สสส. สานพลัง จุฬาฯ เร่งเดินหน้า
สร้างความเข้าใจการใช้ยาอย่างถูกต้อง ลดความเสี่ยงโรคไต
พร้อมชวนคนไทยมา ฮีลใจ ใช้ยาให้ชัวร์

กลางปี ฮีลใจ ใช้ยาให้ชัวร์ สสส. สานพลัง จุฬาฯ ชวนประชาชนมารีเซ็ตสุขภาพกายใจ หลังเปิดตัวโครงการการสื่อสารเรื่องการใช้ยาเพื่อลดความเสี่ยงโรคไต คาดหวังให้ประชาชนมีความเข้าใจมากขึ้น พร้อมเตรียมให้ความรู้ในการใช้ยาอย่างปลอดภัย ห่วงคนไทยไตพัง จากยาเอ็นเสด ยาชุด สมุนไพร หวังสร้างสังคมตระหนักรู้การใช้ยาอย่างถูกต้อง ผ่านกิจกรรม Communication Training เครือข่ายทั่วประเทศ เน้นย่อยงานวิชาการเป็นเรื่องเข้าใจง่ายๆ พร้อมฝึกปฏิบัติ ทำบ่อยๆ ให้เป็น Routine

 

 สำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ (สสส.) ร่วมกับ คณะนิเทศศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย จัดงานแถลงข่าว กลางปี ฮีลใจ ใช้ยาให้ชัวร์ Mid-Year Reset: Right Meds, Right Mind ภายใต้โครงการการสื่อสารเรื่องการใช้ยาเพื่อลดความเสี่ยงโรคไต เสริมสร้างความรู้ ความเข้าใจ เกี่ยวกับการใช้ยาและส่งเสริมพฤติกรรมการใช้ยาที่ถูกต้อง

รศ.ดร.ภก.วิทยา กุลสมบูรณ์ กรรมการกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ กล่าวว่า สถานการณ์ของการใช้ยาไม่สมเหตุผลยังคงเป็นปัญหาสำคัญ จากการสำรวจความรอบรู้ด้านการใช้ยาอย่างสมเหตุผลในบุคลากรด้านสาธารณสุขและประชาชน ปี 2567 โดยกองบริหารการสาธารณสุข กระทรวงสาธารณสุข พบว่า ภาพรวมประชาชนมีระดับความรอบรู้ด้านการใช้ยาอย่างสมเหตุผลเพียง 64.9% ส่วนใหญ่มีระดับความรอบรู้ด้านการใช้ยาอย่างสมเหตุผลที่เพียงพอระดับดี 43.9% ประชาชนส่วนใหญ่ไม่มีโรคประจำตัวจากการวินิจฉัยของแพทย์ 52.5% และมีการซื้อยาใช้เอง 50.6%

“ปัญหาการใช้ยาไม่เหมาะสม ทั้งการใช้ยามากเกินความจำเป็น และการใช้ยาอย่างไม่ถูกต้อง ส่งผลโดยตรงต่อสุขภาพของผู้ใช้ยา โดยเฉพาะเกิดอาการแพ้ยาปฏิชีวนะ มีอาการไม่พึงประสงค์ เพิ่มโอกาสในการดื้อยาของเชื้อแบคทีเรีย นอกจากนี้ ยากลุ่มต้านการอักเสบ (NSAIDs) ยาชุด ยาสมุนไพรบางชนิด อาจมีฤทธิ์หรือคุณสมบัติทำให้ไตทำงานได้ลดลง จากรายงานภาวะสังคมไตรมาสที่ 3/2567 ของสำนักงานสภาพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ ระบุว่า คนไทยมีการป่วยเป็นโรคไตเรื้อรังและมีอัตราการเสียชีวิตเพิ่มขึ้น จากจำนวนผู้ป่วย 0.98 ล้านคน ในปีงบประมาณ 2565 เพิ่มขึ้นเป็น 1.13 ล้านคน ในปี 2567 ในขณะที่จำนวนผู้เสียชีวิต ปี 2560 จำนวน 9,644 คน เป็น 11,850 คน ในปี 2564 โดยเพิ่มขึ้นถึง 22.8% ซึ่งการบริโภคยาที่ไม่ถูกต้องและเกินความจำเป็น เป็นสาเหตุหนึ่งที่ทำให้เกิดโรคไตเรื้อรังมากขึ้น หากประชาชนซื้อยามากินยาเอง โดยขาดความรู้หรือความระมัดระวัง ไม่ได้ปรึกษาแพทย์ จะส่งผลเสียต่อสุขภาพได้ สสส. จึงร่วมกับคณะนิเทศศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ดำเนินโครงการ “การสื่อสารเรื่องการใช้ยาเพื่อลดความเสี่ยงโรคไต” เพื่อสื่อสารเสริมสร้างความรู้ ความเข้าใจเกี่ยวกับการใช้ยาในกลุ่มคนวัยทำงาน และส่งเสริมพฤติกรรมการใช้ยาที่ถูกต้อง” รศ.ดร.ภก.วิทยากล่าว

