หลังเกิดกรณีอดีตเจ้าอาวาสวัดไร่ขิงยักยอกเงินวัด มหาเถรสมาคมยกระดับวินัยการเงินวัดทั่วประเทศ ตั้งคณะอนุกรรมการจัดการศาสนสมบัติ เร่งใช้ระบบบัญชีโปร่งใส พร้อมผลักดันทุกวัดเข้าสู่ระบบรับบริจาคยุคดิจิทัล 

เมื่อวันที่ 20 พฤษภาคม 2568  ที่ตำหนักเพ็ชร วัดบวรนิเวศวิหาร มีการประชุมมหาเถรสมาคม (มส.) ครั้งที่ 13/2568 โดยมีการพิจารณาวาระสำคัญคือ แนวทางการบริหารศาสนสมบัติวัด หลังจากเกิดกรณีของอดีตพระธรรมวชิรานุวัตร หรือ "เจ้าคุณแย้ม" อดีตเจ้าอาวาสวัดไร่ขิง ที่ถูกดำเนินคดียักยอกเงินวัด โดยภายหลังการประชุม นายอินทพร จั่นเอี่ยม ผอ.พศ. พร้อมด้วย รศ.ดร.ชัชพล ไชยพร ผู้เชี่ยวชาญด้านวิชาการพระพุทธศาสนา รักษาราชการแทน ผอ.สำนักเลขาธิการมหาเถรสมาคม แถลงผลการประชุม

โดยรศ.ดร.ชัชพล กล่าวว่า มส.รับทราบข้อปรารภของสมเด็จพระสังฆราช ที่มีถึงผอ.สำนักงานพระพุทธศาสนาแห่งชาติ (พศ.)เรื่อง การบริหารศาสนสมบัติตามพระธรรมวินัยและพ.ร.บ.คณะสงฆ์ ระบุว่า ตามหลักพระธรรมวินัยและกฎหมายคณะสงฆ์ พระภิกษุสามเณรในคณะสงฆ์ไทยและคณะสงฆ์อื่น ตามพ.ร.บ.คณะสงฆ์ มีหน้าที่ปฏิบัติและรักษาพระธรรมวินัย ตลอดจนกฎหมายฝ่ายราชอาณาจักร โดยเฉพาะด้านศาสนสมบัติ อันมีมาในพ.ร.บ.คณะสงฆ์ พ.ศ.2505และที่แก้ไขเพิ่มเติม เป็นต้น

อีกทั้งกฎมหาเถรสมาคม คำสั่ง ระเบียบ ข้อบังคับ และพระบัญชาสมเด็จพระสังฆราช ทั้งนี้ นอกจากพระธรรมวินัยอันเป็นบรรทัดฐานสูงสุดแห่งบรรพชิตแล้ว กฎเกณฑ์ทั้งปวงที่ราชอาณาจักรก็ดี ที่มหาเถรสมาคมก็ดี ตราขึ้นไว้เพื่อบังคับ กำกับ บริหารจัดการให้เอื้อเฟื้อต่อต่อพระธรรมวินัย จำเป็นต้องมีการศึกษา วิเคราะห์ ทบทวน ประเมินผล ปรับปรุง แก้ไขให้เหมาะสมและเท่าทันกาลสมัยกับทั้งสถานการณ์ที่ผันแปรไป

รศ.ดร.ชัชพล กล่าวต่อไปว่า ปรารภเหตุข้างต้น จึงขอให้พศ.พิจารณาเสนอหลักการทั่วไปสำหรับการจัดการศาสนสมบัติวัดมายังอาตมภาพ เพื่อมีวินิจฉัยโดยด่วน พร้อมทั้งแจ้งข้อปรารภเป็นการกำชับมส.ให้เร่งรัด และมอบหมายการดำเนินการในพันธกิจด้านศาสนสมบัติ ร่วมกันพิจารณาดำเนินการกำหนดกฎเกณฑ์และกระบวนการบริหารจัดการศาสนสมบัติวัด เพื่อเสนอมส.พิจารณากำหนดเป็นกฎเกณฑ์สำหรับบังคับใช้แก่คณะสงฆ์

อนึ่ง ในชั้นนี้ ให้มส.กำชับพระสังฆาธิการให้ออกสำรวจตรวจตราการบริหารงานศาสนสมบัติของวัดในปกครองให้เป็นไปตามพระธรรมวินัย และกฎหมาย กฎมหาเถรสมาคม คำสั่ง ระเบียบ ข้อบังคับ และพระบัญชาสมเด็จพระสังฆราช และให้ผู้บังคับบัญชาตามลำดับชั้น มีหน้าที่ควบคุม ดูแลแนะนำ ชี้แจง หรือสั่งให้ผู้อยู่ในบังคับบัญชาปฏิบัติตามโดยเคร่งครัด ผู้บังคับบัญชารูปใด ไม่จัดการตามนี้ ย่อมมีความผิดฐานละเมิดจริยาพระสังฆาธิกาธิการ และมีโทษทั้งนี้ ขอให้มส.พิจารณาแนวทางและมาตรการที่เหมาะสมสอดคล้องเท่าทันยุคสมัย ให้เอื้อเฟื้อต่อการปฏิบัติของคณะสงฆ์ให้บังเกิดประสิทธิผลจริง และให้รักษาศรัทธาปสาทะของพุทธศาสนิกชน เพื่อประโยชน์สูงสุดของคณะสงฆ์และกิจการพระพุทธศาสนาอย่างยั่งยืน

นายอินทพร กล่าวว่า จากข้อปรารภของสมเด็จพระสังฆราช ได้นำเสนอมส. ซึ่งได้มีมติเห็นชอบดังนี้

1.ให้จัดตั้งคณะอนุกรรมการวางแนวทางในการจัดการทรัพย์สินของวัด โดยมีสมเด็จพระมหาวีรวงศ์ กรรมการมส. ประธานฝ่ายสาธารณูปการของมส.เป็นประธานคณะอนุกรรมการ

2.จัดทำแนวทางบัญชีรายรับรายจ่ายของวัดให้ทันสมัย ตรวจสอบได้ โดยมีการนำระบบเทคโนโลยีเข้ามาใช้

3.รณรงค์ให้ทุกวัดใช้ระบบ อี-โดเนชั่น มาใช้ในการรับบริจาคจากพุทธศาสนิกชน

4.การปรับปรุงโครงสร้างของพศ.ในการจัดตั้งกองศาสนสมบัติวัด ขึ่นมาดูแลการจัดการศาสนสมบัติของวัดโดยเฉพาะ

นายอินทพร กล่าวด้วยว่า ถือเป็นการถอดบทเรียนจากกรณีวัดไร่ขิง ซึ่งที่ผ่านมาวัดไร่ขิงเคยเป็น 1 ใน 72 วัด ที่เป็นแบบอย่างในการจัดทำบัญชีรายรับ รายจ่าย ซึ่งตั้งแต่ปี 2561-2567 รายงานมาที่พศ.ทุกปี แต่รายงานมาเพียง 4 บัญชี เท่านั้น ทั้งที่เมื่อเกิดเหตุอดีตเจ้าอาวาสวัดไร่ขิง ยักยอกเงินวัด เจ้าหน้าที่ตำรวจเข้าไปตรวจสอบกลับพบว่ามีมากกว่า 20 บัญชี แต่กลับแจ้งมาที่พศ.เพียง 4 บัญชี ดังนั้นการทีมส.มีมติครั้งนี้ เพื่อวางแนวทางในการป้องกันไม่ให้เกิดกรณีเช่นวัดไร่ขิงขึ้นมาอีก