในปี 2568 คือ การจัดการกับความท้าทายด้านสุขภาพและสาธารณสุข โดยเฉพาะอย่างยิ่ง จำนวนผู้ป่วยโรค NCDs ที่ปัจจุบันมีอยู่ 33 ล้านราย เสียชีวิตปีละ 400,000 ราย และมีผู้ป่วยรายใหม่ ปีละกว่า 2 ล้านราย ซึ่งสร้างความสูญเสียต่อมูลค่าทางเศรษฐกิจโดยรวมของประเทศไทยอย่างมหาศาล ปีละกว่า 1 ล้านล้านบาท (คิดเป็น 9.7% ของ GDP) และค่าใช้จ่ายในการรักษาโรค NCDs เฉพาะของ สปสช. ในปี 67 กว่า เป็น 52% ของงบสปสช. 152,738 ล้านบาท โดยโรค NCDs เป็นโรคที่เกิดจากพฤติกรรมการใช้ชีวิต เช่น คนทั่วไป สูบบุหรี่ ดื่มเหล้า กินไม่ดี ไม่ออกกำลังกาย ฝุ่น PM2.5 ส่วนสำหรับพระสง์ เช่น กินไม่ดี ไม่ได้ขยับร่างกาย เป็นต้น

นายสมศักดิ์ กล่าวต่อว่า ปัจจุบันพระสงฆ์ในประเทศไทย มีจำนวน 273,268 รูป จากรายงานการตรวจสุขภาพพระสงฆ์ เมื่อปี 2566 พบว่า พระสงฆ์มีพฤติกรรมเสี่ยงที่จะเป็นโรค NCDs 78% มีภาวะไขมันในเลือดสูง 55% มีภาวะอ้วน 44% มีความดันโลหิตสูง 17% และมีน้ำตาลในเลือดสูง 15% ดังนั้น ที่ตนมาขอถวายความรู้ เพื่อขอความอนุเคราะห์จากพระสงฆ์ เรื่องที่ 1 คือ การดูแลตนเอง เพื่อให้สามารถปฏิบัติศาสนกิจได้อย่างเต็มที่ ส่วนเรื่องที่ 2 คือ การส่งต่อความรู้ เผยแผ่สู่ประชาชนในฐานะพระนักเทศน์ด้วย

จากนั้น นายสมศักดิ์ เป็นประธานพิธีเปิดโครงการรักษ์ไต ล้านนา R1 ที่อาคารนวัตกรรมบริการ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ จังหวัดลำปาง โดยนายสมศักดิ์ กล่าวว่า โรคไตเรื้อรัง เป็นหนึ่งในโรคไม่ติดต่อเรื้อรัง หรือ NCDs ซึ่งเป็นปัญหาสุขภาพที่สำคัญ เป็นภาระด้านงบประมาณของประเทศ เราจึงต้องแก้ไขปัญหาอย่างเร่งด่วน ซึ่งมาตรการที่มีประสิทธิภาพ คือ การป้องกันและควบคุมที่สาเหตุของโรค โดยเฉพาะอย่างยิ่ง การปรับเปลี่ยนพฤติกรรมสุขภาพ ทั้งการกินและการออกกำลังกาย 

นายสมศักดิ์ กล่าวอีกว่า ตนเชื่อมั่นว่า โครงการนี้จะช่วยให้พี่น้องประชาชน มีความรู้ ความเข้าใจ เกี่ยวกับการป้องกันและดูแลรักษาไต สามารถลดจำนวนผู้ป่วย ลดอัตราการเสียชีวิตก่อนวัยอันควร และลดภาระงบประมาณด้านสุขภาพของประเทศได้ ตนจึงขอขอบคุณทุกภาคส่วน ที่ช่วยกันขับเคลื่อนโครงการในครั้งนี้ และขอให้พวกเรา หมั่นดูแลไต ใส่ใจคัดกรอง ป้องกันโรคไต พร้อมขอเชิญชวนพี่น้องประชาชน โดยเฉพาะผู้ป่วยโรคเบาหวาน ความดันโลหิตสูง และผู้สูงอายุ เข้ารับการตรวจคัดกรองโรคไต ที่โรงพยาบาลหรือสถานบริการใกล้บ้าน เพื่อลดความเสี่ยงของการเกิดโรคไตเรื้อรังต่อไป