ผศ. ดร.ธีรดา จงกลรัตนาภรณ์ หัวหน้าภาควิชาการประชาสัมพันธ์ คณะนิเทศศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย และหัวหน้าโครงการการสื่อสารเรื่องการใช้ยาเพื่อลดความเสี่ยงโรคไต กล่าวว่า พฤติกรรมการรับสื่อของประชาชนเริ่มเปลี่ยนแปลงไป จากเดิมที่นิยมรับข่าวสารผ่านโทรทัศน์ กลายมาเป็นการติดตามผ่านโซเชียลมีเดียมากขึ้น และมีแนวโน้มเชื่อถือข้อมูลสุขภาพที่มาจากช่องทางออนไลน์มากขึ้น จึงได้พัฒนาโครงการฯ พัฒนาชุดข้อมูลสื่อสารสร้างความตระหนักรู้เรื่องการใช้ยาอย่างถูกต้องในรูปแบบคลิปวิดีโอสั้น 6 ตอน ตอนละ 1-3 นาที เผยแพร่ผ่าน Facebook Page “กินยาสมเหตุ หายโรคสมผล ทุกคนสมใจ” และTikTok “@pillproperly” มียอดเข้าชมมากกว่า 675,000 ครั้ง โดยผู้ชมส่วนใหญ่ให้ความเห็นว่าคลิปมีความสนุก ภาษาที่เข้าใจง่าย และช่วยให้เรียนรู้เรื่องการใช้ยาได้โดยไม่รู้สึกเครียด นอกจากนี้ มีการลงพื้นที่จัดกิจกรรมในเขตกรุงเทพฯ และปริมณฑล ซึ่งผลการประเมินระหว่างก่อนและหลังรับชมสื่อ พบว่า ความเข้าใจเรื่องการใช้ยาเพิ่มขึ้นอย่างมีนัยสำคัญ โดยเฉพาะการตระหนักรู้ถึงอันตรายของยา NSAIDs และยาชุด

รศ.ดร.ปรีดา อัครจันทโชติ คณบดีคณะนิเทศศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย กล่าวว่า โครงการฯ จะมีการขยายผลในการจัดอบรมพัฒนาทักษะการสื่อสาร (Communication Training) ให้แก่กลุ่มคนทำงานใกล้ชิดกับประชาชน อาทิ นักสื่อสารสุขภาพในชุมชน เจ้าหน้าที่สาธารณสุข บุคลากรทางการแพทย์ ผู้ประกอบการในพื้นที่ และองค์กรภาคีเครือข่ายที่มีบทบาทในการให้ข้อมูลสุขภาพแก่ประชาชน ทั้งในระดับปฐมภูมิและระดับชุมชน ภายในเดือน มิ.ย. นี้ โดยเริ่มอบรมครั้งแรกในวันที่ 9 มิ.ย. 68 จนถึงสิ้นเดือนมิ.ย. เพื่อเสริมสร้างความรู้ ความเข้าใจเกี่ยวกับโรคไตและความเสี่ยงจากการใช้ยาอย่างไม่เหมาะสม โดยเฉพาะกลุ่มยา NSAIDs ยาชุด และสมุนไพร และส่งเสริมการเลือกใช้สื่อในการสื่อสารอย่างเหมาะสมกับกลุ่มเป้าหมายในแต่ละช่วงวัย และสนับสนุนการสื่อสารแบบตัวต่อตัวในการสร้างความเข้าใจและกระตุ้นการเปลี่ยนแปลงพฤติกรรมการใช้ยา โดยแนวทางการสื่อสารที่ใช้ในการอบรมครั้งนี้ มุ่งเน้นไปพูดเรื่องง่าย ๆ ให้เป็น Routine จนทำให้เกิดเป็นพฤติกรรมระยะยาว และมุ่งเน้นการฝึกปฏิบัติจริง เพื่อให้ผู้เข้ารับการอบรมสามารถนำไปปรับใช้ในหน้างานของตนได้อย่างมีประสิทธิภาพ พร้อมทั้งสร้างแรงกระเพื่อมในการสื่อสารเรื่องความเสี่ยงของการใช้ยาในระดับชุมชนอย่างแท้จริง ทั้งนี้ ผู้สนใจติดต่อที่ Facebook Page “กินยาสมเหตุ หายโรคสมผล ทุกคนสมใจ”