วันที่ 19 สิงหาคม 2560 3 ผู้สื่อข่าวรายงานว่า ภายในบริเวณวัดสว่างอารมณ์หมู่ 1 ตำบลสว่างอารมณ์อำเภอดอกคำใต้จังหวัดพะเยา ได้มีพระสงฆ์ และชาวบ้านในชุมชน ตำบลสว่างอารมณ์ได้ร่วมแรงร่วมใจกันอนุรักษ์ ผ้ายันต์ ล้านนา โบราณ กว่า1,000 ชิ้น นำมาเก็บไว้ภายในโฮงยันต์ล้านนา วัดสว่างอารมณ์ ที่คนโบราณ ได้สร้างขึ้นเพื่อเป็นเครื่องรางของขลังชนิดหนึ่ง ในการใช้ติดตัว หรือสวมใส่ปกป้องรักษาคุ้มครองป้องกันภัยป้องกันเหตุป้องกันอันตรายและเภทภัยต่างๆ ซึ่งในปัจจุบันจะหาดูชม ได้ยากและ เป็นของมีค่าที่ประเมินมิได้ จึงได้ร่วมแรงร่วมใจกันอนุรักษ์รักษาไว้ เพื่อให้คนรุ่นหลังได้เรียนรู้และศึกษา ถึงคุณค่าถึง ตัวหนังสือ ล้านนา ว่าแม้แต่ตัวหนังสือและตัวเลข ยัง มีความขลัง โดยจัดเก็บ ผ้ายันต์ ออกเป็น 3 ห้องโชว์ รอบบริเวณวัด เพื่อให้ผู้คนเข้ามาได้ดูชมฟรีทุกวัน

 

 

จากการสังเกตพบว่าภายในบริเวณวัดสว่างอารมณ์ จะมีการสร้างหรือสถานที่เก็บผ้ายันต์ นำมาแขวนโชว์ติดผนัง ล้อมรอบ ทั่วบริเวณวัด โดยแบ่งออกเป็น จะโชว์ผ้ายันต์ 3 ห้อง ห้องที่1เป็นผ้ายันต์มีความขลัง กัน ศาสตราวุธยิงฟันไม่เข้า ห้องที่ 2 เป็นเมตตามหานิยม ค้าขาย ห้องที่ 3 เป็น ผ้ายันต์ เกี่ยวกับ ป้องกัน เหตุเภทภัยต่างๆ หรือเข้มขลัง ผ้ายันต์แต่ละผืนมีอายุตั้งแต่ 40 จนถึง 100 กว่าปีมีตั้งแต่ขนาดผืนเล็ก กว้างยาว 50 เซนติเมตร จนถึงกว้าง-ยาว 2 -4 เมตร ซึ่งทั้งหมดจะนำมาใส่กรอบแขวนติดผนัง ไว้เพื่อให้ผู้คนทั่วไปได้เข้ามาดูชม

 

พระครูกัลยาโณภาส เจ้าอาวาสวัดสว่างอารมณ์  เปิดเผยว่า ทางคณะสงฆ์และชาวบ้านตำบลสว่างอารมณ์ได้มีแนวคิดว่า ทำอย่างไรที่จะ ช่วยกันอนุรักษ์ เครื่องรางของขลังโดยเฉพาะผ้ายันต์นี่แต่ละบ้าน แต่ละคน จะมีกันทุกคนทุกหลังคาเรือน ซึ่งหากเก็บไว้ที่บ้านก็จะไม่มีใครรู้และได้ศึกษา นักเรียนจะสูญหาย ไปยังไร้ค่า จึงได้ร่วมแรงร่วมใจกัน ทำโฮง ผ้ายันต์ล้านนาขึ้น เพื่อเป็นสถานที่เก็บรวบรวมผ้ายันต์ ทุกชนิดทุกขนาด ทุกรุ่นทุกปี ที่มีอายุตั้งแต่ 50 จนถึงร้อยกว่าปี ซึ่งสร้างและเขียนด้วยภาษาล้านนา ที่คนโบราณจัดทำขึ้น และผ่านพิธีพุทธาภิเษกหรือปลุกเสกเพิ่มความขลัง เพื่อใช้ติดตัวในการป้องกันตนเองป้องกันเหตุภัยต่างๆ เมตตามหานิยมค้าขายดีเป็นต้น

 

 

รู้จักที่ได้สร้างห้องขึ้นก็ได้มี การเก็บผ้ายันต์กว่าพันผืนนำมาใส่กรอบติดแขวนไว้กับภายในห้องโชว์ ที่จัดแบ่งไว้ 3 ห้อง โดยห้องที่ห้องที่1เป็นผ้ายันต์มีความขลัง กัน ศาสตราวุธยิงฟันไม่เข้า ห้องที่ 2 เป็นเมตตามหานิยม ค้าขาย ห้องที่ 3 เป็น ผ้ายันต์ เกี่ยวกับ ป้องกัน เหตุเภทภัยต่างๆ หรือเข้มขลัง ผ้ายันต์แต่ละผืนมีอายุตั้งแต่ 50 - 100 กว่าปีมีตั้งแต่ขนาดผืนเล็ก กว้างยาว 50 เซนติเมตร จนถึงกว้าง-ยาว 2 -4 เมตร ซึ่งทั้งหมดจะนำมาใส่กรอบแขวนติดผนัง ไว้เพื่อให้ผู้คนทั่วไปได้เข้ามาดูชม

 

สำหรับผ้ายันต์ทั้งหมดนี้หากไม่อนุรักษ์เก็บไว้เกรงว่าจะเกิดการสูญเปล่าอีกทั้งยังเป็นการอนุรักษ์ภาษาล้านนาเพื่อให้คนรุ่นหลังได้เรียนรู้ศึกษาว่า คนโบราณล้านนานั้นเขาจะใช้ภาษาล้านนาในการเขียน ลงตัวเลข อักขระตัวหนังสือ เป็นผ้ายันต์ ที่มีพุทธานุภาพและพุทธคุณและ มีความขลังได้ ยังไม่น่าเชื่อ และถือว่าโฮงยันต์ล้านนา แห่งนี้เป็นหนึ่งเดียวของจังหวัดพะเยา ที่มีการรวบรวมผ้ายันต์มากที่สุดสุด