เมื่อวันที่ 7 ธันวาคม 2566 พระสุธีรัตนบัณฑิต เจ้าอาวาสวัดสุทธิวราราม กรุงเทพมหานคร คณบดีมหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย (มจร) ได้โพสต์ข้อความผ่านเฟซบุ๊กส่วนตัว Suthito Aphakaro ความว่า  "โครงการอบรมพระธรรมจาริก ทุนเล่าเรียนหลวงสำหรับพระสงฆ์ไทย รุ่นที่ ๓
  
วันที่ ๗ ธันวาคม ๒๕๖๖ พลเอกเฉลิมชัย สิทธิสาท องคมนตรี ได้เดินทางมาเป็นประธานในพิธิปฐมนิเทศโครงการอบรมพระธรรมจาริกทุนเล่าเรียนหลวงรุ่นที่ ๓ ณ วัดเบญจมบพิตรดุสิตวนาราม  กรุงเทพมหานคร ในการนี้เจ้าประคุณสมเด็จพระมหาธีราจารย์ กรรมการมหาเถรสมาคม ประธานฝ่ายสาธารณสงเคราะห์ ได้เมตตามาเป็นประธานฝ่ายสงฆ์ นายสุทธิพงษ์ จุลเจริญ ปลัดกระทรวงมหาดไทยให้เกียรติเข้าร่วมในพิธี ในฐานะหน่วยงานภาครัฐที่สนับสนุนการทำงานของพระธรรมจาริก โดยมีพระธรรมจาริกเข้าร่วมอบรมในรุ่นนี้ จำนวน ๗๒ รูป

 ​     
ด้านพระธรรมวชิราธิบดี ประธานพระธรรมจาริก เจ้าอาวาสวัดเบญจบพิตร กล่าวว่า โครงการพระธรรมจาริก” ก่อตั้งในปี ๒๕๐๘ โดยการดำริของพระธรรมกิตติโสภณ (สมเด็จพระพุทธชินวงศ์) เจ้าอาวาสวัดเบญจมบพิตร พระศรีวิสุทธิวงศ์ ผู้ช่วยเจ้าอาวาส และนายประสิทธิ์ ดิศวัฒน์ หัวหน้ากองสงเคราะห์ชาวเขา กรมประชาสงเคราะห์ โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อให้พระภิกษุสงฆ์นำหลักธรรมคำสั่งสอนทางพระพุทธศาสนาไปเผยแผ่และเพื่อพัฒนาคุณภาพชีวิตของกลุ่มชาติพันธุ์บนพื้นที่สูง โดยมีการส่งพระสงฆ์รุ่นแรก หรือ “พระธรรมจาริก” จำนวน ๕๐ รูป ขึ้นไปเผยแผ่พระพุทธศาสนาบนพื้นที่สูงในภาคเหนือ ผลทำให้ชาวเขาได้รู้จักพระพุทธศาสนาเกิดความเลื่อมใสศรัทธาแสดงตนเป็นพุทธมามกะ ประมาณ ๘๐๐ คน และได้ส่งบุตรหลานเข้าบรรพชาเป็นสามเณรจำนวน ๑๒ รูป นับเป็นนิมิตหมายอันดีที่พระพุทธศาสนาจะได้มีการแผ่ขยายไปสู่กลุ่มชาติพันธุ์ในถิ่นทุรกันดาร ซึ่งได้รับการอุปถัมภ์จากกรมประชาสงเคราะห์ มูลนิธิเอเชีย รวมทั้งภาคเอกชนอื่น ๆ
​      
ต่อมา พ.ศ. ๒๕๑๔ ได้มีการก่อตั้งมูลนิธิเพื่อสนับสนุนการเผยแผ่พระพุทธศาสนาบนพื้นที่สูง ซึ่งสมเด็จพระศรีนครินทราบรมราชชนนี ทรงรับเป็นองค์อุปถัมภ์ของมูลนิธิฯ โดยมีชื่อว่า “มูลนิธิเผยแพร่พระพุทธศาสนาแก่ชนถิ่นกันดาร ในพระบรมราชูปถัมภ์สมเด็จพระศรีนครินทราบรมราชชนนี” โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อการเผยแผ่พระพุทธศาสนาและการพัฒนาคุณภาพชีวิตประชาชนบนพื้นที่สูง โดยมีสำนักงานใหญ่ตั้งอยู่ที่กรมพัฒนาสังคมและสวัสดิการ เขตป้อมปราบศัตรูพ่าย กรุงเทพมหานคร  
​  
ในปี พ.ศ. ๒๕๖๐ คณะพระธรรมจาริก ได้มีการขยายในพื้นที่การดำเนินการใน ๒๐ จังหวัด มีพระธรรมจาริกปฏิบัติศาสนกิจทั้งในภาคเหนือและภาคกลางตามแนวชายแดน จำนวน ๓๕๐ รูป ๓๑๕ อาศรม (๔๐๐ กว่าหมู่บ้าน) ซึ่งพระธรรมจาริกมีบทบาทหน้าที่ในการเป็นผู้นำทางจิตวิญญาณ ชี้ทางแนวทางในเรื่องพระพุทธศาสนา ศีลธรรม ความเชื่อและวัฒนธรรมไทย ส่งเสริมสนับสนุนให้ราษฎรบนพื้นที่สูงและภาครัฐมีบาทในกิจกรรมพัฒนาชุมชน อาชีพ รายได้ สิ่งแวดล้อม สร้างความเข้มแข็งให้เกิดขึ้นภายในชุมชน
​      
พ.ศ. ๒๕๖๔ สำนักงานองคมนตรี และโครงการทุนเล่าเรียนหลวงสำหรับพระสงฆ์ไทย ได้มอบงบประมาณสนับสนุนการอบรมพระธรรมจาริก เพื่อสนับสนุนให้พระธรรมจาริกได้มีความรู้ ความสามารถในการเผยแผ่พระพุทธศาสนาและการพัฒนาคุณภาพชีวิตบนพื้นที่สูง สำหรับโครงการทุนเล่าเรียนหลวงสำหรับพระสงฆ์ไทย จัดตั้งขึ้นตามพระราชดำริของ พระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร ในปี ๒๕๔๗ พร้อมพระราชทานทุนส่วนพระองค์เป็นทุนแรกเริ่ม ทุนเล่าเรียนหลวงสำหรับพระสงฆ์ไทยมุ่งพัฒนาพระภิกษุและสามเณรให้มีโอกาสในการศึกษาพระธรรมวินัยและนำไปเผยแผ่เพื่อพัฒนาจิตใจและสังคมของพุทธศาสนิกชน
  
สำหรับพระสงฆ์ที่ผ่านการอบรมจะขึ้นไปปฏิบัติหน้าที่บนดอยสูง เพื่อเผยแผ่พระพุทธศาสนาและพัฒนาคุณภาพชีวิตของประชาชนบนพื้นที่สูงต่อไป  ในฐานะรองประธานพระธรรมจาริก จึงได้ปฏิบัติสนองงานคณะสงฆ์เต็มความสามารถ"