เมื่อเวลา 17.45 น.วันที่ 2 ก.ย. 68 ผู้สื่อข่าวรายงานจาก จ.ปราจีนบุรีนางสาววัชรี ชมพู ผอ. พิพิธภัณฑ์สถานแห่งชาติ กล่าวว่า   ในเทศกาลคเณศจตุรถี ระหว่างวันที่ 27สิงหาคม - 6 กันยายน 2568 นี้  ที่พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ ปราจีนบุรี ถนนปราจีนอนุสรณ์ ตำบล หน้าเมือง อำเภอเมืองปราจีนบุรี ปราจีนบุรี   ซึ่งเป็นพิพิธภัณฑสถานประเภทประวัติศาสตร์โบราณคดีประจำภาคตะวันออก  

ที่จัดขึ้นเพื่อจัดแสดงและรวบรวมโบราณวัตถุ ศิลปวัตถุ ที่ได้จากแหล่งโบราณคดี ในภาคตะวันออก   เป็นหนึ่งในเครือข่ายพิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ (ประเทศไทย)ที่ดำเนินงานโดยกรมศิลปากรของกระทรวงวัฒนธรรม มีหน้าที่รับผิดชอบในการปกป้องโบราณวัตถุทางประวัติศาสตร์และวัฒนธรรมของประเทศไทย

ในเทศกาลคเณศจตุรถี  เทศกาลในศาสนาฮินดูที่เฉลิมฉลองการประสูติของพระคเณศ   โดยตามคติองค์พระคเณศจะเสด็จจากสวรรค์เพื่อมาประทานพรยังโลกมนุษย์ ในช่วงเวลานี้     ที่พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ ปราจีนบุรีสถานสถานที่ จัดแสดงประดิษฐานโบราณวัตถุล้ำค่าองค์พระคเณศศิลาโบราณยุคทวารวดี  ขอเชิญสักการะพระคเณศ เทพเจ้าแห่งศิลปวิทยา ปัญญา และความสำเร็จ นี้     ให้ผู้มีศรัทธาสามารถมากราบสักการะพระคเณศที่จัดแสดงตั้งประดิษฐานในพิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ ปราจีนบุรี  ที่พบจากเมืองศรีมโหสถ อายุประมาณ 1,400 ปีมาแล้ว  อันเป็นพระคเณศที่มีอายุเก่าแก่ที่สุดในประเทศไทย

โดย  “พระคเณศ” หรือ พระพิฆเนศ  ที่จัดแสดง ณ พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ ปราจีนบุรีนี้     เป็นพระคเณศที่มีอายุเก่าแก่ที่สุดในประเทศไทย อายุประมาณปลายพุทธศตวรรษที่ 11 - ต้นพุทธศตวรรษที่ 12 ราว 1,400 ปี ขนาดสูง 1.70 ม. ศิลปะสมัยทวารวดี ค้นพบจากโบราณสถานหมายเลข 22 เมืองศรีมโหสถ จังหวัดปราจีนบุรี เมื่อปี พ.ศ. 2515 

สันนิษฐานว่าเป็นองค์ประทับนั่งบนฐานดอกบัวรองรับด้วยฐานโยนี ข้อแตกต่างในช่วงที่พบในประเทศอินเดีย พระคเณศเข้ามาในภูมิภาคนี้ผสมผสานกับวัฒนธรรมขอมสร้างเลียนแบบช้างธรรมชาติโดยพระเศียรเหมือนช้างธรรมชาติ ร่างกายเหมือนบุรุษเพศชายที่มีร่างกายกำยำส่วนงาด้านหน้านี้เหลือเพียงข้างเดียวใส่ Smooth ถ้าสมบูรณ์คือข้างขวาถืองาที่หักข้างซ้ายจะถือถ้วยขนมเราคุ้นเคยกันว่าขนมโมทกะ

โดยสามารถมาเข้าชม และกราบสักการะขอพรเพื่อความเป็นสิริมงคล ความเจริญรุ่งเรือง และความสำเร็จในชีวิต  พิเศษสำหรับช่วงเทศกาล สามารถนำพวงมาลัย ดอกไม้มาบูชาได้    โดยยกเว้นนำขนม อาหาร น้ำดื่มการจุดธูป เทียน เครื่องหอม ภายในอาคารจัดแสดง ให้นำถวายที่ด้านนอกอาคารองค์จำลองที่ได้เพิ่งจัดงานกิจกรรม   “PRACHINBURI” Night at TheMuseum ครั้งที่ 3 ในระหว่าง วันที่ 22-24 สิงหาคม 2568 ที่ผ่านมา  ที่มีผู้มานมัสการพระคเณศศิลาโบราณ ยุคทวารวดี จำนวนมากกว่า 8,000 คน    และงดเว้นการทำพิธีอื่นใดนอกเหนือจากนี้  นางสาววัชรี กล่าว

