อดีตรองนายกฯ “ปลอดประสพ สุรัสวดี” วิเคราะห์วิกฤตน้ำท่วมหาดใหญ่ผ่านมุมมอง “สงคราม 9 ด้าน” ชี้ปริมาณฝนมหาศาล–การบริหารล่าช้า–สื่อสารคลาดเคลื่อน ทำสถานการณ์บานปลาย พร้อมเตือนสมรภูมิสุดท้ายคือ “ศรัทธาประชาชน” ที่รัฐบาลกำลังสั่นคลอนหนัก

เมื่อวันที่ 28 พฤศจิกายน 2568   นายปลอดประสพ สุรัสวดี อดีตรองนายกรัฐมนตรีและอดีตปลัดกระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม โพสต์เฟซบุ๊ก ความว่า บทเรียนน้ำท่วมหาดใหญ่ สงคราม 9 ด้าน

วันนี้ไปออกไทยรัฐทีวีและPPTV รายการได้ตั้งโจทย์ให้ผมวิจารณ์ว่า รัฐบาลทำสำเร็จหรือไม่สำเร็จอย่างไร และมีปัญหาอะไรข้างหน้าอีก ผมจึงได้ตอบโดยเปรียบเทียบกับการทำสงครามซึ่งมี 9 ด้านจึงขอสรุป ดังนี้

1. สงครามกับดินฟ้าอากาศ ข้าศึกคือธรรมชาติได้เทน้ำฝนห่าใหญ่ต่อเนื่องถึง 5 วัน ครอบคลุมภาคใต้ 10 จังหวัดเป็นพื้นที่ประมาณ 10,000 ตร.กม. คิดเป็นน้ำฝนรวมประมาณ 1,000 มม. ซึ่งในภาวะปกติน้ำปริมาณขนาดนี้ฝนต้องใช้เวลาถึง 6 เดือน สงครามนี้ รัฐบาลแพ้แน่ แต่ไม่ถือเป็นความผิด เพราะใครรบกับพระพิรุณหรือพระพายล้วนแพ้ทั้งนั้น แต่ก็น่าเสียดายที่ความจริง ฝ่ายวิชาการก็สามารถที่จะประเมินได้แต่ข้อมูลคงไปไม่ถึงรัฐบาล โฆษก รัฐบาลจึงออกมาแก้เกี้ยวว่า ก็ไม่รายงานขึ้นมานี่จึงไม่รู้

2. สงครามน้ำท่าและน้ำท่วม ปริมาณน้ำฝน 1,000มม. หากแปลงเป็นน้ำท่าจะได้น้ำประมาณ 15,000 ล้านลบม. ซึ่งก็คือน้ำที่ท่วมใหญ่อย่างที่เห็นกันอยู่ในขณะนี้ น้ำเหล่านี้มาจาก3 เทือกเขาคือ เขาคอหงส์ เขาหลวง และเขาสันการาคีรี ใช้เวลาไหลมาท่วมหาดใหญ่ประมาณ 5 วัน โดยผ่านลำน้ำหลายสาขา แต่ลำน้ำหลักก็คือ คลองอู่ตะเภาซึ่งไหลผ่ากลางอ. หาดใหญ่ มวลน้ำนี้จะไหลไปลงทะเลสาบสงขลาและออกทะเลในที่สุด การไหลของน้ำมีอุปสรรคมากมาย เพราะมีสิ่งกีดขวางที่มนุษย์ทำขึ้นมาน้ำจึงเท้อและท่วมเป็นวงกว้าง เพิ่งจะเริ่มคลี่คลายในวันนี้  สงครามนี้ในเมื่อรบกับเจ้าแม่คงคาก็ต้องแพ้แน่นอน แต่ไม่น่าแพ้อย่างหมดรูปแบบนี้ ก็ต้องโทษการบริหารจัดการที่ไม่ทันการณ์และไม่แม่นยำ

3. สงครามการอพยพผู้คน เรื่องนี้แพ้ตั้งแต่ยกหนึ่งเลย เพราะไม่มีคนเชื่อ ด้วยเพราะเจ้าหน้าที่พูดจาโลเลและขัดกันเอง เช่น นายกเทศมนตรีเทศบาลหาดใหญ่ประกาศว่า เอาอยู่รออีก 3 วันก็แห้งเป็นแค่น้ำรอระบายแถมให้ชักธงเขียวเสียอีก โฆษกรัฐบาลบอกว่า เป็นความผิดของประชาชนที่ไม่เชื่อเหมือนๆ กับท่านนายกฯ ในการลงพื้นที่หาดใหญ่เมื่อวันที่ 23 พย. บอกว่า เป็นห่วง แต่ก็สามารถจัดการได้ถ้าไม่มีฝนตกอีกจะคลี่คลายภายใน 3-4วัน จากนั้นก็ผัดข้าวโชว์ ก็ในเมื่อพูดแบบนี้ ชาวบ้านที่ไหนเขาจะอพยพล่ะครับ ส่วนผู้ว่าราชการจังหวัดประกาศให้อพยพทั้งจังหวัด แต่ไม่บอกว่าให้ไปไหนและไปอย่างไร เพราะไม่เห็นมีเรือสักลำนึง นี่ก็ไม่รู้ว่า จะถูกย้ายหรือเปล่าเพราะนายอำเภอหาดใหญ่ก็ถูกย้ายไปเรียบร้อยแล้ว ล่าสุดผกก. หาดใหญ่ก็ถูกเด้งไปแล้วเช่นกัน

