เมื่อวันที่ 28 สิงหาคม 2568  หน่วยงานกำจัดทุ่นระเบิดและช่วยเหลือผู้ประสบภัยของกัมพูชา (CMAA) ออกแถลงการณ์เกี่ยวกับเหตุการณ์ทุ่นระเบิดเมื่อวันที่ 27 สิงหาคม 2568 บริเวณใกล้วัดตาควายและข้อกล่าวหาที่ตามมาจากกองทัพบกไทย หลังจากวานนี้ทหารไทยได้รับบาดเจ็บสาหัสจากการเหยียบทุ่นระเบิดในเขตชายแดนจนสูญเสียขาขวาส่วนล่าง แต่กองทัพบกไทยกล่าวหาว่ากัมพูชาละเมิดข้อตกลงหยุดยิงและสนธิสัญญาออตตาวาด้วยการวางทุ่นระเบิด "พลาสติก" ใหม่ที่เครื่องตรวจจับทั่วไปไม่สามารถตรวจพบได้

CMAA ขอแสดงความเสียใจอย่างจริงใจต่อทหารที่ได้รับบาดเจ็บและขอให้เขาฟื้นตัวโดยเร็ว อย่างไรก็ตาม เราขอปฏิเสธข้อกล่าวหาว่ากองกำลังกัมพูชาวางทุ่นระเบิดใหม่ ข้อกล่าวหานี้ขาดการสอบสวนที่ชัดเจนหรือหลักฐานที่น่าเชื่อถือ กัมพูชายังคงยึดมั่นในข้อตกลงหยุดยิงและพันธกรณีในฐานะรัฐภาคีของสนธิสัญญาออตตาวาตั้งแต่ปี 2543 โดยมีนโยบายไม่ยอมรับทุ่นระเบิดต่อต้านบุคคลอย่างเด็ดขาด กัมพูชาไม่เคยใช้ ผลิต หรือติดตั้งทุ่นระเบิดใหม่นับตั้งแต่สนธิสัญญามีผลบังคับใช้

พื้นที่ดังกล่าวตั้งอยู่บริเวณชายแดนใกล้วัดตาควาย ซึ่งมีทุ่นระเบิดจำนวนมากจากความขัดแย้งในอดีต ในช่วงสงครามกลางเมืองและยุคเขมรแดง มีการวางทุ่นระเบิดนับล้านลูกทั่วแนวชายแดนตะวันตกเฉียงเหนือของกัมพูชารวมถึงบริเวณนี้ พื้นที่ดังกล่าวเป็นที่ทราบกันดีว่ามีทุ่นระเบิดจำนวนมากรวมถึงทุ่นระเบิดที่มีปลอกพลาสติก ซึ่งมีส่วนประกอบโลหะน้อยมาก ทำให้ยากต่อการตรวจจับด้วยเครื่องตรวจจับทั่วไป ทีมกำจัดทุ่นระเบิดของกัมพูชาที่ได้รับการฝึกฝนอย่างดีได้เผชิญและเคลียร์ทุ่นระเบิดประเภทนี้ในจังหวัดชายแดนมานานหลายปี และมีการบันทึกไว้ในเอกสารการกำจัดทุ่นระเบิด การที่ทุ่นระเบิดปลอกพลาสติกหลบเลี่ยงการตรวจจับได้นั้นสอดคล้องกับการปนเปื้อนที่หลงเหลือจากอดีตในพื้นที่นี้ ไม่ใช่หลักฐานของการวางทุ่นระเบิดใหม่ พื้นที่ใกล้วัดตาควาย ที่ฝ่ายไทยระบุถึง เป็นพื้นที่ทราบกันดีว่ามีซากสงครามกระจัดกระจาย เหตุการณ์อันน่าเศร้านี้มีแนวโน้มเกิดจากทุ่นระเบิดที่มีอยู่ก่อนหน้ามากกว่ากิจกรรมใดๆ ในช่วงนี้ ซึ่งเน้นย้ำถึงความจำเป็นเร่งด่วนในการเคลียร์พื้นที่เพื่อมนุษยธรรม แทนการกล่าวหาที่ขาดมูลหรือเร่งด่วนเกินไป

กัมพูชามีความก้าวหน้าอย่างมากในการกำจัดทุ่นระเบิดตั้งแต่ทศวรรษ 1990 อย่างไรก็ตาม ชายแดนกัมพูชา-ไทยยังคงปนเปื้อน โดยเฉพาะในพื้นที่ห่างไกลที่ให้ความสำคัญรองจากหมู่บ้านและพื้นที่เกษตร มีการติดตั้งป้ายเตือนในพื้นที่ชายแดน และมีการปรับปรุงแผนที่อย่างต่อเนื่อง

จากเหตุการณ์นี้ CMAA ขอเรียกร้องให้ทุกฝ่ายรักษาความสงบและให้ความร่วมมือ แทนการยกระดับความตึงเครียด เราขอให้ฝ่ายไทยแบ่งปันหลักฐานใด ๆ ซึ่งต้องได้รับการตรวจสอบอย่างเป็นอิสระ ทั้งสองประเทศเป็นรัฐภาคีของสนธิสัญญาออตตาวาและมีหน้าที่ป้องกันการใช้ทุ่นระเบิดใหม่และเคลียร์ทุ่นระเบิดเก่า เรายินดีต่อกลไกทวิภาคีที่มีอยู่ รวมถึงการประชุมคณะกรรมการชายแดนภูมิภาค และยังคงเปิดกว้างสำหรับความริเริ่มด้านการกำจัดทุ่นระเบิดเพื่อมนุษยธรรมแบบประสานงาน

โดยสรุป กัมพูชาขอยืนยันว่าไม่ได้ใช้ทุ่นระเบิดใหม่และจะไม่ทำเช่นนั้น และยังคงมุ่งมั่นต่อสนธิสัญญาออตตาวาและข้อตกลงหยุดยิง ความสำคัญของเราจะยังคงเป็นการกำจัดทุ่นระเบิดเพื่อมนุษยธรรมและความร่วมมือเพื่อขจัดภัยคุกคามจากสงครามในอดีต เราขอเรียกร้องให้ทุกฝ่ายที่เกี่ยวข้องแก้ไขเรื่องนี้อย่างรับผิดชอบ รักษาสันติภาพบริเวณชายแดน และรับประกันความปลอดภัยของพลเมืองกัมพูชาและไทย เราขอให้ไทยปฏิบัติตามข้อตกลงหยุดยิงอย่างเคร่งครัดโดยงดเว้นจากการเคลื่อนย้ายกองกำลังในช่วงเวลานี้