และกล่าวต่อไปว่า    นอกจากนี้ภายในพิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ ปราจีนบุรี ยังรวบรวมโบราณวัตถุที่สำคัญทางประวัติศาสตร์อีกหลายชิ้น โดยแบ่งการจัดแสดงออกเป็นห้องตั้งแต่สมัยก่อนประวัติศาสตร์ จนถึงสมัยประวัติศาสตร์ในยุคต่าง ๆ 5 ห้อง ได้แก่    

ห้องประวัติศาสตร์และโบราณคดีภาคตะวันออก ชมวีดิทัศน์ “ร่องรอยวัฒนธรรมลุ่มน้ำบางปะกงและภูมิภาคตะวันออก”
, ห้องชุมชนโบราณในภาคตะวันออก จัดแสดงเนื้อหาเกี่ยวกับชุมชนโบราณสมัยก่อนประวัติศาสตร์ อาทิ หลุมศพจำลองเจ้าแม่โคกพนมดีและโบราณวัตถุ ที่พบบริเวณชุมชนโคกพนมดี จังหวัดชลบุรี,  

ห้องพัฒนาการของชุมชนและเมืองโบราณในภาคตะวันออก เริ่มต้นจากความสัมพันธ์กับดินแดนโพ้นทะเล เข้าสู่ช่วงรับวัฒนธรรมทวารวดีและวัฒนธรรมเขมรโบราณในภาคตะวันออก โบราณวัตถุชิ้นสำคัญที่พบ ได้แก่ ทับหลังจากปราสาทเขาน้อยสีชมพู ทับหลังจากปราสาทสด๊กก๊อกธม,   ห้องวัฒนธรรมลุ่มแม่น้ำบางปะกง จัดแสดงเรื่องราวของชุมชนในบริเวณลุ่มแม่น้ำบางปะกง ตั้งแต่สมัยก่อนประวัติศาสตร์จนเข้าสู่วัฒนธรรมทวารวดี

ห้องเมืองศรีมโหสถ นครรัฐแรกเริ่มแห่งลุ่มน้ำบางปะกง เมืองโบราณศรีมโหสถกำเนิดขึ้นร่วมสมัยกับอาณาจักรฟูนันตอนปลาย และพัฒนาเข้าสู่วัฒนธรรมทวารวดีในพุทธศตวรรษที่ 12–16 ก่อนที่วัฒนธรรมเขมรจะเข้ามาในราวพุทธศตวรรษที่ 17–18 พบโบราณวัตถุชิ้นสำคัญ ได้แก่ พระคเณศ พระวิษณุจตุรภุช พระพุทธรูปปางสมาธิ รวมถึงเครื่องสัมฤทธิ์ประกอบพิธีกรรมที่มีจารึกภาษาเขมรกล่าวถึงพระเจ้าชัยวรมันที่ 7

ทั้งนี้   พิพิธภัณฑ์ฯ เปิดวันพุธ-วันอาทิตย์  09.00-16.00 น. (หยุดวันจันทร์ วันอังคาร และวันหยุดนักขัตฤกษ์)   ค่าเข้าชม ชาวไทย 30 บาท ชาวต่างชาติ 200 บาท นักบวช นักเรียน นักศึกษา และผู้สูงอายุไม่เสียค่าเข้าชม  นางสาววัชรี กล่าว

ผู้สื่อข่าวรายงานเพิ่มเติม  นอกจากนี้ ที่พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติปราจีนบุรี ยังจัดแสดงหลักเขตแดนที่ 50 กรุงสยาม – กัมพูชา เป็นโบราณวัตถุชิ้นล่าสุด ณ พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ ปราจีนบุรี มีขนาดกว้าง 40 เซนติเมตร หนา 40 เซนติเมตร สูง 123 เซนติเมตร

สำนักพิพิธภัณฑสถานแห่งชาติรับมอบจากจาก ทายาทของ พลเอกมังกร พรหมโยธี เมื่อวันที่ 13 กันยายน 2559ต่อมาได้ส่งมอบให้กับพิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ ปราจีนบุรี เมื่อวันที่ 16กันยายน 2564

หลักเขตแดนกรุงสยาม – กัมพูชา กั้นชายแดนระหว่างกรุงสยาม และกัมพูชาฝรั่งเศส โดยการดำเนินการปักปันเขตแดน ระหว่างปี พ.ศ. 2451 – 2452 ในสมัยรัชกาลที่ 5 เป็นหลักปูนซีเมนต์สี่เหลี่ยม ปลายตัดแหลม มีข้อความ 4 ภาษา ได้แก่ ภาษาไทย เขมร อังกฤษ และฝรั่งเศส ปรากฏอยู่ทั้ง 4 ด้าน