4. สงครามกับขี้โคลน น้ำที่หลากมาท่วมนี้นำดินโคลนมาด้วยจำนวนมาก คาดว่า เมื่อน้ำลด ชั้นล่างของบ้าน 25,000 หลัง จะเต็มไปด้วยโคลนต้องรีบล้างออกก่อนที่โคลนจับตัวแข็งจนเอาออกไม่ได้ แต่ที่ลำบากก็คือ ต้องใช้คนขนและขุดด้วยมือ ก็ขอให้รัฐบาลได้เตรียมผู้คนและเครื่องมือไว้ให้พร้อม ซึ่งก็คงจะหนีไม่พ้นกำลังทหาร แล้วก็ยังมีขี้โคลนตามถนนหนทางอีกเยอะแยะซึ่งเรื่องนี้ใช้เครื่องจักรได้ สงครามนี้จะแพ้หรือชนะ ผมไม่รู้ แต่จะคอยดู

5. สงครามกับเฟอร์นิเจอร์แช่น้ำและขยะ บ้านส่วนใหญ่ของชาวใต้มักจะใช้เฟอร์นิเจอร์ไม้ยาง ไม้ประเภทนี้แช่น้ำ 7วันจะบิดตัวหรือเน่าต้องทิ้งหมด รัฐบาลก็คงต้องเตรียมผู้คนและยานพาหนะไปช่วยขนและนำไปทิ้ง ทั้งโคลน ขยะและเฟอร์นิเจอร์เหล่านี้ ต้องมีการเตรียมสถานที่ทิ้งทั้งสิ้น เพราะเวลาทำจริงจะหายาก เช่น ที่แม่สายต้องขออนุญาตกรมป่าไม้เอาไปทิ้งในป่า เรื่องนี้ขออย่างเดียวอย่าไปทิ้งในทะเลสาปนะครับ เพราะถ้าขืนทิ้งจะถูกฟ้องแน่นอน สงครามนี้ รัฐบาลต้องเอาชนะให้ได้ เพราะถ้าแพ้ ประชาชนกลับบ้านไม่ได้ คนกลับบ้านจะกลายเป็นรัฐบาลแทน

6. สงครามการเยียวยา เรื่องนี้ผมไม่ค่อยห่วงและรู้สึกว่า รัฐบาลนี้ชอบทำ เพราะเห็นนายกประกาศตั้งแต่น้ำยังอยู่แค่ตาตุ่มว่า จะจ่ายเงินครอบครัวละ 9,000บาท ก็ขอให้จ่ายเร็วๆ อย่าต้องให้ให้ถึงเดินขบวนมาทวงเลย

7. สงครามการฟื้นฟู เรื่องนี้ต้องใช้หลายหน่วยงานร่วมกันทำ เป็นการฟื้นฟูซ่อมแซมสาธารณูปโภคและบ้านเรือนประชาชน เช่น ไฟฟ้า น้ำประปาถนนหนทางที่เสียหาย เรื่องนี้ก็เช่นกัน รัฐบาลแพ้ไม่ได้ เพราะถ้าแพ้ผมรับรองประชาชนจะเดินขบวนมาขอนอนที่ทำเนียบรัฐบาลแน่นอน

8. สงครามล้างท่อระบายน้ำ ผมเอาเรื่องนี้มาไว้ท้ายๆ เพราะดูเป็นเรื่องเล็กแต่จริงๆแล้วเป็นเรื่องที่ทำได้ยาก เพราะในขณะน้ำท่วมทั้งโคลนและขยะเข้าไปอุดแน่นในท่อระบายน้ำเต็มไปหมด เมื่อน้ำลดถึงระดับผิวดินการระบายน้ำจะต้องทำผ่านท่อเท่านั้น จึงต้องทะลวงท่อเสียแต่ตอนนี้ พร้อมๆกันนี้ ก็ต้องไประบายน้ำออกจากที่ลุ่มซึ่งต้องใช้การสูบออกอย่างเดียวและต้องเป็นการทอยน้ำเป็นช่วงๆ น้ำที่ระบายเหล่านี้ต้องมุ่งไปที่คลองที่มีอยู่ด้วยกัน 7 สาย เรื่องนี้ไม่น่ายาก เชื่อว่า ท่านทำได้ ขอแต่ให้มีสูบน้ำเพียงพอกับวางให้ถูกตำแหน่งเท่านั้น

9. สงครามกับความศรัทธา สงครามนี้ผมไม่รู้ว่า ท่านจะแพ้หรือชนะ แต่ถ้าวัดกันวันนี้ผมคิดว่า ท่านคงแพ้ เพราะดูจากโพลแล้วหน้าตาเป็นเช่นนั้น รวมไปถึงปรากฏการ์ณที่ชาวบ้านยิงปืนใส่ก็แสดงว่า เขาไม่พอใจ เรื่องการให้สัมภาษณ์นักข่าวที่มีการลุกหนีเอาดื้อๆในขณะถ่ายทอดสด เรื่องนี้ก็ไม่ควรเกิดขึ้น ต้องระงับอารมณ์ให้ได้ แต่ที่กำลังจะกลายเป็นเรื่องจุดเป็นจุดตายก็คือ จำนวนผู้เสียชีวิต เพราะนักข่าวตั้งข้อสังเกตว่า น่าจะเกินร้อย แต่ศปก.ประกาศว่า 85 รายเท่านั้น แต่เมื่อคืนเวลา 23.30 ฝ่ายตำรวจประกาศว่า  104 ราย ตกลงยังไงกันแน่ครับ เพราะเชื่อว่า น่าจะมากกว่านี้ สงครามศรัทธานี้ สงสัยจะต้องวัดกันที่ผลการเลือกตั้งเสียแล้ว

จะอย่างไรก็ตาม เพื่อประชาชน ก็ขอเป็นกำลังใจให้รัฐบาล