นักวิจัย ม.สงฆ์ แนะ HomeSchool การศึกษาทางรอดเพื่อรับมือกับสถานการณ์ฉุกเฉินทางภัยธรรมชาติ สังคม วัฒนธรรม เศรษฐกิจและการระบาดของไวรัสสายพันธ์ใหม่! 

เมื่อวันที่ 20 เมษายน 2566  พระปลัดสรวิชญ์ อภิปญฺโญ,ผศ.ดร. อาจารย์ประจำคณะครุศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย(มจร) เปิดเผยว่า สืบเนื่องจาก กองทุนส่งเสริมวิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม (สกสว) และมหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย ได้อนุมัติสนับสนุนให้ทำวิจัยเรื่อง “โคกหนองนาโมเดล : การจัดการเรียนรู้แบบบ้านเรียนระดับประถมศึกษา” จึงได้ลงพื้นเก็บข้อมูลต้นแบบ Homeschool : การจัดการศึกษาโดยครอบครัวที่มีแนวปฏิบัติที่ดีเพื่อนำไปเป็นข้อมูลประกอบการสร้างรูปแบบการจัดการจัดการศึกษาโดยครอบครัวที่ใช้แนวคิดโคกหนองนาโมเดลเป็นฐานการเรียนรู้ 

จึงได้เข้าสัมภาษณ์เก็บข้อมูลจาก นายสิทธิชัย ถมปัทม์ (หนุ่ย)   และ  นางกุลยา ถมปัทม์  บ้านเลขที่ 193 หมู่ 1 ตําบลจารพัต อําเภอศีขรภูมิ จังหวัดสุรินทร์     ซึ่งเป็นบ้านเรียน สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาสุรินทร์ เขต 1   สำหรับครอบครัวนี้ เป็นครอบครัวนักสถาปนิกที่ผันตัวเองมาปลูกป่า      ทำเกษตรผสมผสาน ใช้ชีวิตแบบพอเพียง ตามศาสตร์พระราชา  นำความรู้และประสบการณ์เปิดโรงเรียนสอนทักษะชีวิตให้กับลูกในช่วงวิกฤตการแพร่ระบาดของไวรัสโคโรน่า(Covid19) และเพื่อรับมือกับสถานการณ์ฉุกเฉินทางภัยธรรมชาติ สังคม วัฒนธรรม เศรษฐกิจและการระบาดของไวรัสสายพันธ์ใหม่ในอนาคต! ” พระปลัดสรวิชญ์ อภิปญฺโญ  กล่าว

ขณะที่ นางกุลยา ถมปัทม์ (นุ่น) กล่าวว่า  จุดเริ่มต้นของการจัดการศึกษาแบบ Homeschool เกิดจากภาวะการแพร่ระบาดไวรัสโคโรน่า (CoVid 19) เด็กไม่สามารถเดินทางไปเรียนหนังสือได้ ประกอบกับได้ทราบว่ากระทรวงศึกษาธิการได้เปิดโอกาสให้ครอบครัวสามารถจัดการศึกษาเองได้ จึงได้ศึกษากระบวนการ ขั้นตอนและวิธีการจัดการศึกษาโดยอาศัยเครือข่ายสนับสนุนการจัดการศึกษา คือ สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาสุรินทร์ เขต 1 เกี่ยวกับการจัดทำข้อมูลและจัดทำเอกสารต่างๆ เช่น บัตรประจำตัวผู้เรียน ทะเบียนผู้เรียน ระเบียนแสดงผลการเรียน และเอกสารหลักฐานทางการศึกษา อื่นๆ ตามที่กระทรวงศึกษาธิการกำหนด ซึ่งสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาได้ให้การสนับสนุน ส่งเสริมการจัดการเรียนรู้ ทั้งในด้านสื่อการเรียนการสอนและการจัดทำโครงการเพื่อส่งเสริมการเรียนรู้ จัดสรรงบประมาณเงินอุดหนุน ส่งเสริมและคุ้มครองสิทธิประโยชน์ในการจัดการศึกษาตามที่กฎหมายกำหนด โดยเฉพาะการส่งเสริมสนับสนุนให้ผู้เรียนได้เข้าร่วมกิจกรรมภายในชุมชน       เช่น ช่วยกิจกรรมทางวัด ชุมชนและการมีส่วนร่วมกับกิจกรรมของเยาวชนด้วยกัน  เป็นต้น

นายสิทธิชัย ถมปัทม์ (หนุ่ย)  กล่าวต่อว่า สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาแต่ละจังหวัดมีส่วนช่วยให้การจัดการศึกษาแบบ Homeschool มีประสิทธิภาพและประสิทธิผลเป็นอย่างมาก โดยเฉพาะด้านการจัดทำหลักสูตร ที่สอดคล้องมาตรฐานตามหลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน 2551  เพื่อรองรับการวัดผลประเมินผลจากสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาที่สังกัด  สำหรับการจัดการเรียนกาสอนให้กับ ด.ญ.ณปัญญ์ ถมปัทม์ ได้มุ่งเน้นที่ความสนใจของผู้เรียนเป็นสำคัญ เช่น เขามีความสนใจพิเศษในทางทักษะอาชีพ คือ การเป็นเชฟหรือแม่ครัว โดยมีการเพิ่มสัดส่วนวิชาการทําขนมและอาหารเพิ่มเติมเข้ามา เป็นการเรียนรู้ผ่านอินเตอร์เน็ท และการลงมือปรุงอาหารเอง แม้บ้างครั้งจะไม่สําเร็จ ก็พยายามพัฒนาตนเองอย่างต่อเนื่อง ไม่ย่อท้อ และสรรหาวิธีการใหม่ๆมาทดลอง โดยการสังเกต จดจํา และรับคําติชมได้ ซึ่งเป็นพื้นฐานของเชฟที่ดี เป็นต้น.  นายสิทธิชัย ถมปัทม์  กล่าว

 “ การศึกษาแบบโฮมสคูล (Homeschool) เป็นการเรียนหนังสืออยู่ที่บ้าน โดยส่วนใหญ่จะมีพ่อแม่เป็นคนออกแบบจัดการเรียนการสอน โดยเน้นการพัฒนาทักษะชีวิตและความสนใจของตัวเด็กเป็นสำคัญ ซึ่ง พระราชบัญญัติการศึกษาแห่งชาติ พ.ศ.2542 ตามมาตรา 12 ได้เปิดโอกาสให้สถาบันครอบครัวสามารถจัดการศึกษาเองได้ ถือว่าเป็นรูปแบบการจัดการศึกษาที่เป็นทางรอดสำหรับการพัฒนาทรัพยากรมนุษย์ของสังคมไทยเพื่อรับมือกับสถานการณ์ฉุกเฉินทางธรรมชาติ สังคม วัฒนธรรม เศรษฐกิจและการระบาดของไวรัสสายพันธ์ใหม่   โดยการจัดประสบการณ์เรียนรู้ให้กับผู้เรียน ตามความสนใจ (ฉันทะ= พอใจใฝ่เรียนรู้) มีความมุ่งมั่นพยายาม (วิริยะ = เพียรสู้ไม่รู้ถ้อย) มีจิตจดจ่อกับสิ่งที่ทำ (จิตตะ = ใส่ใจไม่เลื่อนลอย) ทบทวนหาวิธีการใหม่ๆมาทอดลองทำ (วิมังสา = เฝ้าคอยทบทวนไม่หลงลืม)       อย่างไรก็ตาม  การจัดการศึกษาแบบ Homeschool จะประสบผลสำเร็จได้ต้องต้องอาศัยสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาแต่ละจังหวัด ให้การสนับสนุนข้อมูลด้านเครือข่ายสนับสนุนการจัดการศึกษา  ด้านหลักสูตร   ด้านทรัพยากรการศึกษา  ด้านการดำเนินการ  โดยเฉพาะการเตรียมการจัดการศึกษา เช่น  การเตรียมความพร้อมเพื่อขออนุญาตจัดตั้งโรงเรียน  การยื่นแบบแสดงความประสงค์  การวางแผนการจัดการศึกษา การดำเนินจัดการเรียนการสอน การวัดผลประเมินผล และการปรับปรุงผลการเรียนรู้ของผู้เรียน “ พระปลัดสรวิชญ์ อภิปญฺโญ กล่าว